Tầm quan trọng của “quản trị công ty”
Sáng 29/11, tại buổi Gặp gỡ báo chí về Diễn đàn thường niên về Quản trị Công ty lần thứ 7 “Đầu tư vào Quản trị Công ty: Chiến lược thu hút nhà đầu tư có trách nhiệm trong xu thế quốc tế hoá thị trường”, ông Lê Trọng Minh, Tổng Biên tập Báo Đầu tư khẳng định, các tiêu chuẩn về môi trường, xã hội và quản trị (ESG) là vấn đề thời sự, xu hướng lớn bắt buộc trong tầm quan trọng của quản trị đầu tư.
Năm 2024 đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong việc nâng cao chất lượng quản trị công ty tại Việt Nam. Khi các yêu cầu về quản trị công ty ngày càng gia tăng, việc đầu tư vào quản trị hiệu quả gắn với ESG không chỉ là lựa chọn mà đã trở thành nhu cầu quan trọng đối với các doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp niêm yết và các công ty đại chúng. Hiện nay, các nhà đầu tư và các quỹ đầu tư quốc tế, đang tập trung và dịch chuyển các khoản đầu tư bền vững vào những doanh nghiệp thực thi quản trị công ty gắn với đo lường mức độ tạo tác động đến môi trường và xã hội. Quản trị công ty được đánh giá là một kênh rất quan trọng để dẫn vốn vào thị trường, vào doanh nghiệp.
Cụ thể, quản trị công ty đóng vai trò đặc biệt quan trọng trong việc thu hút vốn. Nó không chỉ là thước đo năng lực cạnh tranh mà còn là nền tảng tăng cường minh bạch và trách nhiệm giải trình của doanh nghiệp, củng cố niềm tin với các nhà đầu tư. Bằng cách áp dụng các tiêu chuẩn quản trị minh bạch, doanh nghiệp có thể tạo dựng hình ảnh chuyên nghiệp và đáng tin cậy, từ đó thu hút vốn đầu tư hiệu quả và phát triển bền vững.
Chia sẻ vấn đề quản trị công ty tại Diễn đàn, bà Hà Thu Thanh, Chủ tịch HĐQT Viện Thành viên Hội đồng Quản trị Việt Nam (VIOD) cho biết, việc đầu tư vào quản trị công ty có nhiều tác động lớn và tích cực cho doanh nghiệp. Đầu tư vào quản trị sẽ tăng cường năng lực cạnh tranh mềm của doanh nghiệp, nơi nhà đầu tư và công chúng có thể nhìn vào để thấy được năng lực của doanh nghiệp. Ngoài ra, lợi ích toàn diện của doanh nghiệp được tăng lên nhiều và vượt lên sự tuân thủ, không chỉ cần làm đúng, làm đủ, mà phải làm tốt hơn.
“Trong đó, quản trị “xanh” có vai trò đặc biệt quan trọng. Hiện doanh nghiệp mới chỉ dừng ở vấn đề tuân thủ môi trường giảm tiêu cực phát thải khí nhà kính đến biến đổi khí hậu. Tuy nhiên, việc tạo tác động trung hòa với mục tiêu của xã hội phải được đo bằng hệ thống quản trị của doanh nghiệp. Nhiều doanh nghiệp đã dành nguồn lực lớn cho hỗ trợ bão lũ, người nghèo… nhưng cần có công cụ đo lường thông qua quản trị công ty và tạo sự tăng trưởng cho doanh nghiệp…”, bà Thanh làm rõ.
Chủ tịch VIOD cũng nhấn mạnh đầu tư vào quản trị công ty sẽ tăng cường năng lực cạnh tranh cho doanh nghiệp, nơi tính minh bạch, quản trị rủi ro được thực hiện hiệu quả hơn và cho khả năng ứng phó tốt nhất, làm cho lợi ích toàn diện của doanh nghiệp tăng lên cao. Các nhà đầu tư có trách nhiệm sẽ dành sự tín nhiệm với những doanh nghiệp làm đúng làm đủ và thông thái. Môi trường đầu tư bền vững cho thị trường chứng khoán nói riêng và thị trường đầu tư nói chung sẽ được gọi tên.
