Loài ngủ ít nhất trong số các loài động vật có vú
Cho dù bạn có bị thiếu ngủ đến mấy thì có lẽ bạn vẫn được nghỉ ngơi tốt hơn một con hải cẩu voi phương bắc. Trong những chuyến đi săn kéo dài hàng tháng trên biển, những con hải cẩu này ngủ ít hơn 20 phút mỗi lần và trung bình chỉ ngủ tổng cộng hai giờ mỗi ngày.
Hải cẩu voi phương bắc là một loài động vật có vú trong họ Hải cẩu thật sự, bộ Ăn thịt. Loài này được Gill mô tả năm 1866. Những con đực có thể dài trên 4 m và nặng chừng 2.300 kg, trong khi những con cái phát triển đến 3 m và cân nặng 640 kg. Một số con đực có thể nặng tới 3.700 kg.
Người cưỡi ngựa sớm nhất
Người Yamnaya có thể là những người cưỡi ngựa sớm nhất trên thế giới, họ đã cưỡi chiến mã từ khoảng năm 3000 trước Công nguyên, nhiều thế kỷ trước khi có những mô tả sớm nhất về cưỡi ngựa được biết đến. Những bộ xương của người Yamnaya được khai quật ở Romania, Bulgaria và Hungary cho thấy những dấu hiệu rõ ràng về khả năng cưỡi ngựa, bao gồm các dấu vết trên xương đùi và xương chậu, tổn thương đốt sống có thể đến từ việc ngồi trên lưng ngựa gây ra.
Một số bộ xương của người Yamnaya cổ đại, bao gồm cả bộ xương được hiển thị ở đây, có dấu hiệu cho thấy họ có thể đã cưỡi ngựa khoảng 5.000 năm trước. Điều đó sẽ khiến họ trở thành những tay đua ngựa được biết đến sớm nhất.
Nơi nắng nhất trên Trái Đất
Du khách đến cao nguyên Altiplano ở sa mạc Atacama của Chile nên nhớ mang theo kem chống nắng. Vùng cao độ này nhận được trung bình 308 watt ánh nắng trên một mét vuông - ánh nắng gay gắt hơn ở bất kỳ đâu trên Trái Đất. Đôi khi, bức xạ Mặt Trời tại đây sẽ vượt quá 2.000 watt trên một mét vuông, sánh ngang với lượng ánh nắng dự kiến chiếu xuống Sao Kim, nơi gần Mặt Trời hơn nhiều so với Trái Đất.
Một nhà nghiên cứu làm việc ở dãy Andes Chile chế tạo một công cụ đo bức xạ Mặt Trời. Cao nguyên Altiplano của khu vực nhận được ánh sáng Mặt Trời gay gắt nhất trên Trái Đất. Đây cũng là cao nguyê rộng lớn nhất trên Trái Đất bên ngoài Tây Tạng. Phần lớn Altiplano nằm ở Bolivia, nhưng phần phía bắc của nó nằm ở Peru, và phần phía nam của nó nằm ở Chile và Argentina.
Lỗ đen già nhất
Một lỗ đen siêu lớn cách Trái Đất khoảng 13,2 tỷ năm ánh sáng đã được coi là siêu lỗ đen lớn nhất, xa nhất từng được quan sát thấy. Lỗ đen khổng lồ này được hình thành khi vũ trụ chỉ mới 470 triệu năm tuổi, già hơn khoảng 200 triệu năm so với kỷ lục được công bố trước đó vào năm 2021 và già hơn 100 triệu năm so với hố đen từng được tuyên bố danh hiệu tương tự vào tháng 7 vừa qua.
Vì lỗ đen mới được phát hiện có trọng lượng tương đương với thiên hà xung quanh nó nên các nhà nghiên cứu cho rằng lỗ đen chỉ có thể hình thành thông qua sự sụp đổ của một đám mây khí khổng lồ. Phát hiện này có thể giúp làm sáng tỏ thế hệ lỗ đen khổng lồ đầu tiên của vũ trụ được sinh ra như thế nào.
Hình ảnh tổng hợp này được tạo bằng dữ liệu từ Đài quan sát tia X Chandra của NASA và Kính viễn vọng Không gian James Webb, cho thấy lỗ đen siêu lớn cổ xưa nhất, xa nhất từng được quan sát (hình bên trái) và thiên hà chủ của nó (hình bên phải).
Cấu trúc bằng gỗ lâu đời nhất
Gỗ từ lâu đã chứng tỏ là một vật liệu xây dựng chắc chắn và đáng tin cậy - có lẽ trong khoảng nửa triệu năm. Những khúc gỗ được chạm khắc, lồng vào nhau được phát hiện ở Zambia có niên đại gần 480.000 năm trước, khiến chúng trở thành công trình kiến trúc bằng gỗ lâu đời nhất được biết đến. Cấu trúc này được tìm thấy ở thượng nguồn Thác Kalambo gần biên giới Zambia và Tanzania và có thể là tàn tích của lối đi, khu vực tiếp khách hoặc kho chứa đồ.
Cấu trúc thô sơ bao gồm hai khúc gỗ lồng vào nhau được nối với nhau bằng một rãnh khía. Các dấu vết trên các khúc gỗ chứng tỏ rằng chúng đã được cắt và băm nhỏ bằng nhiều công cụ bằng đá.
Vì gỗ mục nát nhanh chóng nên các đồ tạo tác bằng gỗ cổ rất hiếm. Nhưng hai khúc gỗ lồng vào nhau được tìm thấy ở Zambia có thể là một phần của công trình kiến trúc do người vượn xây dựng cách đây 476.000 năm.
Động vật có vú nặng nhất từ trước đến nay
Vương quốc động vật dường như có nhà vô địch hạng nặng mới. Một phân tích về hóa thạch được tìm thấy ở Peru cho thấy một loài cá voi đã tuyệt chủng có thể nặng tới 340 tấn, gấp đôi những con cá voi xanh nặng nhất. Loài động vật có vú khổng lồ này được cho là đã rình mò ở vùng nước nông cách đây 39 triệu năm - nhưng loài vật này có thể ăn gì để duy trì kích thước vẫn còn là một bí ẩn.
Loài cá voi cổ đại Perucetus colossus có thể đã vượt qua cá voi xanh để giành danh hiệu loài động vật nặng nhất được biết đến, có thể nặng tới 340 tấn.