Hàng loạt dự án quyết toán sai giá trị
Tại Kết luận thanh tra số 762/KL-TTR về việc thanh tra tại Sở NN&PTNT Thái Nguyên, Thanh tra tỉnh Thái Nguyên đã khẳng định công tác quản lý đầu tư xây dựng còn nhiều tồn tại, sai phạm. Theo đó, việc khảo sát, thiết kế một số công trình, dự án chưa chính xác dẫn đến phải điều chỉnh khối lượng, các hạng mục phát sinh trong quá trình thi công làm tăng tổng mức đầu tư. Không những thế, trình tự, thủ tục thực hiện dự án đầu tư xây dựng cũng còn nhiều tồn tại, thiếu sót. Công tác giám sát, nghiệm thu khối lượng thi công cũng chưa chặt chẽ, một số công trình thi công chưa đúng thiết kế. Bên cạnh đó, nghiệm thu, quyết toán một số khối lượng không đúng thực tế.
Điển hình, tại Dự án di chuyển tuyến kênh giữa Hồ Núi Cốc (đoạn từ K9+177 đến K11+434) qua khu vực xây dựng Nhà máy Samsung Electronic Việt Nam do Sở NN&PTNT Thái Nguyên làm chủ đầu tư chưa tuân thủ đầy đủ các quy định của pháp luật về quản lý chi phí đầu tư xây dựng công trình. Kết luận chỉ rõ, công tác lắp đặt đường ống cốt sợi thủy tinh (chiều dài ống 12m, đường kính ống 1.600mm) của dự án là công tác mới chưa có trong hệ thống định mức xây dựng đã được công bố. Thế nhưng, Sở NN&PTNT Thái Nguyên và nhà thầu đã tổ chức tư vấn mà không căn cứ theo yêu cầu kỹ thuật, điều kiện thi công và phương pháp xây dựng định mức mà Bộ Xây dựng đã hướng dẫn.
Thanh tra đã chỉ ra hàng loạt sai phạm tại Sở NN&PTNT Thái Nguyên. Ngoài ra, Dự án di chuyển tuyến kênh giữa Hồ Núi Cốc là dự án áp dụng hình thức chỉ định thầu, song chủ đầu tư là Sở NN&PTNT chưa báo cáo UBND tỉnh Thái Nguyên về việc vận dụng, áp định mức, đơn giá dự toán. Hơn nữa, trên thực tế thi công còn cho thấy việc áp dụng định mức lắp đặt ống bê tông ly tâm nối bằng gioăng cao su đối với công tác lắp đặt đường ống cốt sợi thủy tinh là không đảm bảo tính đúng đắn, hợp lý của việc áp dụng, vận chuyển đơn giá xây dựng công trình. Từ những sai phạm trên đã dẫn đến sai tăng về giá trị quyết toán dự án này lên đến gần 162 triệu đồng.
Còn ở Chi cục Phát triển nông thôn, sau khi kiểm tra 5 công trình, Thanh tra tỉnh Thái Nguyên cũng phát hiện công tác lập, thẩm định, phê duyệt dự toán còn sai sót làm tăng tổng mức đầu tư dự án “ổn định dân cư vùng thiên tai tại xóm Bậu, xã Bình Long, huyện Võ Nhai”, trong đó, sai tăng về giá trị quyết toán các công trình là 189 triệu đồng; còn tại Chi cục Thủy lợi là 117 triệu đồng.
Tương tự, tại Ban quản lý rừng ATK Định Hóa, cơ quan thanh tra cũng phát hiện công tác khảo sát, thiết kế các dự án tại Ban này thiếu chính xác dẫn đến phải điều chỉnh tổng mức đầu tư với giá trị lớn. Đáng chú ý, dự án đường giao thông Nà My - Bản Nó - Tân Trào, xã Linh Thông, huyện Định Hóa đã điều chỉnh giá trị xây dựng tăng 77% so với dự toán ban đầu. Sai tăng về giá trị quyết toán công trình tại Ban này cũng lên đến hơn 100 triệu đồng.
Về nguyên nhân dẫn đến những sai phạm trên, Thanh tra tỉnh Thái Nguyên cho rằng, một số cán bộ tư vấn giám sát, cán bộ giám sát của Sở NN&PTNT chưa sâu sát trong thực hiện nhiệm vụ dẫn đến nghiệm thu, quyết toán khối lượng không đúng thực tế và thi công không đúng hồ sơ thiết kế.
“Mập mờ” trong quản lý và sử dụng các nguồn kinh phí
- Liên quan đến việc Sở NN&PTNT Thái Nguyên bổ nhiệm thừa 23 cán bộ, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đã yêu cầu Bộ Nội vụ kiểm tra thông tin và phải báo cáo kết quả lên Thủ tướng trước ngày 31/3/2017.
- Để làm rõ vấn đề và trách nhiệm của cơ quan quản lý nhà nước trong việc kiểm tra, giám sát việc thực hiện của đơn vị liên quan đến những sai phạm tại Sở NN&PTNT Thái Nguyên sau kết luận thanh tra, phóng viên Báo Pháp luật Việt Nam đã đến đặt lịch làm việc với Sở này.