Quản trị công ty của Việt Nam đang ở cấp độ thấp
Cũng tại Diễn đàn, ông Phan Lê Thành Long, Tổng Giám đốc điều hành Viện Thành viên Hội đồng Quản trị Việt Nam (VIOD) chia sẻ: “Quản trị công ty (yếu tố G) gắn với ESG giờ đây đã trở thành một thước đo năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp trong việc tạo niềm tin đối với thị trường, các nhà cung cấp, và là công cụ đo lường hành động và cam kết của doanh nghiệp đối với tạo tác động tới môi trường (yếu tố E) và xã hội (yếu tố S). Đó cũng là nền tảng tăng cường minh bạch và trách nhiệm giải trình của doanh nghiệp khi thực thi chiến lược phát triển bền vững”.
Theo ông Long, thực tế mặt bằng quản trị công ty của Việt Nam hiện nay đang ở cấp độ thấp nhất trong 6 nước ASEAN, và thấp hơn mức độ trung bình trong đánh giá Thẻ điểm quản trị công ty Đông Nam Á (ACGS). Vì vậy, yêu cầu cần phải tăng điểm để tăng thứ hạng cần được thực sự coi trọng như một mục tiêu chiến lược quan trọng và ưu tiên hàng đầu.
Lý giải về những yếu tố khiến điểm số của Việt Nam ở mức thấp, bà Nguyễn Minh Hiền, Giám đốc Chuyên môn của VIOD cho biết, kể từ năm 2012 đến nay, dù điểm số của Việt Nam đã được cải thiện nhưng vẫn đứng cuối trong ASEAN-6, xếp sau Singapore, Malaysia, Philippines, Thái Lan và Indonesia. Ba điểm mà Việt Nam vẫn bị đánh giá yếu hơn so với các nước trong khu vực, gồm: Vai trò của HĐQT, bảo đảm quyền đối xử công bằng với cổ đông và thực hành phát triển bền vững.
Theo các chuyên gia, để cải thiện thứ hạng, việc cần làm cấp thiết là nâng cao chất lượng và mặt bằng quản trị công ty cho các doanh nghiệp Việt Nam cần được thực sự coi trọng như một mục tiêu chiến lược quan trọng và cần được ưu tiên hàng đầu. Điều này cũng đã được nêu rõ trong chiến lược phát triển thị trường chứng khoán đến năm 2030 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định 1726/QĐ-TTg ngày 29/12/2023.
“Việc nâng cao chất lượng và mặt bằng quản trị công ty đóng vai trò quan trọng không chỉ trong việc thu hút vốn đầu tư của các quỹ đầu tư quốc tế, mà còn tạo nền tảng phát triển bền vững cho chính thị trường chứng khoán Việt Nam, đặc biệt trong bối cảnh Việt Nam đang nỗ lực nâng hạng từ thị trường cận biên lên thị trường mới nổi”, ông Phan Lê Thành Long cho biết.
Ông Long cho biết thêm, năm 2024, VNCG50 được công bố theo dạng sáng kiến và sẽ nâng cấp lên bộ chỉ số VNCG50 vào năm 2025 - 2026. Những doanh nghiệp nằm trong danh sách này sẽ có lợi ích lớn khi trở thành điểm tham chiếu để thu hút đầu tư.
Vào ngày 5/12 tới đây, Diễn đàn Thường niên về quản trị công ty lần thứ 7 (AF7) sẽ được tổ chức tại TP. Hồ Chí Minh. Đây là sự kiện chuyên môn uy tín nhất tại Việt Nam về quản trị công ty tích hợp với ESG và Phát triển Bền vững được VIOD tổ chức với sự đồng hành của Tổ chức Tài chính Quốc tế (IFC), Cục Kinh tế Liên bang Thụy Sĩ (SECO) và Ủy ban Chứng khoán Nhà nước, cùng hỗ trợ chuyên môn của hai Sở Giao dịch Chứng khoán TP. Hồ Chí Minh (HOSE) và Hà Nội (HNX).
Diễn đàn là nơi kết nối và chia sẻ quan điểm giữa các quỹ đầu tư, công ty chứng khoán, ngân hàng, và cộng đồng doanh nghiệp về Phát triển Bền vững ESG gắn với đầu tư vào quản trị công ty, nhằm thu hút và gia tăng giá trị các nguồn vốn đầu tư bền vững đến từ các quỹ đầu tư có trách nhiệm.