Chi hơn 900 tỷ để mua lại Gang thép Tuyên Quang
Mới đây, Công ty CP Thương mại Thái Hưng, thông qua đơn vị thành viên là Công ty CP BCH (UPCOM: BCA), đã chi ra hơn 900 tỷ đồng để mua lại Công ty TNHH Gang thép Tuyên Quang (TQIS) từ Tập đoàn Hằng Nguyên, Trung Quốc.
Là nhà đầu tư đời đầu ở Thái Nguyên, CTCP Thương mại Thái Hưng (Thái Hưng) không chỉ là doanh nghiệp thép có tiếng ở địa phương mà còn được biết tới là một trong những tay chơi lớn trên thị trường gang thép của cả nước với 30 năm hoạt động trong lĩnh vực này.
Tận dụng thế mạnh kinh doanh trong ngành thép, năm 2023, Thái Hưng đã thỏa thuận và giao dịch thành công thương vụ mua lại Công ty TNHH Gang thép Tuyên Quang (TQIS). Dù vậy, tháng 12/2023, CTCP B.C.H (mã ck: BCA) đã mua lại Công ty TNHH Gang thép Tuyên Quang từ nhà đầu tư nước ngoài.
Dữ liệu này cho thấy mối quan hệ giữa BCA và nhà chủ Thái Hưng Group không chỉ dừng lại ở mức "một khách hàng lớn và lâu năm" như BCA đã từng đề cập vào năm 2021.Người được BCA ủy quyền nắm giữ 100% vốn tại TQIS chính là ông Nguyễn Duy Luân - Phó Tổng giám đốc Thái Hưng, đồng thời cũng đứng tên tại một số doanh nghiệp có liên hệ với Thái Hưng.
Sau khoảng 10 năm hoạt động, TQIS là một trong số ít đơn vị ứng dụng công nghệ lò cao cho khu liên hợp gang thép tại Tuyên Quang với nhà máy có dây chuyền sản xuất đồng bộ, tự động hóa cao, quá trình sản xuất khép kín từ khâu khai khoáng, tuyển quặng đến luyện kim.
Nhà máy này có thể sản xuất ra các loại vật liệu thép chất lượng cao, đạt tiêu chuẩn quốc gia với công suất tối đa 550.000 tấn thép các loại. Hàng năm, nhà máy sản xuất 300.000 – 400.000 tấn thép, doanh thu đạt trên 3.000 tỷ đồng, kỳ vọng đóng góp lớn vào tiềm năng tăng trưởng của “ông lớn” ngành thép Thái Hưng.
Tham vọng của Thái Hưng
Thành lập từ năm 1993, Công ty CP Thương mại Thái Hưng tiền thân là doanh nghiệp tư nhân dịch vụ kim khí Thái Hưng, do ông Nguyễn Quốc Thái và bà Nguyễn Thị Cải sáng lập, chuyên kinh doanh thương mại các sản phẩm sắt thép và phế liệu kim loại.
Tới năm 2003, công ty bắt đầu tham gia lĩnh vực xuất nhập khẩu phôi thép về để cung cấp cho các nhà sản xuất trong nước. Hiện kim ngạch xuất nhập khẩu với hai chiều bình quân hàng năm của công ty đạt khoảng 150 - 200 triệu USD, lượng hàng nhập khẩu luôn chiếm từ 10-12 % thị phần nhập khẩu nguyên liệu của ngành thép Việt Nam mỗi năm.
Từ năm 2009, trong giai đoạn các doanh nghiệp nhà nước hoạt động kém hiệu quả, Thái Hưng đánh dấu bước ngoặt khi gia tăng năng lực tự sản xuất bằng việc mua lại cổ phần một loạt các công ty/nhà máy thép được Nhà nước thoái vốn như Công ty CP BCH, Cốp pha Thép Việt Phương, …
Khoảng 10 năm trở lại đây, Thái Hưng đã mua lại 56,5% vốn tại Công ty TNHH Natsteelvina (Thép Việt – Sing) và là cổ đông lớn của Công ty CP Gang thép Thái Nguyên (TISCO) và Công ty CP Thép Việt - Ý.
Với việc không ngừng mở rộng quy mô sản xuất, trong năm 2023, tổng doanh thu toàn hệ thống Thái Hưng ghi nhận 21.300 tỷ đồng, tăng 30% so với năm 2022, qua đó giữ vững 13% thị phần thị trường thép xây dựng Việt Nam và năm trong top 40 doanh nghiệp tư nhân lớn nhất Việt Nam (tăng 6 bậc so với năm 2022).
Sau đó, Thái Hưng dần “lấn sân” sang các lĩnh vực khác như mảng giáo dục với hệ thống trường tư thục Iris School; mảng logistic với chuỗi cung ứng khép kín của Thái Hưng, năng lực vận chuyển xếp dỡ hàng hóa 8000 tấn/ngày tại cảng, gần 100 xe sơ mi rơ mooc, thiết bị nâng hạ cùng nhiều dịch vụ hàng hóa liên quan.
Thái Hưng cũng đầu tư vào lĩnh vực bất động sản với dự án Khu đô thị Crown Villas quy mô hơn 35ha tại tỉnh Thái Nguyên, trong đó 21,44ha thuộc diện tích Nhà máy luyện cán thép Gia Sàng.