Tuy nhiên, khi phóng viên đến làm việc thì ông Triệu Văn Cương - Chánh Văn phòng Sở NN&PTNT Thái Nguyên đã tỏ thái độ hạch sách, gây khó khăn cho phóng viên khi không tiếp nhận giấy giới thiệu, không sắp xếp lịch làm việc để cung cấp thông tin theo quy định của Luật Báo chí.
Theo kết luận thanh tra, một số đơn vị thuộc Sở NN&PTNT Thái Nguyên chưa thực hiện đầy đủ quy định về chế độ kế toán, tài chính, còn sai sót nghiệp vụ. Ngoài ra, trong quá trình hoạt động sản xuất kinh doanh chưa tính đúng, tính đủ vào chi phí sản xuất kinh doanh, dẫn đến phản ánh hiệu quả không đúng thực tế.
Về việc chấp hành các quy định về chế độ kế toán, tại Trạm dịch vụ xây dựng công trình nước sinh hoạt và vệ sinh môi trường nông thôn thì việc hạch toán giảm doanh thu và thuế giá trị gia tăng khoản công nợ khó đòi không đúng quy định về trích lập dự phòng nợ phải thu; hạch toán khấu hao tài sản cố định (TSCĐ) từ nguồn vốn vay chưa đúng quy định.
Hơn thế, Trạm cũng không hạch toán khấu hao TSCĐ từ nguồn vốn nhà nước đối với công trình cấp nước sạch nông thôn theo quy định tại Thông tư 54/2013/TTBTC của Bộ Tài chính. Thực tế, trạm cấp nước vẫn vận hành, khai thác cũng không tính hao mòn TSCĐ tham gia vào hoạt động sản xuất kinh doanh để phản ánh đúng giá trị còn lại của TSCĐ. Tại Trung tâm giống vật nuôi thì giá trị đầu tư xây dựng đã được nghiệm thu nhưng chưa ghi chép, hạch toán công nợ phải trả trên sổ kế toán, báo cáo tài chính.
Còn tại Chi cục Thủy lợi thì giá trị sửa chữa, nâng cấp các công trình thủy lợi đã nghiệm thu, quyết toán còn phải trả các nhà thầu chưa hạch toán vào sổ kế toán và báo cáo tài chính. Năm 2015, Chi cục Thủy lợi được Tổng cục Thủy lợi và phòng chống lụt bão cấp kinh phí hơn 1,6 tỷ đồng, tuy nhiên trong hệ thống sổ kế toán và báo cáo tài chính năm 2014 không có số dư công nợ phải trả cuối năm để chuyển sang đầu năm 2015, do năm 2014 không hạch toán giá trị đã nghiệm thu còn phải trả.
Bên cạnh đó, giá trị xây dựng cơ bản đã được nghiệm thu, đã quyết toán đến 31/12/2015 không hạch toán đầy đủ công nợ phải trả các nhà thầu. Do từ tháng 10/2014 trở về trước Chi cục Thủy lợi không hạch toán công nợ, chi hạch toán phần đã thanh toán dẫn đến không có số dư chuyển sang năm sau để tiếp tục theo dõi.
Đáng chú ý, việc thực hiện nghĩa vụ thuế, phí đối với một số khoản thu phát sinh trong quá trình thực hiện nhiệm vụ chưa kê khai, nộp theo quy định. Tại Chi cục Phát triển nông thôn và Chi cục Thủy lợi đều chưa thực hiện nghĩa vụ thuế tiền thu bán hồ sơ mời thầu của 2 năm 2014, 2015.
Còn tại Trung tâm Nước sinh hoạt và Vệ sinh môi trường nông thôn còn nộp thiếu tiền thuế dịch vụ xét nghiệm nước năm 2013, 2015. Đáng nói, tại Văn phòng của Sở NN&PTNT Thái Nguyên trích nộp ngân sách nhà nước tiền phí, lệ phí còn thiếu của năm 2015.
Bên cạnh đó, công tác quản lý và sử dụng kinh phí cũng còn nhiều tồn tại như tại Chi cục Phát triển nông thôn, việc thực hiện Quy chế chi tiêu nội bộ còn chưa phù hợp với quy định tại Thông tư liên tịch số 71/2014/TTLT-BTCBNV quy định chế độ tự chủ về sử dụng kinh phí quản lý hành chính.
Còn tại Văn phòng Sở thực hiện chưa đầy đủ về chế độ chứng từ thanh toán như: dùng bảng kê mua hàng một số văn phòng phẩm; thuê khoán một số công việc còn không sử dụng hóa đơn hoặc lập bản cam kết thu nhập của người nhận hợp đồng để xác định thuế thu nhập cá nhân.
Để xảy ra những sai phạm trên, Thanh tra tỉnh Thái Nguyên khẳng định, nguyên nhân là do công tác quản lý, kiểm tra, hướng dẫn của Sở NN&PTNT Thái Nguyên chưa thường xuyên. Hơn thế, công tác phê duyệt quyết toán hàng năm của Sở này đối với các đơn vị trực thuộc chưa sâu sát nên chưa phát hiện ra những sai sót, tồn tại để chấn chỉnh kịp thời.