Theo dữ liệu từ các công ty phân tích, tháng 8/2025 là thời điểm áp lực đáo hạn trái phiếu doanh nghiệp (TPDN) lên đến đỉnh điểm trong năm. Tổng giá trị trái phiếu đến hạn ước tính khoảng 36.000 tỷ đồng, trong đó phần lớn là nghĩa vụ nợ của các doanh nghiệp bất động sản.
Công ty Xếp hạng tín nhiệm VIS Rating đánh giá, trong số này có khoảng 1.200 tỷ đồng trái phiếu đối mặt rủi ro cao bị chậm trả lần đầu. Các lô trái phiếu này được phát hành bởi hai công ty bất động sản có hồ sơ tín nhiệm ở mức rất yếu.
Đáng chú ý hơn, có tới 14.400 tỷ đồng trái phiếu đáo hạn trong tháng đã thuộc nhóm chậm trả lãi hoặc gốc. Trong đó, 10.500 tỷ đồng đến từ bốn công ty có liên quan đến Tập đoàn Vạn Thịnh Phát. Phần còn lại thuộc về các doanh nghiệp đang trong quá trình tái cấu trúc nợ như Novaland, Trung Nam và Hải Phát.
Dữ liệu từ FiinGroup cũng cho thấy, nếu không tính nhóm ngân hàng, tổng giá trị gốc trái phiếu đến hạn trong tháng 8 là 27.400 tỷ đồng, tăng 51,7% so với tháng trước. Ngành bất động sản tiếp tục chiếm tỷ trọng lớn nhất với 17.500 tỷ đồng, tương đương 63,8% tổng nghĩa vụ và cao gấp 3,8 lần mức đáo hạn trung bình bảy tháng đầu năm.
Một số doanh nghiệp có khối lượng trái phiếu đến hạn lớn trong tháng gồm CTCP Đầu tư Quang Thuận (6.000 tỷ đồng), Trung Nam Land (2.500 tỷ đồng) và CTCP Dịch vụ - Thương mại Thành phố Hồ Chí Minh - Setra (2.000 tỷ đồng). Cả ba công ty này đều từng có lịch sử vi phạm nghĩa vụ thanh toán lãi.
Áp lực trả nợ được dự báo sẽ còn hiện hữu trong các tháng cuối năm. Tính chung nửa cuối năm 2025, tổng giá trị gốc trái phiếu đến hạn của nhóm phi ngân hàng ước đạt 101.900 tỷ đồng, cao hơn gấp đôi so với nửa đầu năm. Riêng ngành bất động sản chiếm khoảng 64% với 65.300 tỷ đồng.
Tín hiệu phục hồi và các yếu tố hỗ trợ
Mặc dù áp lực ngắn hạn là rất lớn, các chuyên gia từ S&I Ratings vẫn nhìn thấy những yếu tố tích cực. Việc Chính phủ đẩy mạnh tháo gỡ vướng mắc pháp lý cho các dự án bất động sản được kỳ vọng sẽ giúp doanh nghiệp khơi thông dòng tiền. Khi dự án đủ điều kiện triển khai, doanh nghiệp có thể dùng làm tài sản bảo đảm để vay vốn hoặc mở bán sản phẩm để có nguồn lực trả nợ trái phiếu.
Cùng với đó, hoạt động phát hành trái phiếu của các ngân hàng thương mại để bổ sung vốn trung và dài hạn đang gia tăng. Đây là yếu tố được cho là sẽ hỗ trợ sự phục hồi chung của thị trường TPDN trong những tháng cuối năm 2025.
Về mặt chính sách, Luật Doanh nghiệp sửa đổi có hiệu lực từ tháng 7/2025 đã bổ sung quy định về tỷ lệ nợ phải trả không vượt quá 5 lần vốn chủ sở hữu đối với doanh nghiệp phát hành trái phiếu riêng lẻ. Tuy nhiên, quy định này có điều khoản loại trừ đối với tổ chức tín dụng và doanh nghiệp bất động sản – hai nhóm chiếm phần lớn giá trị phát hành trên thị trường. S&I Ratings nhận định đây là bước đi ban đầu để nâng cao chất lượng thị trường và kiểm soát rủi ro tài chính hệ thống.