Ngày pháp luật

Apple có bị thiệt hại khi cho phép cài đặt ứng dụng từ bên thứ ba?

Kim Dung

Theo quy định từ khối châu Âu, Apple sẽ cho phép tải ứng dụng từ bên thứ 3 khi bản cập nhật iOS 17 ra mắt. Dù động thái này khiến Apple mất 30% hoa hồng từ các khoản thanh toán của người dùng ứng dụng nhưng "ông lớn" ngành công nghệ dường như không bị thiệt hại gì đáng kể.

CEO của Apple, Tim Cook thường nói rằng Apple sẽ luôn tuân thủ luật pháp khi hoạt động ở mọi quốc gia. Và giờ đây, Apple đang thay đổi theo yêu cầu của Liên minh châu Âu. Nhà Táo đã bổ sung tính năng cho phép người dùng cài kho ứng dụng bên thứ 3, cấp quyền cho ví điện tử truy cập vào kết nối NFC trên iOS 17 và thay thế cổng sạc Lightning độc quyền sang cổng USB-C trên iPhone từ năm 2024.

Việc chuyển đổi sang cổng USB-C giúp người dùng chỉ cần mang theo một loại sạc để dùng chung cho cả điện thoại và laptop.

Thay đổi lớn nhất là cho phép tải app từ trang web và các cửa hàng ứng dụng của bên thứ ba có thể giúp Apple giải quyết khiếu nại chống độc quyền mà công ty phải đối mặt trong thập kỷ qua.

Trước đó, Apple chỉ cho phép các nhà phát triển sử dụng hệ thống thanh toán mặc định của công ty. Từ đó, "nhà Táo" kiếm được một khoản lợi nhuận khổng lồ mỗi năm từ App Store khi thu 30% phí hoa hồng từ các khoản thanh toán của người dùng ứng dụng.

CEO của Apple, Tim Cook.
CEO của Apple, Tim Cook.

Theo Bloomberg, những tính năng mới trước mắt chỉ áp dụng tại thị trường châu Âu bởi lượng người dùng ở thị trường này không nhiều. Theo ước tính của Data.ai, trong tổng doanh thu 85 tỷ USD từ App Store, khu vực EU chỉ chiếm khoảng 6 tỷ USD trong khi thị trường Mỹ chiếm khoảng 29 tỷ USD.

Trong năm tài chính kết thúc vào tháng 9/2022, tổng doanh thu của Apple đạt 394 tỷ USD, với 78 tỷ USD đến từ mảng dịch vụ.

Morgan Stanley ước tính, dù trong tình huống xấu nhất là toàn bộ thu nhập từ App Store ở EU bị tổn thất thì mảng kinh doanh dịch vụ của Apple cũng chỉ giảm đi 4% và tổng doanh thu chỉ bị ảnh hưởng 1%.

Apple vẫn có thể kiếm tiền từ các ứng dụng

Ngay cả khi quy định của EU phá vỡ thế độc quyền phân phối ứng dụng của Apple trên App Store, "ông lớn" công nghệ vẫn có thể tìm ra cách để thu phí từ app bên ngoài.

Trong đợt tranh chấp với Epic Games năm 2021, đại diện Apple cho rằng phí của App Store được dùng để trả tiền bản quyền sở hữu trí tuệ các công cụ mà nhà phát triển sử dụng chứ không chỉ là vấn đề phân phối. Những ứng dụng được phân phối qua web cũng phải sử dụng giao diện lập trình của Apple.

Apple cũng khẳng định rằng App Store giúp nâng cao bảo mật khách hàng vì những ứng dụng chưa được công ty kiểm duyệt có thể lấy cắp thông tin cá nhân hoặc thông tin thanh toán.

Vì vậy, nếu Apple cho phép các ứng dụng hoặc cửa hàng ứng dụng của bên thứ ba hoạt động trên iPhone, thì các nhà phát triển có thể phải đáp ứng một số yêu cầu bảo mật của công ty.

Chẳng hạn, Apple có thể yêu cầu các nhà phát triển đăng ký giao diện lập trình riêng nếu muốn phân phối app bên ngoài App Store. Nhà Táo cũng có thể yêu cầu phải có cảnh báo người dùng khi không phải là ứng dụng được phân phối qua Apple.

Apple hầu như không bị ảnh hưởng khi triển khai tính năng mới.
Apple hầu như không bị ảnh hưởng khi triển khai tính năng mới.

Động thái của Apple tại Hàn Quốc là một ví dụ điển hình. Đầu năm 2022, quốc gia này đã yêu cầu nhà Táo cho phép người sử dụng hệ thống thanh toán của bên thứ ba thay vì sử dụng hệ thống mặc định. Tuy nhiên, Apple vẫn tìm được cách để thu phí. Công ty buộc các nhà phát triển phải hiện thông báo “Ứng dụng này không sử dụng hệ thống thanh toán an toàn và bảo mật của App Store” mỗi khi người dùng sử dụng.

"Ông lớn" công nghệ thu phí 26% đối với các khoản thanh toán qua hệ thống ngoài, chỉ giảm một chút so với mức phí 30% ban đầu. Để làm được điều này, Apple yêu cầu các nhà phát triển phải báo cáo danh sách từng giao dịch mỗi tháng và trích hoa hồng từ đó.

Việc này hoàn toàn năm trong tầm kiểm soát của Apple bởi các nhà phát triển ứng dụng vẫn phải đăng ký với Apple để có ”quyền” được sử dụng hệ thống thanh toán bên ngoài kèm theo điều kiện đồng ý cung cấp danh sách hóa đơn cho Apple mỗi tháng.

Ngoài ra, Apple còn yêu cầu phải hiện thông báo “Ứng dụng này không sử dụng hệ thống thanh toán an toàn và bảo mật của App Store” mỗi khi người dùng thanh toán. Các nhà phát triển vẫn ở thế bị động, buộc phải đồng ý với mọi điều khoản để được xuất hiện trên iOS.

Vậy nên, nếu nhà Táo dùng chiến thuật tương tự ở châu Âu, có thể người dùng ở khu vực này sẽ tin rằng App Store là nơi an toàn nhất và tốt nhất để tải ứng dụng trên iPhone. Hoặc các nhà phát triển cũng phải lựa chọn App store vì phân phối ứng dụng từ bên thứ 3 quá rắc rối.

Tin Cùng Chuyên Mục