Thanh tra Chính phủ vừa công bố kết luận về quá trình chuyển đổi mục đích sử dụng đất tại vị trí đắc địa của các cơ quan, doanh nghiệp nhà nước tại Hà Nội giai đoạn 2003 - 2016. Đây là những dự án trước đây vốn là đất của các cơ sở sản xuất trong nội thành. Sau khi thành phố có chủ trương di dời những nhà máy không còn phù hợp hoặc gây ô nhiễm ra ngoại thành thì các khu đất này đều được chuyển mục đích sử dụng đất làm chung cư, khách sạn, trung tâm thương mại...
Báo cáo của UBND TP Hà Nội, đến hết năm 2016, trên địa bàn có 69 dự án với tổng diện tích 180 ha đất đã được chuyển đổi sang vị trí khác. Trong đó, 58 dự án đã hoàn thành việc nộp tiền sử dụng đất, với tổng số tiền gần 13.000 tỷ đồng. Những dự án còn lại đang trong giai đoạn xác định số tiền thuế phải nộp.
 |
| Dự án Discovery Complex tại số 302 Cầu Giấy. Ảnh: Phương Sơn |
Tuy nhiên, theo kết luận của cơ quan thanh tra, trong quá trình chuyển đổi, việc pháp luật không quy định lợi thế thương mại gắn với giá trị quyền sử dụng đất trong lựa chọn nhà đầu tư liên doanh, liên kết là kẽ hở chính sách gây thất thoát ngân sách nhà nước trong quá trình chuyển mục đích sử dụng đất và thực hiện dự án ở những vị trí đắc địa.
Thanh tra Chính phủ lý giải, việc tính toán và phê duyệt giá thu tiền sử dụng đất đối với các dự án đã không căn cứ vào Thông tư 145 năm 2007 của Bộ Tài chính và thông tư 36 năm 2014 của Bộ Tài nguyên và Môi trường về phương pháp xác định giá đất. Điều này dẫn tới chủ đầu tư được hưởng lợi kinh tế, ngân sách thất thu số tiền lớn.
Cơ quan này đưa ra kết luận liên quan đến 38 trong tổng số 69 dự án nói trên và cho biết tổng số tiền sai phạm được phát hiện do chuyển mục đích sử dụng đất là gần 4.000 tỷ đồng. Thanh tra tạm tính số tiền sử dụng đất phải thu thêm tại 30 trong tổng số 38 dự án lên tới 1.480 tỷ đồng. Đặc biệt, dự án trung tâm thương mại, văn phòng, căn hộ tại 302 Cầu Giấy, số tiền sử dụng đất phải thu thêm lên tới 403 tỷ đồng.
Bên cạnh đó, trong số 38 dự án thì tại thời điểm thanh tra có tám dự án còn nợ đọng tiền sử dụng đất, thuê đất, chậm nộp với số tiền hơn 1.900 tỷ đồng, trong đó, một số chủ đầu tư nợ hàng trăm tỷ đồng như Tổng công ty Thành An.
Thanh tra Chính phủ cũng nhận định có tình trạng doanh nghiệp không tổ chức đấu giá lựa chọn nhà đầu tư mà tự thỏa thuận, nên thu được thấp như tại dự án GP Complex (số 1 Phùng Chí Kiên), Tổ hợp trung tâm thương mại, dịch vụ tổng hợp, văn phòng, căn hộ cao cấp và khách sạn căn hộ (47 Nguyễn Tuân), Khu hỗn hợp trung tâm thương mại, dịch vụ công cộng, văn phòng và nhà ở để bán (219 Trung Kính), dự án Tòa nhà hỗn hợp văn phòng, dịch vụ thương mại, khách sạn và căn hộ thương mại (44 Yên Phụ)...
Do vậy, cơ quan thanh tra kiến nghị Thủ tướng giao Chủ tịch UBND TP Hà Nội xử lý nghiêm những tồn tại, thiếu sót, vi phạm trong công tác quản lý đầu tư xây dựng, và quản lý sử dụng đất trên địa bàn, và sớm có giải pháp chấn chỉnh, khắc phục. Đặc biệt, với những dự án mà các chủ đầu tư xác định còn thiếu tiền sử dụng đất phải yêu cầu nộp bổ sung.