Sáng 19-4, Ủy ban Tư pháp tổ chức phiên họp đánh giá việc thực hiện các kiến nghị của Ủy ban Tư pháp về việc nâng cao hiệu quả công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm xâm hại tình dục trẻ em và giải pháp trong thời gian tới. Theo yêu cầu của Ủy ban Tư pháp, Bộ Công an giải trình một số vụ nổi cộm gần đây, trong đó có vụ cựu viện phó Nguyễn Hữu Linh sàm sỡ bé gái trong thang máy.
Thượng tướng Lê Quý Vương, Thứ trưởng Bộ Công an, bắt đầu giải trình. Bộ Công an thấy phiên họp này rất quan trọng, cần thiết. Bởi lẽ tình trạng xâm hại với trẻ em, trong đó có xâm hại tình dục, là vấn đề rất nhiều quốc gia quan tâm. Theo báo cáo của Bộ Công an, năm 2018 phát hiện 1.574 vụ xâm hại trẻ em, đã xử lý hình sự hơn 1.260 vụ/1.373 đối tượng. Quý 1-2019 phát hiện hơn 310 vụ xâm hại trẻ em, đã xử lý hình sự 286 vụ, với 272 đối tượng…
Đi vào một số vụ việc cụ thể. Vụ án hiếp dâm bé 9 tuổi ở Hà Nội, chúng tôi đồng tình với ý kiến của nhóm nghiên cứu. Khi tôi đọc trên mạng thấy thông tin này, tôi đã yêu cầu rút ngay vụ án này lên văn phòng cơ quan điều tra, phải khởi tố vụ án tội hiếp dâm. Tôi còn nói vui rằng không cần chờ “cho cái này vào cái kia” mới gọi là thành tội. Ngay sau đó cơ quan điều tra đã thực hiện nghiêm.
Ở đây có hai khía cạnh, một là về nhận thức pháp luật, thứ hai là trách nhiệm của các đồng chí lãnh đạo cơ quan điều tra. Tôi đang yêu cầu cơ quan điều tra Hà Nội làm rõ, báo cáo rõ. Tôi cũng nói thẳng là năng lực yếu phải cho thôi.
Ông Nguyễn Hữu Linh đã dí bé gái vào góc thang máy ép hôn.
Vụ ông Nguyễn Hữu Linh: Đến nay quá trình điều tra, công an quận 4 đang tiếp tục làm. Giải quyết của các đồng chí là thực hiện theo giải quyết tin báo tố giác tội phạm, với tố giác dâm ô người dưới 16 tuổi. Việc khởi tố thế nào tôi chưa nhận được báo cáo cụ thể.
Nhưng qua báo cáo của các đồng chí công an quận 4, các đồng chí đã làm việc với nạn nhân.
"Đây có phải là vụ việc rất phức tạp phải kéo dài thời gian hay không? Khi xem lại camera, mọi người thấy phải dùng vũ lực mới hôm hôn được cháu bé. Tay trái của ông Linh có sự cử động đưa lên đưa xuống… là làm cái gì? Đề nghị đẩy nhanh quá trình điều tra và có trả lời rõ ràng trước công luận!"
Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga
Cháu khai thấy người đàn ông đã thực hiện hành vi ôm hôn 2 lần bên má trái. Lúc này tay trái ôm vào bụng, tay phải vòng qua phần đầu, cổ và một lần dùng tay phải từ phía sau kéo lại ôm, sau đó cháu bỏ chạy.
Làm việc với mẹ cháu bé, đại diện gia đình đề nghị công an không tiếp tục điều tra xử lý đương sự vì sự việc không nghiêm trọng, không gây tổn hại gì đến cháu.
Quá trình làm việc với ông Linh, đương sự khai đã uống một lon bia Tiger và trở về nhà con trai. Ông đã hai lần hôn vào má trái bé gái, một lần dùng tay phải từ phía sau kéo lại ôm bé gái vì thấy bé gái dễ thương, không có ý định xâm hại. Công an cũng đã thực hiện trích xuất dữ liệu camera, đề nghị giám định hình ảnh…
Chủ nhiệm Uỷ ban Tư pháp Lê Thị Nga cho biết ĐBQH quan tâm, đây có phải là vụ việc rất phức tạp phải kéo dài thời hạn hay không? Khi xem lại camera, mọi người thấy phải dùng vũ lực mới ôm hôn được cháu bé. Tay trái của ông Linh có sự cử động đưa lên đưa xuống… là làm cái gì? Lời khai ban đầu của cháu bé, của người làm công tác bảo vệ thế nào?... Đề nghị đẩy nhanh quá trình điều tra và có trả lời rõ ràng trước công luận.
