Theo MBS, mức thuế suất cao này tiềm ẩn ba tác động tiêu cực chính đối với kinh tế Việt Nam. Thứ nhất, nó sẽ làm suy giảm đáng kể sức cạnh tranh của các mặt hàng xuất khẩu chủ chốt như máy móc thiết bị, linh kiện điện tử, điện thoại, dệt may, da giày… vào thị trường Mỹ, đặc biệt khi so sánh với các đối thủ cạnh tranh trực tiếp đang chịu mức thuế thấp hơn như Trung Quốc (34%), Ấn Độ (26%), hay Thái Lan (37%).
Thứ hai, việc Việt Nam là quốc gia chịu mức thuế đối ứng cao nhất trong khu vực Đông Nam Á có thể ảnh hưởng đến sức hút dòng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) trong lĩnh vực sản xuất, vốn đang có xu hướng dịch chuyển vào Việt Nam theo chiến lược "Trung Quốc +1".
Thứ ba, áp lực lên tỷ giá hối đoái được dự báo sẽ gia tăng, do Việt Nam có thể cần phải tăng cường nhập khẩu từ Mỹ nhằm thu hẹp thặng dư thương mại song phương.
Khi đi sâu phân tích tác động lên 15 mặt hàng xuất khẩu chủ lực, MBS nhận định mức độ ảnh hưởng sẽ có sự phân hóa giữa các ngành, phụ thuộc vào các yếu tố như tỷ trọng xuất khẩu sang Mỹ trong tổng kim ngạch xuất khẩu của ngành, vị thế cạnh tranh so với các quốc gia khác trong cùng phân khúc, và các cam kết thuế quan hiện hành (như trong Hiệp định Thương mại Việt Nam – Hoa Kỳ có hiệu lực từ tháng 12/2001).
Từ đó, báo cáo của MBS chỉ ra rằng các nhóm ngành như dệt may, thủy sản, đồ gỗ, bất động sản khu công nghiệp (KCN) và logistics có khả năng chịu tác động tiêu cực mạnh mẽ nhất. Trong khi đó, các ngành như cao su, giấy, dây cáp điện… được đánh giá chịu tác động ở mức trung bình, phần lớn do tỷ trọng xuất khẩu sang Mỹ không quá lớn. Riêng nhóm sản phẩm sắt thép được cho là không bị ảnh hưởng do không nằm trong danh mục sản phẩm chịu thuế đối ứng lần này.
Đối với nhóm máy tính, sản phẩm điện tử và linh kiện, nơi tập trung nhiều doanh nghiệp FDI lớn của Mỹ (như Intel, HP, Dell, Amkor), MBS cho rằng các công ty này có thể xem xét dịch chuyển công đoạn hoàn thiện, đóng gói sản phẩm sang các quốc gia có mức thuế đối ứng thấp hơn như Ấn Độ hay Indonesia. Điều này gián tiếp gây bất lợi cho các nhà phát triển KCN và doanh nghiệp vận tải, logistics tại Việt Nam. Tình huống tương tự cũng được dự báo cho nhóm hàng máy móc, thiết bị, dụng cụ, nơi có sự hiện diện của các doanh nghiệp FDI từ Mỹ (Rockwell Automation, First Solar) và một số doanh nghiệp từ Trung Quốc, Hồng Kông.
Ngành dệt may Việt Nam cũng đối mặt với bất lợi cạnh tranh so với các quốc gia như Bangladesh, Ấn Độ, Trung Quốc, Sri Lanka… vốn được hưởng mức thuế đối ứng thấp hơn. Các doanh nghiệp dệt may có tỷ trọng xuất khẩu lớn vào Mỹ như MSH (May Sông Hồng, tỷ trọng 70%), TNG (Đầu tư và Thương mại TNG, 50%), TCM (Dệt may - Đầu tư - Thương mại Thành Công, 25%), STK (Sợi Thế Kỷ, 10%) được dự báo sẽ cảm nhận rõ rệt tác động.
Với ngành gỗ và sản phẩm gỗ, mức thuế 46% có thể khiến sản phẩm Việt Nam mất lợi thế về giá so với đối thủ chính là Trung Quốc, đồng thời tạo cơ hội cho các nhà cung cấp khác như Canada (hiện chiếm 46,4% kim ngạch nhập khẩu gỗ của Mỹ), Indonesia (1,5%), Malaysia (0,1%) gia tăng thị phần nhờ mức thuế thấp hơn (10-25%).
Ngành da giày, dù không có doanh nghiệp niêm yết lớn, cũng sẽ tác động đến các đơn vị phát triển KCN và logistics đường biển. Đặc biệt, ngành thủy sản, vốn được hưởng một số ưu đãi thuế vào Mỹ, được dự báo chịu ảnh hưởng tiêu cực đáng kể. Ở phân khúc tôm, cạnh tranh với Ecuador và Ấn Độ (hai quốc gia mạnh về quy mô và chi phí sản xuất, vốn đã có mức thuế cạnh tranh) sẽ trở nên gay gắt hơn. Đối với cá tra (kim ngạch xuất khẩu sang Mỹ năm 2024 đạt 345 triệu đô la Mỹ, chiếm 17% tổng kim ngạch xuất khẩu cá tra), vị thế của Việt Nam tại thị trường Mỹ (lớn thứ hai sau Trung Quốc) có thể bị thách thức bởi các đối thủ như Indonesia đang dần tăng thị phần.