Ngày nay khi thiết bị hiện đại ngày càng phát triển thì con người lại càng phải đối mặt với nguy cơ tội phạm công nghệ. Trong đó việc nghe lén điện thoại khiến nhiều người bị lộ thông tin mất tự do. Các phần mềm nghe lén ngay nay khá đa dạng nhưng đều có mục đích bao gồm:
- Lấy được lịch sử cuộc gọi (hiển thị số điện thoại gọi đến-gọi đi, ngày tháng và thời lượng cuộc gọi).
- Đọc trộm tin nhắn dạng văn bản, hình ảnh (số điện thoại và nội dung SMS).
- Xem danh bạ điện thoại.
- Xem trình duyệt Internet (Lịch sử truy cập và Bookmark).
- Biết được vị trí của điện thoại.
- Xem trộm thư viện ảnh trên điện thoại.
- Xem email được tải xuống điện thoại.
Điện thoại bị nghe lén có thể ảnh hưởng đến bảo mật thông tin cá nhân. (Ảnh minh họa)
Các dấu hiệu nhận biết điện thoại bị nghe lén
Để phát hiện thiết bị của bạn có đang bị theo dõi hay cài phần mềm nghe lén hay không, người dùng có thể tham khảo một số cách phát hiện điện thoại bị nghe lén phổ biến sau đây:
Dung lượng pin giảm nhanh
Có thể, sau thời gian dài sử dụng điện thoại, chất lượng pin sẽ giảm đi đáng kể gây nên tình trạng hết pin nhanh hơn so với lúc mới mua. Khi bạn kiểm tra pin điện thoại mà thấy pin bị tuột một cách quá nhanh thì đây là một điều đáng để lưu ý. Bởi các phần mềm nghe lén chạy ngầm trong suốt quá trình điện thoại hoạt động có thể tiêu tốn rất nhiều pin.
Dữ liệu di động tiêu hao nhiều hơn
Các phần mềm nghe lén sử dụng dữ liệu di động (3G/4G) của điện thoại để gửi những thông tin thu thập được đến máy chủ liên tục. Điều này, khiến điện thoại của bạn sử dụng nhiều dữ liệu mạng hơn bình thường.
Do đó, việc kiểm tra thường xuyên mức độ sử dụng mạng trên thiết bị di động của bạn cũng là một trong những cách hữu hiệu để phát hiện điện thoại có đang bị nghe lén hay không.
Xuất hiện âm thanh lạ khi gọi điện
Trong trường hợp bình thường, âm thanh lạ có thể gây ra từ việc kết nối sóng yếu hay mất tín hiệu. Tuy nhiên, nếu như bạn thường xuyên nghe thấy tiếng bíp, tiếng ồn trắng, tiếng vang khi thực hiện các cuộc gọi thì rất có thể điện thoại đã bị cài đặt phần mềm nghe lén.
Các tin nhắn lạ xuất hiện
Các tin nhắn lạ với những ký tự và chữ được lập trình khó hiểu đó có thể là những dãy code mà kẻ xấu sử dụng để giao tiếp với thiết bị của bạn và yêu cầu nó thực hiện một lệnh cụ thể nào đó như dò tìm địa chỉ nhà, kết nối wifi của bạn,...
Điện thoại tự động bật tắt
Thông thường, điện thoại iPhone hay điện thoại Realme sẽ bật/tắt theo sự thiết lập của người dùng. Tuy nhiên, nếu như điện thoại của bạn tự động bật/tắt một cách bất thường thì đó rất có thể là dấu hiệu điện thoại đang bị nghe lén.
Ngoài ra, các phần mềm nghe lén có sử dụng dữ liệu mạng từ điện thoại của người dùng. Nên nếu thiết bị di động tự động bật/tắt dữ liệu mạng 3G/4G cũng là một trong những vấn đề mà bạn nên lưu tâm.
Kiểm tra jailbreak (trên iPhone) hay root (trên Android)
Điện thoại bị jailbreak (trên iPhone) hay root (trên điện thoại Android) cho phép người dùng có thể tải những ứng dụng bên ngoài App Store và CH Play. Điều này mang đến một số lợi ích nhất định cho người dùng nhưng cũng đi kèm với đó là những rủi ro về vòng bảo mật như khiến điện thoại bạn dễ bị xâm nhập hơn.
Điện thoại cần cài đặt một số phần mềm như Cydia, Installer, SBSettings, Icy,... để jailbreak hoặc root. Do đó, nếu như những ứng dụng này tồn tại trên điện thoại của bạn thì rất có thể thiết bị di động đã bị tấn công.
Cách khắc phục khi điện thoại bị nghe lén
Dù bạn có đang sử dụng các dòng điện thoại có độ bảo mật cao như iPhone 11, Samsung Galaxy S23 Ultra, Vivo V23e,... thì việc điện thoại bị nghe lén vẫn có khả năng xảy ra nếu bạn không cẩn thận trong quá trình sử dụng. Vậy nên khi nhận thấy điện thoại đang có dấu hiệu nghe lén, bạn có thể thử những cách làm sau đây để khắc phục:
Kiểm tra phần mềm nghe lén bằng thủ công
Những ứng dụng nghe lén thường không để tên và logo thật mà thay vào đó chúng sẽ ẩn nấp dưới các ứng dụng khác chẳng hạn như Notepad. Do đó, bạn nên kiểm tra kỹ từng ứng dụng thông qua các bước Cài đặt > Ứng dụng > Chọn từng ứng dụng và kiểm tra để phát hiện xem có điều gì bất thường không.
Khôi phục lại cài đặt gốc
Để dò tìm ứng dụng nghe lén rất mất thời gian, do đó bạn có thể tối ưu hóa bằng cách đưa điện thoại trở về cài đặt gốc thì lúc này hệ thống điện thoại của bạn sẽ trở về như mới mua, nhờ đó các phần mềm nghe lén cũng được loại bỏ triệt để. Tuy nhiên, bạn cũng nên lưu lại những thông tin quan trọng trước khi chuyển về chế độ mặc định ban đầu.
Sử dụng phần mềm diệt virus
Các phần mềm diệt virus cũng là một trong những phương pháp hữu hiệu để ngăn chặn sự tấn công độc hại từ bên ngoài kể cả phần mềm nghe lén. Do đó, hãy cài đặt ứng dụng virus cho thiết bị di động của mình nhé!
Bảo mật điện thoại trước các nguy cơ xâm phạm
Ngoài ra, bạn cũng có thể chủ động bảo vệ điện thoại của mình bằng cách ngăn chặn người lạ sử dụng điện thoại cũng như là thiết lập các mã khóa màn hình, ứng dụng và cẩn thận với các cài đặt trên máy.
Việc bị nghe lén trên điện thoại di động có thể gây ra những ảnh hưởng tiêu cực đến người dùng đặc biệt là bị lộ thông tin cá nhân liên quan đến những mục tiêu trục lợi của kẻ xấu. Mong rằng với các cách phát hiện điện thoại bị nghe lén trên có thể giúp bạn nhận biết kịp thời để từ đó tìm cách ngăn chặn và khắc phục.