Thương vụ IPO lịch sử và đòn bẩy tài chính cho các dự án lớn
Theo nguồn tin từ Bloomberg, SpaceX đang chuẩn bị cho một trong những đợt IPO lớn nhất lịch sử với định giá kỳ vọng lên tới 1.500 tỷ USD. Kế hoạch này dự kiến giúp công ty huy động khoảng 30 tỷ USD tiền mặt để phục vụ các chiến lược dài hạn vốn đòi hỏi nguồn vốn khổng lồ. Dù hiện tại vẫn hoạt động theo mô hình công ty tư nhân và chưa từng gặp khó khăn trong việc gây quỹ, việc niêm yết công khai sẽ khơi thông dòng vốn mạnh mẽ hơn cho doanh nghiệp.
Đối với cá nhân Elon Musk, sự kiện này có ý nghĩa tài chính đặc biệt quan trọng. Hiện ông đang sở hữu gần một nửa vốn cổ phần tại SpaceX. Theo Bloomberg Billionaire Index, tài sản ròng của Musk hiện vào khoảng 461 tỷ USD, phần lớn đến từ cổ phiếu và quyền chọn tại Tesla. Nếu SpaceX đạt mức định giá 1.500 tỷ USD khi lên sàn, khối tài sản của ông được dự báo có thể tăng hơn gấp đôi.
Bên cạnh việc gia tăng giá trị tài sản ròng, việc chuyển đổi thành công ty đại chúng còn mang lại lợi thế về thanh khoản. Elon Musk có thể sử dụng cổ phiếu SpaceX làm tài sản thế chấp để vay vốn, tương tự cách thức ông đã áp dụng với cổ phiếu Tesla. Phương thức này giúp tạo ra nguồn tiền mặt phục vụ các dự án cá nhân khác mà không phải chịu thuế trực tiếp từ việc bán cổ phiếu.
Thống lĩnh thị trường và áp lực từ sự giám sát công khai
SpaceX hiện đang ở vị thế thống lĩnh trong lĩnh vực phóng vệ tinh và đưa phi hành gia lên vũ trụ. Hệ thống vệ tinh Starlink đã đưa doanh nghiệp trở thành nhà cung cấp dịch vụ Internet toàn cầu và đóng góp phần lớn vào doanh thu hiện tại. Elon Musk khẳng định công ty đang có dòng tiền dương, khác biệt với nhiều đối thủ trong ngành, đồng thời sở hữu các hợp đồng tỷ USD với NASA cho nhiệm vụ tiếp tế trạm vũ trụ và đưa người lên Mặt Trăng.
Hiện tại, danh sách cổ đông của SpaceX quy tụ nhiều tên tuổi lớn như Alphabet (công ty mẹ Google), Fidelity Investments cùng các quỹ đầu tư mạo hiểm hàng đầu như Founders Fund, Sequoia Capital, Valor Equity Partners và Andreessen Horowitz. Theo PitchBook, công ty đã huy động thành công 10 tỷ USD trên thị trường tư nhân với sự quan tâm lớn từ giới đầu tư qua các vòng gọi vốn. Việc IPO sẽ là cơ hội để các cổ đông hiện hữu hiện thực hóa lợi nhuận.
Tuy nhiên, giới phân tích cảnh báo việc trở thành công ty đại chúng cũng đi kèm những thách thức không nhỏ về quản trị. Elon Musk sẽ phải đối mặt với áp lực lợi nhuận ngắn hạn từ cổ đông và sự giám sát chặt chẽ từ các cơ quan quản lý như Ủy ban Chứng khoán Mỹ (SEC). Đây là tổ chức mà Musk từng có nhiều va chạm trong quá khứ, điển hình là vụ việc đề xuất tư nhân hóa Tesla năm 2018. Ngoài ra, mối quan hệ căng thẳng giữa Musk với giới bán khống và các công ty tư vấn cổ đông cũng là yếu tố rủi ro cần cân nhắc khi SpaceX chính thức niêm yết.