Khu đô thị Crown Villas tọa lạc tại vị trí đắc địa trên đường Cách mạng Tháng 8, ngay "cửa ngõ" TP. Thái Nguyên. Nguồn gốc lô đất vàng này vốn thuộc sở hữu của CTCP luyện cán thép Gia Sàng. Tháng 7/2016, Công ty Thái Hưng tham gia mua đấu giá tài sản của CTCP luyện cán thép Gia Sàng và trúng đấu giá tài sản với số tiền gần 57 tỷ đồng, bao gồm cả Nhà máy luyện cán thép Gia Sàng.
Ban đầu Thái Hưng cam kết sẽ đưa nhà máy thép Gia Sàng hoạt động trở lại, tuy nhiên, đến tháng 6/2017, công ty này đã cho nhà máy dừng hoạt động với lý do không mang lại hiệu quả. Đồng thời, Công ty Thái Hưng đã đề xuất UBND tỉnh Thái Nguyên cấp phép để thực hiện dự án bất động sản trên lô đất vàng của thép Gia Sàng.
Tháng 10/2018, UBND tỉnh Thái Nguyên chính thức cho phép Công ty Thái Hưng chuyển mục đích sử dụng gần 21,4 ha đất của Nhà máy luyện cán thép Gia Sàng sang mục đích xây dựng Khu đô thị mới Thái Hưng Eco City (sau đó có tên thương mại là Crown Villas) mà không thông qua đấu giá.Dự án Crown Villas có tổng mức đầu tư là 2.100 tỷ đồng, được chia thành 4 tiểu khu là: Iris, Hermes, Helios, Poseidon với nhiều tiện ích trong đó nổi trội là Trường Mầm non Iris - Trường Tiểu học, THCS, THPT IRIS (Iris School) tại tỉnh Thái Nguyên.
Năm 2019, Phó Thủ tướng Thường trực Trương Hòa Bình yêu cầu các cơ quan chức năng tỉnh Thái Nguyên kiểm tra nội dung liên quan đến việc chuyển đổi từ nhà máy luyện cán thép thành khu đô thị Thái Hưng Eco City tại phường Gia Sàng, thành phố Thái Nguyên.
Đồng thời với đó, thông qua các doanh nghiệp thành viên, Thái Hưng cũng sở hữu cho mình quỹ đất đáng nể. Điển hình là CTCP Phát hành sách Thái Nguyên (mã STH), tiền thân là Công ty Phát hành sách Thái Nguyên thuộc sở hữu 100% của nhà nước và được cổ phần hóa năm 2003, với vốn điều lệ 1,2 tỷ đồng. Năm 2008, công ty tăng vốn lên 2 tỷ đồng và đến năm 2010 nhà nước thoái toàn bộ vốn. Lúc này, STH chính thức gia nhập hệ sinh thái của Thái Hưng.
Thời điểm đó, STH chỉ có vốn điều lệ vỏn vẹn 2 tỷ đồng, ngành nghề kinh doanh chính là bán sách báo, văn phòng phẩm…và đang ở trong tình trạng kinh doanh kém hiệu quả. Tuy nhiên, PHS Thái Nguyên sở hữu nhiều nhà sách nằm trên những vị trí đắc địa của Thái Nguyên, điển hình là lô đất "vàng" tại địa chỉ 65 Hoàng Văn Thụ.
Tại lô đất này, tháng 8/2022, STH đã có phương án xây dựng Dự án Thai Hung Complex Tower tổng mức đầu tư là hơn 265 tỷ đồng. Đây là dự án được định vị là công trình đa chức năng, gồm nhiều tiện ích như văn phòng cho thuê, lưu trú cao cấp, tổ chức sự kiện,…
Trước đó vào năm 2020, STH còn phát hành 13 triệu cổ phiếu chào bán cho cổ đông hiện hữu nhằm tăng vốn điều lệ từ 65 tỷ đồng 195 tỷ đồng. Đáng chú ý, mục đích phát hành là tăng vốn góp hợp tác kinh doanh để nâng tỷ lệ sở hữu tài sản đồng kiểm soát tại công trình Trường mầm non IRIS và trường Tiểu học, Trung học cơ sở, Trung học phổ thông IRIS. Đây là dự án mà STH ký hợp tác với chính Công ty Thái Hưng. Song đến tháng 6/2022, công ty này đã thông qua phương án thu hồi vốn tại dự án này nhằm đảm bảo quyền lợi, tổng số tiền thu hồi được tính đến tháng 6/2023 là 45 tỷ đồng.
Ngoài ra còn có CTCP Lâm sản Thái Nguyên - doanh nghiệp được Thái Hưng mua lại vào tháng 8/2011. Đăng ký hoạt động chính trong lĩnh vực sản xuất gỗ dán, ván ép, tuy nhiên, Lâm sản Thái Nguyên còn là chủ đầu tư dự án HTD City Thái Nguyên quy mô 18.084,2 m2.
Ngoài ra, hệ sinh thái của nhóm này còn phải nhắc đến CTCP Đầu tư Minh Đức Group - Chủ đầu tư cụm công nghiệp Hà Châu 2 có diện tích 44,69ha. Minh Đức Group ra đời vào tháng 2/2021 và có vốn điều lệ 160 tỷ đồng (tại ngày 11/4/2023). Hiện nay Tổng Giám đốc kiêm đại diện của doanh nghiệp này là ông Nguyễn Duy Luân - Phó Tổng giám đốc Thái Hưng.