Sáng 22/3, TAND Cấp cao tại TP HCM đưa bị cáo Trần Phương Bình (60 tuổi, nguyên tổng giám đốc, phó chủ tịch HĐQT và chủ tịch Hội đồng tín dụng ngân hàng Đông Á), bị cáo Phan Văn Anh Vũ (Vũ "nhôm", 43 tuổi, Chủ tịch HĐQT công ty cổ phần xây dựng Bắc Nam 79) và các đồng phạm ra xét xử.
Các bị cáo này liên quan vụ án "Lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản", "Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng" xảy ra tại Ngân hàng Thương mại cổ phần Đông Á (ngân hàng Đông Á).
Vũ "nhôm" một mực kêu oan
Trong quá trình xét xử sơ thẩm, ông Trần Phương Bình và hều hết các bị cáo thừa nhận hành vi phạm tội như hồ sơ vụ án thể hiện. Riêng nguyên Phó tổng giám đốc Ngân hàng Đông Á, Nguyễn Thị Kim Xuyến nhận tội nhưng phủ nhận việc chiếm đoạt 40 tỷ đồng.
Bị kết luận vai trò đồng phạm với Trần Phương Bình, Vũ "nhôm" kêu oan suốt quá trình tố tụng. Ông ta không thừa nhận cáo buộc chiếm đoạt 203 tỷ của Ngân hàng Đông Á như cáo trạng thể hiện. Vũ khai toàn bộ tiền bị cáo buộc chiếm đoạt là vay mượn của ông Trần Phương Bình, là quan hệ vay mượn dân sự.
Ngày 4/12/2018, Vũ đã nhờ gia đình nộp lại 203 tỷ đồng cho Cục Thi hành án Dân sự TP HCM để trả lại cho ông Trần Phương Bình. Đây được Vũ cho là khoản tiền 200 tỷ đồng vay mượn kèm 3 tỷ đồng trả lãi thông thường.
Phan Văn Anh Vũ trò chuyện với luật sư tại phiên xử.
Trong bản án sơ thẩm, tòa tuyên phạt bị cáo Phan Văn Anh Vũ (tức Vũ "Nhôm") 17 năm tù về tội "Lạm dụng chức vụ quyền hạn chiếm đoạt tài sản". Cùng với hình phạt 8 năm tù từ bản án trước, bị cáo Vũ phải chấp hành hình phạt tổng cộng là 25 năm tù.
Trong đơn kháng cáo, Vũ "nhôm" một lần nữa kháng cáo toàn bộ bản án sơ thẩm. Vũ trình bày rằng cấp sơ thẩm chưa đánh giá toàn diện, khách quan chứng cứ trong hồ sơ vụ án.
Cụ thể, Vũ cho rằng, kết luận của cơ quan điều tra và chứng cứ tại tòa có sự mâu thuẫn. Vì thế, HĐXX sơ thẩm không có đủ căn cứ buộc tội bị cáo tội danh "Lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản".
Vũ "nhôm" khẳng định bị cáo không bàn bạc, thống nhất với những bị cáo khác trong việc câu kết, thông đồng lập chứng từ khống hòng rút tiền ngân hàng. Vũ cho rằng, bản thân hoàn toàn không ăn chia, hưởng lợi trong việc Công ty CP Xây dựng Bắc Nam 79 vay 200 tỷ đồng của cá nhân ông Bình.
Uẩn khuất khoản tiền 13,4 triệu USD
Theo bản án sơ thẩm, trong phạm vi điều tra giai đoạn một, cơ quan điều tra xác định ông Bình và đồng phạm đã thực hiện hàng loạt sai phạm trong 10 năm điều hành Ngân hàng Đông Á, gây thiệt hại hơn 3.600 tỷ đồng của nhà băng. Cựu Tổng giám đốc Ngân hàng Đông Á, Trần Phương Bình bị cáo buộc chiếm đoạt hơn 2.000 tỷ đồng.
Về phần Vũ "nhôm", để có tiền mua 60 triệu cổ phần của Ngân hàng Đông Á với giá 600 tỷ, ông ta đã thế chấp 220 lô đất ở Đà Nẵng để vay Ngân hàng Đông 400 tỷ. Còn phần tiền 200 tỷ còn lại ông Bình đã dùng thủ đoạn hạch toán khống để nộp vào tài khoản của Công ty CP Xây dựng Bắc Nam 79 của Vũ "nhôm"
Sau khi tăng vốn điều lệ không thành, 600 tỷ được chuyển trả về lại cho Vũ (cộng với hơn 9 tỷ tiền lãi). Vũ nhôm thực tế nộp vào Ngân hàng Đông Á 400 tỷ nhưng lại được chuyển về 600 tỷ nên Vũ bị cáo buộc chiếm đoạt 203 tỷ (gốc 200 tỷ, lãi hơn 3 tỷ).
Trần Phương Bình và các đồng phạm tại phiên xử.
Ngoài ra, ông Bình còn dùng tiền Ngân hàng Đông Á mua giúp Vũ "nhôm" 13,4 triệu USD nhưng Vũ chưa trả lại. Vấn đề này cũng được kiến nghị xem xét giải quyết trong giai đoạn 2 của vụ án.
Cụ thể, tòa xác định Trần Phương Bình với vai trò là Tổng giám đốc, Phó chủ tịch Ngân hàng Đông Á đã chỉ đạo cấp dưới xuất quỹ chi sai nguyên tắc 497,8 tỷ đồng nhằm mục đích mua 13,9 triệu USD.
Từ ngày 11/10/2012 đến 12/3/2015, ông Bình đã chỉ đạo nguyên Thủ quỹ Hội sở Ngân hàng Đông Á Đỗ Thanh Hùng xuất quỹ chi 12 khoản, với tổng số tiền 294 tỷ đồng để mua 13,9 triệu USD cho Bình. Sau khi mua được 13,9 triệu USD , Trần Phương Bình chỉ đạo chuyển 13,4 triệu USD cho Phan Văn Anh Vũ sử dụng.
Quá trình xét xử, Vũ khẳng định đó là quan hệ dân sự giữa cá nhân với nhau, xảy ra trước khi việc Vũ vay 200 tỷ từ Bình. Vũ cho rằng đây là việc làm bình thường, uy tín giữa hai người. Về mục đích sử dụng 13,4 triệu USD, Vũ nói là việc cá nhân, Vũ xin tòa không trả lời câu hỏi này.
Cấp sơ thẩm đã xem xét số tiền 13,4 triệu USD là Trần Phương Bình dùng thủ đoạn chiếm đoạt của ngân hàng mà có. Do đó, tòa buộc thu hồi số tiền này để đảm bảo cho việc khắc phụ hậu quả.