Vài ngày gần đây, thị trường trở nên sôi động hơn với việc siêu ứng dụng GoTo của Indonesia thông báo dự kiến niêm yết trên Sở giao dịch chứng khoán Indonesia IDX vào ngày 4/4 và sau đó sẽ tiếp tục niêm yết trên sàn quốc tế.
Theo Asia Nikkei, đây có thể không phải là thời điểm tốt để siêu ứng dụng GoTo IPO bởi lẽ, hai đối thủ lớn của GoTo trong khu vực là Sea và Grab đã mất 2/3 giá trị thị trường khi làm điều tương tự.
Nhưng bằng cách tập trung mạnh vào thị trường nội địa Indonesia - nền kinh tế kỹ thuật số lớn nhất khu vực - GoTo hy vọng sẽ thu hút được các nhà đầu tư mới và nhận ra điều mà các nhà phân tích đang gọi là mức định giá khó tin gần 30 tỷ USD.
GoTo và những lợi thế
GoTo sở hữu nhiều dịch vụ từ gọi xe, giao đồ ăn đến thương mại điện tử và tài chính. Siêu ứng dụng này đang tích cực chuẩn bị và sẵn sàng "lên sàn" vào ngày 4/4 tới trên Sở giao dịch chứng khoán Indonesia.
GoTo tin rằng hệ sinh thái của mình là duy nhất khi kết hợp công ty tương đương doanh nghiệp Mỹ nổi tiếng như Uber, DoorDash.
Giá cổ phiếu công ty ước tính giao dịch trong khoảng 316 – 346 Rupiah/đơn vị (tương đương 2,2 cent - 2,4 cent). Qua đó GoTo được định giá vào khoảng 28,8 tỷ USD, trở thành công ty lớn thứ tư được niêm yết trên sàn giao dịch IDX.
"Indonesia là viên ngọc quý của Đông Nam Á. Bất kỳ nền tảng nào muốn trở thành một phần của Đông Nam Á cũng cần phải có một vị trí quan trọng ở Indonesia. Chúng tôi may mắn vì đã bắt đầu tại thị trường đang phát triển rất nhanh này", Andre Soelistyo, CEO GoTo chia sẻ tại một cuộc họp báo sau khi công bố kế hoạch IPO.
GoTo Group được thành lập vào tháng 5/2021 thông qua sự hợp nhất của 2 startup Gojek và Tokopedia. Gojek đã là một "siêu ứng dụng", cung cấp dịch vụ tiêu dùng kỹ thuật số từ gọi xe, giao hàng đến thanh toán di động, trong khi đó, Tokopedia là nền tảng thương mại điện tử "cây nhà lá vườn" lớn nhất Indonesia.
Với sự kết hợp này, GoTo tin rằng hệ sinh thái của mình là duy nhất khi kết hợp công ty tương đương doanh nghiệp Mỹ nổi tiếng như Uber, DoorDash và Amazon cùng với nhánh fintech tham gia vào thanh toán kỹ thuật số và ngân hàng kỹ thuật số.
Siêu ứng dụng Singapore Grab không có đơn vị thương mại điện tử như Tokopedia, trong khi Sea, tập đoàn công nghệ lớn khác của Singapore, chỉ hiện diện nhỏ trong mảng dịch vụ gọi xe.
GoTo lưu ý trong bản cáo bạch khi IPO rằng họ sẽ "tiếp tục tăng cường sự hiện diện bên ngoài lãnh thổ Indonesia" và "có kế hoạch mở rộng có chọn lọc sang các khu vực địa lý có tiềm năng tăng trưởng cao ở Đông Nam Á và những nơi khác".
Tuy nhiên, mục đích sử dụng tiền của công ty cho thấy Indonesia vẫn là thị trường trọng tâm. Trong số 17.900 tỷ rupiah (hơn 1,2 tỷ USD) mà công ty đang tìm cách huy động, khoảng 30% sẽ được sử dụng trên toàn bộ GoTo, 30% khác dùng cho Tokopedia và 25% cho GoPay, dịch vụ thanh toán kỹ thuật số của công ty.
GoTo hiện đang vận hành các dịch vụ theo yêu cầu của Gojek ở Singapore và Việt Nam, nhưng mỗi địa phương này sẽ chỉ được phân bổ cụ thể 5% số tiền thu được từ IPO.
Grab và Sea - thách thức mà GoTo phải đối mặt
Nền kinh tế kỹ thuật số của Indonesia là nền kinh tế lớn nhất Đông Nam Á. Theo báo cáo của Google, Temasek và Bain & Company, vào năm 2021, quy mô nền kinh tế kỹ thuật số Indonesia đạt giá trị 70 tỷ USD, gấp hơn hai lần so với quy mô của Thái Lan, quốc gia xếp thứ hai.