Ông Vương đáp: Chúng tôi sẽ tiếp tục chỉ đạo việc này. Cháu bé rất nhỏ, lời khai đã có người giám hộ. Việc trích xuất dữ liệu rất quan trọng, phải phân tích về kỹ thuật từng chi tiết một, phóng đại ra mới thấy rõ. Việc này để anh em làm theo quy định pháp luật, để bảo đảm thực sự khách quan.
Vụ ông Đỗ Mạnh Hùng: Hành vi có dấu hiệu dâm ô là có. Nhưng nạn nhân đã 20 tuổi. BLHS 1999 có tội dâm ô, nhưng BLHS 2015 chỉ còn tội dâm ô đối với người dưới 16 tuổi, điều này gây khó khăn cho cơ quan tố tụng. Tôi đã chỉ đạo anh em nghiên cứu rất kỹ quy định pháp luật, thực tế cơ quan điều tra Hà Nội đã xem xét và tranh lận rất kỹ về việc áp dụng pháp luật trong trường hợp này.
Vụ sát hại nữ sinh giao gà ở Điện Biên, đề nghị báo chí không đưa tin cụ thể về ý kiến của chúng tôi. Tôi đã yêu cầu nhưng chưa nhận được báo cáo đầy đủ, chi tiết về diễn biến vụ án. Vụ án rất phức tạp, đã khởi tố 5 tội danh, với 9 đối tượng đã bị khởi tố. Các đối tượng liên tục thay đổi lời khai, có những đối tượng cầm đầu khi lấy lời khai thì giữ quyền im lặng…
Nghi phạm trong vụ sát hại nữ sinh giao gà ở Điện Biên.
Tại sao có chuyện lúng túng trong hoạt động điều tra vì vụ án xảy ra vào dịp tết, ban đầu nhận định là vụ án mua bán người. Về khám nghiệm hiện trường, lực lượng pháp y là của công an tỉnh Điện Biên. Khi cơ quan điều tra của Bộ lên vào đêm mùng 3, mùng 4 tết, các đồng chí đã tiến hành khai quật tử thi… 8 đối tượng thì một đối tượng mới đi tù về, còn lại đều dính đến nghiện hút.
Chủ nhiệm Uỷ ban Tư pháp Lê Thị Nga đề nghị giải thích: Tại sao không triển khai các biện pháp pháp luật quy định để xác định có hay không hành vi xâm hại tình dục, để sau đó lại phải khai quật tử thi mới quyết định khởi tố bổ sung đối với Tội hiếp dâm?
Ông Vương đáp, ngay khi nghe báo cáo thông tin ban đầu là giết người, cướp của, tôi đề nghị xem lại, vì thông tin đọc trên mạng có chi tiết “mặc quần lót”. Hôm qua tôi hỏi lại thì có tình tiết sau khi giết người xong, thủ phạm còn lau, tắm cho nạn nhân để xoá dấu vết.
Liên quan đến vấn đề phòng ngừa, ông Lê Quý Vương nhấn mạnh: “Mấy trường hợp xảy ra sàm sỡ, dâm ô trẻ em đều có dấu hiệu sử dụng rượu, bia” và đề nghị lưu ý việc này. Ông Vương cũng đề nghị nghiên cứu sửa quy định của BLHS 2015 cho rõ hơn, dù luật vừa được ban hành.
“Chúng ta cần phải bổ sung lỗ hổng về luật pháp. Về tội dâm ô đối với người dưới 16 tuổi cũng phải làm rõ. Hành vi ôm ấp hôn hít có phải dâm ô không? Hay tội quấy rối tình dục? Quan hệ đồng tính?...”- ông Vương nói, đồng thời kiến nghị phải sửa đổi Luật Xử lý vi phạm hành chính, bởi trong nhiều lĩnh vực mức chế tài chưa đủ để răn đe.
Nhiều người đề nghị khởi tố
Chủ tịch Hội Bảo vệ quyền trẻ em Việt Nam Nguyễn Thị Thanh Hòa Hôm cho biết rất nhiều người dân tại chung cư xảy ra vụ việc ông Nguyễn Hữu Linh sàm sỡ bé gái trong thang máy đã ký đơn đề nghị khởi tố.
"Thời gian không còn nhiều, không biết các cơ quan tố tụng có khởi tố trong 20 ngày hay không, Nếu không phải có công khai, giải thích cho người dân biết. Hiện nay, mỗi ngày người dân lên chi hội rất đông để gây sức ép về việc này", bà Hòa nói.