Đây là quy định mới nổi bật được đề cập tại Thông tư 18/2019/TT-NHNH sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư 43/2016 quy định cho vay tiêu dùng của công ty tài chính (CTTC). Thông tư này có hiệu lực từ ngày 1-1 năm 2020.
Theo đó, CTTC phải niêm yết công khai tại trụ sở chính, chi nhánh, điểm giới thiệu dịch vụ và đăng tải trên trang thông tin điện tử của CTTC khung lãi suất cho vay tiêu dùng, các loại phí, phương pháp tính lãi. CTTC phải có các hình thức tiếp nhận góp ý, phản ánh, khiếu nại của khách hàng, tổ chức, cá nhân liên quan đến hoạt động cho vay tiêu dùng.
Đồng thời, quy định, biện pháp đôn đốc, thu hồi nợ phù hợp với đặc thù của khách hàng, quy định của pháp luật và không bao gồm biện pháp đe dọa đối với khách hàng. Trong đó, số lần nhắc nợ tối đa năm lần/ngày, hình thức nhắc nợ, thời gian nhắc nợ do các bên thỏa thuận trong hợp đồng cho vay tiêu dùng nhưng phải trong khoảng thời gian từ 7 giờ đến 21 giờ.
CTTC không nhắc nợ, đòi nợ, gửi thông tin về việc thu hồi nợ của khách hàng đối với tổ chức, cá nhân không có nghĩa vụ trả nợ cho CTTC, trừ trường hợp có yêu cầu của cơ quan nhà nước có thẩm quyền theo quy định của pháp luật; bảo mật thông tin khách hàng theo quy định của pháp luật.
Cũng theo thông tư mới này, CTTC phải cung cấp cho khách hàng dự thảo hợp đồng cho vay tiêu dùng, trong đó giải thích chính xác, đầy đủ, trung thực các nội dung cơ bản tại hợp đồng cho vay tiêu dùng. Trong đó bao gồm cả quyền và nghĩa vụ của khách hàng vay tiêu dùng. Cũng như thông báo rõ ràng trong hợp đồng về các biện pháp đôn đốc, thu hồi nợ, biện pháp xử lý trong trường hợp khách hàng không thực hiện nghĩa vụ theo hợp đồng cho vay tiêu dùng.
Đáng chú ý là trong dự thảo hợp đồng cho vay tiêu dùng, CTTC cần phải có xác nhận của khách hàng về việc đã đượcCTTC cung cấp thông tin theo quy định tại khoản này, để khách hàng xem xét, quyết định trước khi ký kết hợp đồng cho vay tiêu dùng.
Đặc biệt, với Thông tư 18, các CTTC cho vay tiêu dùng sẽ bị siết chặt về giới hạn giải ngân trực tiếp trên tổng dư nợ. Điều này có nghĩa rằng người đi vay tiêu dùng không còn dễ dàng vay mượn để mua sắm những món đồ có giá trị dưới 100 triệu đồng như trước đây.
Theo đó, Thông tư 18 quy định CTTC chỉ được giải ngân trực tiếp cho khách hàng đối với khách hàng không có nợ xấu theo báo cáo quan hệ tín dụng tra cứu tại Trung tâm thông tin tín dụng quốc gia Việt Nam tại thời điểm gần nhất so với thời điểm ký kết hợp đồng cho vay tiêu dùng.
Ngân hàng Nhà nước cũng đã quy định lộ trình giới hạn giải ngân trực tiếp trong tổng dư nợ như sau. Đến năm 2021 giải ngân trực tiếp trong tổng dư nợ là 70%, sang năm 2022 còn 60% và năm 2023 là 50% và cuối cùng sang năm 2024 là 30%.
Hiện tại, cho vay tiền mặt và thẻ tín dụng chiếm 83% dư nợ FE Credit còn HDSasison không có mảng thẻ tín dụng và tỉ lệ cho vay tiền mặt vào khoảng 1/3 tổng dư nợ.