Báo cáo cũng chỉ ra rằng, đến năm 2025, nền kinh tế kỹ thuật số của Indonesia sẽ đạt mức tăng trưởng 146 tỷ USD, gần gấp ba lần so với vị trí số hai của Việt Nam.
Rõ ràng, các đối thủ của GoTo sẽ không thể bỏ qua thị trường Indonesia. Vài năm gần đây, Grab, Sea cùng nhiều công ty khác đã phân bổ nguồn vốn cho thị trường Indonesia. Sự cạnh tranh trở nên gay gắt hơn khi đại dịch Covid-19 bùng phát, mang lại nhiều cơ hội hơn cho dịch vụ dựa trên kỹ thuật số.
Ví dụ điển hình là lĩnh vực giao đồ ăn. Năm 2020, Grab và Gojek là những nhà thống trị thị trường giao đồ ăn với 53% và 47% thị phần, theo nghiên cứu của công ty tư vấn Momentum Works.
CEO GoTo Andre Soelistyo tin rằng Indonesia là "viên ngọc quý" tại Đông Nam Á
Tuy nhiên, vào năm 2021, khi Sea gia nhập thị trường Indonesia cùng những nỗ lực tiếp thị, thị phần của Grab giảm xuống còn 49% và của Gojek xuống còn 43%.
Dù vậy sự cạnh tranh giữa ba đơn vị này đóng một vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy quá trình số hóa ở Indonesia, với việc khách hàng bị hấp dẫn bởi những ưu đãi khác nhau. Điều này mang lại sự tăng trưởng về tổng giá trị hàng hóa những cũng dẫn đến nhiều tổn thất đáng kể cho mỗi doanh nghiệp.
Theo bản cáo bạch, GoTo lỗ ròng khoảng 530 triệu USD trong 7 tháng đầu năm, trong khi đó cả Grab và Sea cũng không thoát lỗ hàng tỷ USD trong năm ngoái.
GoTo "lên sàn" vào thời điểm này liệu có mạo hiểm?
Trong thời kỳ đại dịch bùng phát, các cổ phiếu công nghệ tăng trưởng nóng. Tuy nhiên khi đại dịch dần được kiểm soát, thái độ của nhà đầu tư có thể thay đổi. Cùng với việc Cục dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) điều chỉnh tăng lãi suất, cổ phiếu công nghệ dường như trở nên kém hấp dẫn hơn.
Giá trị vốn hóa thị trường của Sea niêm yết trên sàn New York năm ngoái đạt 200 tỷ USD nhưng đã giảm xuống còn khoảng 62 tỷ USD trong trung tuần tháng 3. Không chỉ Sea, giá trị vốn hóa thị trường Grab, công ty được niêm yết trên sàn Nasdaq vào tháng 12/2021 cũng sụt giảm mạnh. Từ mức định giá khoảng 40 tỷ USD khi niêm yết, giờ đây Grab có giá trị khoảng 13 tỷ USD.
GoTo niêm yết tại thị trường trong nước Indonesia nên có phần lợi thế hơn Sea và Grab khi IPO trên sàn Mỹ.
Theo Jianggan Li, CEO Momentum Works, "thời điểm này IPO sẽ gặp nhiều khó khăn. Bởi giới đầu tư đều rất thận trọng, đặc biệt khi GoTo có mức định giá tương đối cao. GoTo có lẽ cần phải thu hút thêm nhà đầu tư ở nhiều lĩnh vực khác".
Một số người tin rằng, vì GoTo niêm yết tại thị trường trong nước Indonesia nên có phần lợi thế hơn.
Giáo sư tại trường kinh doanh Đại học quốc gia Singapore - Lawrence Loh lưu ý, bất chấp xu hướng giảm gần đây trên thị trường toàn cầu, giá trên Sở giao dịch chứng khoán Indonesia vẫn ổn định. Tính đến thời điểm hiện tại, Jakarta Composite Index tăng 5,4% so với cùng kỳ năm ngoái và đạt mức cao kỷ lục.
"Đợt IPO của GoTo có thể sẽ được đón nhận một cách thuận lợi vì điều này diễn ra ngay tại Indonesia", ông Loh nhấn mạnh.
Tuy nhiên, việc IPO cũng sẽ thu hút nhiều sự giám sát của nhà đầu tư hơn về khả năng sinh lời. "Sẽ có sự cạnh tranh ngang bằng giữa ba công ty công nghệ lớn nhất khu vực. Họ sẽ phải đối mặt với áp lực giống nhau từ cổ đông trong việc thể hiện lợi nhuận ngay cả trong tức thời", ông Loh nói.
Cụ thể, GoTo, Grab và Sea sẽ cần phải chứng minh rằng họ có thể cải thiện tỷ suất lợi nhuận và tạo ra lợi nhuận trong các hoạt động kinh doanh cốt lõi cũng như tăng hiệu quả trong các sản phẩm tài chính kỹ thuật số.