Hiệp hội Bất động sản TP HCM (HoREA) vừa gửi văn bản kiến nghị Thủ tướng, Bộ Kế hoạch & Đầu tư và Bộ Tài chính về việc tháo gỡ những vướng mắc của luật đầu tư theo phương thức đối tác công - tư (Luật PPP).
Theo ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch HoREA, luật PPP quy định dừng triển khai dự án mới áp dụng loại Hợp đồng xây dựng - chuyển giao (BT) kể từ ngày luật có hiệu lực 1/1/2021 và dừng thực hiện dự án BT chưa được phê duyệt chủ trương đầu tư kể từ ngày 15/8/2020 là rất kịp thời và cần thiết, để có thời gian rà soát, xem xét chấn chỉnh lại hoạt động đầu tư theo hình thức hợp đồng BT.
Ông Châu cho rằng việc xã hội hóa đầu tư theo hình thức BT là rất cần thiết và đúng đắn. Tuy nhiên, trong những năm qua, do một số cơ chế chính sách, pháp luật chưa đầy đủ và chưa đồng bộ, kể cả khâu thực thi pháp luật, nên bộc lộ nhiều bất cập, thậm chí đã có các “lỗ hổng”, dẫn đến thất thoát tài sản công.
Vì thế, Hiệp hội đề nghị, việc dừng triển khai dự án BT nên giới hạn trong khoảng năm 2020-2022, để có thời gian xem xét, rà soát, xây dựng đồng bộ cơ chế, chính sách, pháp luật về đầu tư các dự án đầu tư theo hình thức hợp đồng BT.
Cùng với đó, Hiệp hội cũng đề xuất cơ chế khắc phục bất cập do chưa có quy định cụ thể về việc sử dụng “tiền thuộc ngân sách nhà nước” để thanh toán dự án BT, các quy định về “đầu tư xây dựng theo hình thức đối tác công tư” của luật quản lý, sử dụng tài sản công, cần được thống nhất quy định trong luật PPP.
Bên cạnh đó, HoREA kiến nghị sửa đổi, bổ sung luật đấu thầu, luật đấu giá tài sản để quy định đấu thầu dự án BT đồng thời đấu thầu “quỹ đất, trụ sở làm việc” thanh toán dự án BT, để lựa chọn đồng thời nhà đầu tư dự án BT và nhà đầu tư dự án khác.
Việc khắc phục lỗ hổng do khó đảm bảo thực hiện được “nguyên tắc ngang giá” khi Nhà nước sử dụng “quỹ đất” để thanh toán dự án BT hay cơ chế khắc phục bất cập trong trường hợp sử dụng “quỹ đất” chưa giải phóng mặt bằng để thanh toán dự án BT cũng được HoREA đề cập trong bản kiến nghị trình lên Thủ tướng.
Theo ông Lê Hoàng Châu, trọng tâm thời gian tới là phải rà soát, xem xét sửa đổi, bổ sung luật quản lý, sử dụng tài sản công, luật đầu tư công; luật ngân sách Nhà nước; luật đấu thầu; luật đấu giá tài sản… nhằm đảm bảo tính khả thi, bịt kín các “lỗ hổng”, đủ điều kiện để khởi động lại các dự án theo hình thức BT hiệu quả hơn, vừa đảm bảo hài hòa lợi ích của Nhà nước, nhà đầu tư và lợi ích công cộng.
Đồng thời tránh bất cập do phát sinh “xung đột” pháp luật giữa quy định khai thác “quỹ đất” để tạo vốn phát triển kết cấu hạ tầng bằng phương thức đấu giá quyền sử dụng đất (theo luật đất đai) và quy định sử dụng “quỹ đất” để thanh toán dự án BT (theo luật quản lý, sử dụng tài sản công).