Đồng rupiah của Indonesia vừa chạm mốc thấp nhất trong 2 thập kỷ, buộc ngân hàng trung ương nước này phải can thiệp trong bối cảnh cuộc khủng hoảng ở Argentina và Thổ Nhĩ Kỳ làm dấy lên nỗi lo ngại về các thị trường mới nổi.
Rupiah giảm xuống mức 14.750 rupiah đổi 1 USD – mức thấp nhất kể từ khủng hoảng tài chính châu Á 1998, trong khi lợi suất trái phiếu do Chính phủ nước này phát hành tăng thêm 10 điểm cơ bản, lên mức cao nhất kể từ 2016. Chứng khoán Indonesia lao dốc với chỉ số Jakarta Composite Index giảm 1,3%.
Theo Prakash Sakpal, chuyên gia kinh tế tại ING Groep NV, đồng rupiah có diễn biến tệ so với các thị trường mới nổi khác là do nước này đang ở vị trí yếu kém về cán cân thương mại quốc tế, đặc biệt là có thâm hụt cán cân vãng lai lớn. Tuy nhiên ở thời điểm hiện tại câu chuyện đang khác xa so với 20 năm trước, khi cuộc khủng hoảng tài chính châu Á bùng phát và về bản chất thì niềm tin của nhà đầu tư nước ngoài vào đồng rupiah yếu hơn bây giờ rất nhiều.
Trong bối cảnh các nhà đầu tư bán tháo tài sản Thổ Nhĩ Kỳ và Argentina, trái phiếu và tiền tệ của các quốc gia có thâm hụt cán cân vãng lai lớn như Indonesia và Ấn Độ đang phải chịu áp lực bán tháo rất lớn. Kể từ giữa tháng 5 NHTW Indonesia đã tăng lãi suất 4 lần, giúp thị trường tài chính nước này ổn định trở lại và mang các quỹ ngoại quay trở lại thị trường nợ Indonesia. Tuy nhiên cú lao dốc gần đây của đồng peso Argentina và lira Thổ Nhĩ Kỳ đã chấm dứt sự ổn định đó.
Bank of America Merrill Lynch nhận định cơn bán tháo gần đây sẽ gây thêm áp lực buộc NHTW Indonesia phải tăng lãi suất 1 lần nữa, với mức độ tăng được quyết định bởi các yếu tố bên ngoài hơn là yếu tố nội địa.
Kể từ đầu năm đến nay rupiah đã giảm tổng cộng 7,8%. Đầu tiên đồng tiền này chịu áp lực từ đồng USD tăng giá và lợi suất trái phiếu Mỹ leo thang, sau đó là cuộc chiến tranh thương mại Mỹ - Trung và gần đây là khủng hoảng ở Thổ Nhĩ Kỳ. Rupiah là đồng tiền diễn biến tệ thứ 2 ở châu Á trong năm nay, sau đồng rupee của Ấn Độ.
Hôm qua rupee cũng rơi xuống mức thấp kỷ lục 71,035 đổi 1 USD. Tháng 8 ghi nhận là tháng mà rupee giảm mạnh nhất trong 3 năm trở lại đây.
Ken Cheung, chiến lược gia ngoại hối tại ngân hàng Mizuho, nhận định hiệu ứng lan tỏa từ các cuộc khủng hoảng ở Argentina và Thổ Nhĩ Kỳ đang gây áp lực lớn lên các đồng tiền mới nổi ở châu Á. "Không có dấu hiệu rõ ràng nào cho thấy căng thẳng thương mại Mỹ - Trung hạ nhiệt, và nguy cơ Mỹ đánh thuế 200 tỷ USD hàng hóa Trung Quốc ngay trong tuần tới có thể khiến tâm lý của thị trường trở nên tồi tệ hơn nữa".
Đà giảm của đồng rupiah càng khiến thâm hụt cán cân vãng lai của Indonesia thêm trầm trọng. Quý II, con số đã lên tới 8 tỷ USD, tương đương 3% GDP, so với mức 5,7 tỷ USD của quý I.
"Hiện Indonesia cần quản lý tốt thâm hụt cán cân vãng lai. Cách giải quyết tốt nhất là tái cơ cấu nền kinh tế, tạo ra môi trường kinh doanh thuận lợi hơn đặc biệt là cho ngành sản xuất và các ngành ở phía trên chuỗi cung ứng", Suahasil Nazara – 1 lãnh đạo của Bộ Tài chính Indonesia nói.
Tuy nhiên một số nhà đầu tư vẫn lạc quan và nhận định đây là cơ hội để mua vào trái phiếu Indonesia, vì các yếu tố cơ bản vẫn tốt và NHTW Indonesia có chính sách khá linh hoạt. Theo Michael Every, trưởng bộ phận nghiên cứu của Rabobank Group, nên nhớ rằng so với khủng hoảng tài chính châu Á thì cấu trúc kinh tế Indonesia đã được cải thiện đáng kể. Mối nguy chỉ thực sự đến nếu Trung Quốc phá giá mạnh đồng nhân dân tệ.