Sóng tăng lan rộng, nhóm cổ phần tư nhân dẫn dắt biên độ điều chỉnh
Kết thúc tháng 11, thống kê cho thấy làn sóng tăng lãi suất đã lan rộng với sự tham gia của 20 đơn vị, bao gồm những cái tên đáng chú ý như Sacombank, VPBank, MB, Techcombank, HDBank, OCB, VIB và Nam A Bank. Mức điều chỉnh phổ biến dao động trong khoảng 0,2 – 0,5 điểm phần trăm, tập trung chủ yếu ở các kỳ hạn dưới 12 tháng. Cá biệt, một số đơn vị ghi nhận biên độ điều chỉnh đột biến từ 0,6 đến 0,8 điểm phần trăm để cạnh tranh thu hút dòng tiền.
Tâm điểm của đợt điều chỉnh này thuộc về VPBank khi nhà băng này nâng lãi suất đồng loạt trên tất cả các kỳ hạn. Trong đó, kỳ hạn 3 tháng ghi nhận mức tăng mạnh nhất lên tới 0,65 điểm phần trăm, chạm ngưỡng 4,75%/năm – mức trần tối đa theo quy định hiện hành. Tại các kỳ hạn 6, 9 và 12 tháng, lãi suất cũng được cộng thêm 0,6 điểm phần trăm. Đây được xem là đợt điều chỉnh có quy mô lớn và đồng đều nhất của VPBank trong nhiều tháng qua, thiết lập mặt bằng lợi tức vượt trội so với nhóm ngân hàng quốc doanh.
Tương tự, OCB áp dụng mức tăng mạnh mẽ ở toàn bộ các kỳ hạn niêm yết. Đáng chú ý, kỳ hạn 18 tháng tăng tới 0,8 điểm phần trăm, đẩy lãi suất lên mức 6%/năm. Các kỳ hạn ngắn từ 6 đến 12 tháng cũng tăng thêm 0,45 điểm phần trăm.
Tại Nam A Bank, biên độ tăng tập trung vào kỳ hạn cực ngắn. Lãi suất kỳ hạn 1 tháng tăng 0,8 điểm phần trăm, từ 3,8% lên 4,6%/năm. Kỳ hạn 3 tháng và 6 tháng lần lượt ghi nhận mức tăng 0,75 và 0,8 điểm phần trăm. Xu hướng này cũng diễn ra tại VIB khi kỳ hạn 3 tháng được đẩy lên 4,75%/năm (tăng 0,75 điểm phần trăm), trong khi kỳ hạn 12 tháng chạm mốc 5,5%/năm.
Nhóm các ngân hàng khác như MB, PVcomBank hay Techcombank cũng ghi nhận diễn biến tương tự nhưng với biên độ hẹp hơn. MB tăng 0,5 điểm phần trăm cho kỳ hạn 6 và 9 tháng, đưa lãi suất lên 4,9%/năm. PVcomBank điều chỉnh kỳ hạn 12 tháng lên 5,6%/năm. Techcombank nhích nhẹ 0,2 – 0,3 điểm phần trăm tại các kỳ hạn dưới 1 năm.
Chênh lệch cán cân vốn và áp lực tỷ giá
Sự gia tăng mặt bằng lãi suất huy động trong tháng 11 phản ánh nhu cầu vốn cấp thiết của hệ thống ngân hàng giai đoạn nước rút cuối năm. Dù nhóm Big4 (4 ngân hàng quốc doanh) chưa công bố tăng lãi suất trực tiếp, các đơn vị này vẫn triển khai nhiều chương trình ưu đãi quà tặng để giữ chân khách hàng.
Theo số liệu từ Chứng khoán KB, tính đến cuối tháng 9/2025, tín dụng toàn hệ thống tăng trưởng 13,4% – mức cao nhất trong nhiều năm trở lại đây. Trong khi đó, huy động vốn chỉ tăng 9,7%. Khoảng cách lớn giữa tốc độ bơm tiền ra nền kinh tế và tốc độ thu hút tiền gửi đang tạo áp lực lên thanh khoản hệ thống. Một số ngân hàng ghi nhận mức tăng trưởng tín dụng trên 20% chỉ trong 9 tháng đầu năm, buộc phải tăng lãi suất đầu vào để cân đối nguồn vốn.
Ông Vũ Minh Trường, Giám đốc Khối Nguồn vốn và Thị trường Tài chính VPBank, nhận định tình trạng tín dụng tăng nhanh hơn huy động kéo dài đang gây sức ép rõ rệt. Theo ông Trường, tỷ lệ dư nợ tín dụng trên vốn huy động (LDR) của hệ thống hiện ở mức cao, khoảng 98% (thị trường 1). Chênh lệch tăng trưởng giữa tín dụng và huy động tính theo năm (YoY) lên tới 3%, là nguyên nhân chính khiến lãi suất khó duy trì ở mức thấp.
Bên cạnh yếu tố thanh khoản, áp lực tỷ giá cũng là biến số quan trọng. Tổng giám đốc MB, ông Phạm Như Ánh cho rằng việc lãi suất VND nhích lên là phù hợp với diễn biến thị trường quốc tế. Khi Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) vẫn duy trì lãi suất USD quanh vùng 3,75-4%, dòng vốn quốc tế có xu hướng tìm đến các thị trường có lợi suất cao hơn. Việc tăng lãi suất huy động giúp VND duy trì sức hấp dẫn, giảm áp lực lên tỷ giá hối đoái.
Chứng khoán Vietcombank (VCBS) dự báo dư địa giảm lãi suất huy động gần như không còn. Thay vào đó, xu hướng tăng nhẹ sẽ tiếp diễn do ba yếu tố cộng hưởng: tín dụng bứt tốc cuối năm khi Ngân hàng Nhà nước nới chỉ tiêu; áp lực tỷ giá USD/VND vẫn hiện hữu; và nhu cầu vốn gia tăng từ thị trường bất động sản cũng như các kênh tài sản tài chính khác.