Sau khi mua một chiếc ô tô vào cuối năm 2020 thì anh Nam (35 tuổi, Mễ Trì) phải chật vật tìm chỗ đỗ xe. Toà chung cư nơi anh sinh sống không còn chỗ. Nếu muốn có chỗ đỗ xe, anh Nam có thể mua lại suất gửi xe từ chủ căn hộ khác không có nhu cầu với mức giá 50 triệu đồng/chỗ hoặc một phương án khác là gửi ở các bãi gửi xe tự phát gần đó.
"Để mua được suất đỗ xe tôi cũng phải chờ đợi nhiều tháng mới tìm được người đang có nhu cầu bán. Nếu gửi xe ở khu vực khác thì rất bất tiện vì cách xa tòa nhà, chi phí gửi cũng cao từ 1,5 triệu - 2 triệu đồng mỗi tháng", anh Nam cho biết.
Trong khi trước đó theo quảng cáo của chủ đầu tư khi bán căn hộ, bãi đỗ xe trong hầm rộng khoảng 1.900 m2, tính ra để được khoảng 1.000 xe trong khi số lượng căn hộ ở dự án gần gấp 3 lần.
Gia đình anh Hùng, sinh sống ở chung cư Stellar Garden (Thanh Xuân) cũng đang gặp câu chuyện tương tự. Khi đặt tiền mua căn hộ vào năm 2018, chủ đầu tư đã rao bán các chỗ để xe ô tô trong hầm với mức giá khoảng 483 triệu đồng cho hầm B1 và 460 triệu đồng cho hầm B2 trong thời hạn 50 năm.
Theo thông tin quảng cáo, chung cư Stellar Garden gồm 2 tòa tháp cao 30 tầng chung 6 tầng đế nhưng chỉ có 2 tầng hầm. Dù chủ đầu tư cam kết mỗi căn hộ sẽ có ít nhất 1 chỗ để xe nhưng tình trạng thiếu chỗ đỗ đã diễn ra dai dẳng trong nhiều năm.
“Số tiền để mua đứt một chỗ đỗ xe trong hầm không phải là nhỏ, tương đương với một chiếc ô tô giá rẻ, nhưng nếu không mua thì tôi không biết đỗ xe ở đâu”, chị Mai cho biết.
Chị Lan (41 tuổi), cư dân ở chung cư Discovery Complex (302 Cầu Giấy) cũng trong tình cảnh tương tự khi mua ô tô về nhưng không có chỗ gửi xe. Sau khi có thông tin rao bán suất đỗ ô tô ở tòa nhà này trong 50 năm, chị Lan đã nhanh chóng đăng ký mua dù mức giá không rẻ, khoảng 534 triệu đồng/chỗ.
Vài năm gần đây, tình trạng thiếu chỗ đỗ xe xảy ra ở nhiều chung cư không chỉ trong nội thành mà cả những huyện vùng ven. Không chỉ ở các tòa nhà cũ, lâu năm mà ngay cả các dự án mới đi vào vận hành, chung cư cao cấp cũng xảy ra tình trạng này...
"Điều này cũng khiến nhiều dự án chung cư vừa đi vào vận hành đã gặp khó khăn trong việc chuyển nhượng", anh Hoàng, chuyên môi giới căn hộ ở Hà Nội cho biết.
Theo anh, phần lớn các chung cư hiện nay đều xảy ra tình trạng thiếu chỗ để xe bởi gia đình nào cũng đã sở hữu hoặc có nhu cầu sắm xe ô tô, nhiều gia đình khá giả còn có đến 2 xe. Bởi vậy trên thị trường, các căn hộ nếu có sẵn suất đỗ xe đi kèm thường dễ bán và được giá hơn, đặc biệt ở những tòa chung cư khu vực trung tâm.
"Nhiều người sẵn sàng trả mức giá cao hơn để mua căn hộ có sẵn suất đỗ tại hầm chung cư dù căn khác cùng vị trí, diện tích, giá rẻ hơn nhưng không có sẵn suất đỗ xe", anh Hoàng cho biết.
Theo một số dự báo gần đây của Bộ Công Thương, thị trường ô tô tại Việt Nam sẽ bước vào thời kỳ bùng nổ vào năm 2025 khi mức thu nhập bình quân đầu người vượt qua ngưỡng 3.000 USD. Khi đó, thị trường ô tô trong nước có thể lên tới 600.000 xe/năm. Đặc biệt tại những thành phố lớn như Hà Nội hay TP HCM, số lượng phương tiện này sẽ ngày càng gia tăng và đặt áp lực lên các dự án chung cư vốn đã thiếu chỗ đỗ xe.
Trong khi đó, nhiều quy định liên quan đến vấn đề chỗ đỗ xe ở chung cư hiện nay đã không còn phù hợp. Theo quy định của Bộ Xây dựng từ năm 2013, đối với chung cư nhà ở thương mại, cứ 100 m2 diện tích sử dụng của căn hộ, phải bố trí tối thiểu 20 m2 chỗ để xe. Đối với nhà ở xã hội, cứ 100 m2 diện tích sử dụng của căn hộ, phải bố trí tối thiểu 12 m2 chỗ để xe, kể cả đường nội bộ trong nhà để xe.
Thực tế nhiều chủ đầu tư hiện nay đã chia nhỏ diện tích để tăng số lượng căn hộ khiến việc phân chia khu vực đỗ xe càng thêm quá tải. Do đó, nếu theo quy chuẩn luật Xây dựng 2013 thì tạm tính từ 4-6 căn hộ mới có 1 chỗ để xe.
Liên quan đến vấn đề bán, cho thuê chỗ để xe, theo Luật Nhà ở năm 2014, vấn đề chỗ đỗ xe trong các chung cư sẽ do chủ đầu tư và khách hàng thỏa thuận trên hợp đồng mua bán. Trường hợp chung cư không có đủ chỗ để ô tô dành cho mỗi căn hộ thì chủ đầu tư giải quyết bán, cho thuê chỗ để xe này trên cơ sở thỏa thuận của những người mua căn hộ với nhau.
Theo quy định này, các chủ đầu tư của chung cư sẽ không cần phải có trách nhiệm bố trí bãi đỗ xe dành cho cư dân mua nhà trừ trường hợp đã có thỏa thuận trong hợp đồng mua bán nhà. Như vậy, nếu trong hợp đồng mua bán căn hộ không có điều khoản cam kết bố trí chỗ để xe, cư dân nào chuyển về muộn sẽ phải tự tìm chỗ gửi bên ngoài, hoặc thỏa thuận mua, thuê lại chỗ để xe của người đến trước.