Ngày pháp luật

Doanh nghiệp bất động sản và bài toán huy động vốn: Ai 'vượt sóng' thành công?

Minh Minh

Thị trường bất động sản năm 2024 chứng kiến sự phân hóa rõ rệt trong khả năng huy động vốn của các doanh nghiệp. Trái ngược với giai đoạn sôi động trước đây, nhiều tên tuổi lớn trong ngành địa ốc đã phải tạm hoãn hoặc hủy bỏ kế hoạch huy động vốn trên sàn chứng khoán do những lo ngại về khả năng thành công.

Nhiều kế hoạch huy động vốn nghìn tỷ "đứt gánh"

Điển hình, Công ty CP Đầu tư và Phát triển Bất động sản An Gia (AGG) đã thông qua việc dừng phương án chào bán 40,6 triệu cổ phiếu cho cổ đông hiện hữu, tương đương 25% lượng cổ phiếu đang lưu hành, để tăng vốn điều lệ. Lý do được An Gia đưa ra là tình hình thị trường chưa phù hợp, nhằm đảm bảo lợi ích cổ đông và tính khả thi của đợt phát hành. Theo kế hoạch ban đầu, An Gia dự kiến thu về hơn 406 tỷ đồng từ đợt chào bán với giá 10.000 đồng/cổ phiếu, số tiền này sẽ được dùng để trả nợ vay ngân hàng và/hoặc đầu tư vào công ty con.

Không chỉ An Gia, hàng loạt doanh nghiệp địa ốc khác cũng "lỡ hẹn" với kế hoạch tăng vốn. Tổng công ty Đầu tư phát triển nhà và đô thị Nam Hà Nội (NHA), Công ty CP Đầu tư Hải Phát (HPX) và đặc biệt là trường hợp của Tập đoàn DIC (DIG) là những ví dụ.

DIC đã quyết định dừng phát hành 200 triệu cổ phiếu ra công chúng, dự kiến huy động 3.000 tỷ đồng. Đây là lần thứ ba "ông lớn" địa ốc phía Nam này phải hoãn kế hoạch huy động vốn. DIC cho biết quyết định này nhằm đảm bảo lợi ích cổ đông trong bối cảnh thị trường chứng khoán không thuận lợi, và sẽ dời việc chào bán sang thời điểm khác. Diễn biến tiêu cực còn thể hiện ở giá cổ phiếu DIG, khi giảm mạnh và DIC liên tục không đạt mục tiêu kinh doanh trong nhiều năm.

Tháng 9/2024, Hải Phát cũng tạm dừng kế hoạch chào bán hơn 152 triệu cổ phiếu, dự kiến thu về hơn 1.500 tỷ đồng để thanh toán nợ ngân hàng và trái phiếu. Lý do tương tự được đưa ra là tình hình thị trường không thuận lợi và để đảm bảo lợi ích cổ đông.

Ở quy mô nhỏ hơn, Nam Hà Nội cũng thông báo tạm dừng kế hoạch phát hành hơn 8,8 triệu cổ phiếu, dự kiến thu về hơn 88 tỷ đồng, với lý do thay đổi phương án chào bán cho phù hợp với tình hình hoạt động và kế hoạch sử dụng vốn.

Thị trường chứng khoán "phản ánh" khó khăn

Nguyên nhân chính được các doanh nghiệp đưa ra là sự kém thuận lợi của thị trường chứng khoán. Thanh khoản thị trường sụt giảm, cùng với diễn biến giá cổ phiếu ngành bất động sản lao dốc, khiến các kế hoạch huy động vốn trở nên rủi ro.

Trong năm 2024, nhiều cổ phiếu bất động sản ghi nhận mức giảm hàng chục phần trăm so với đỉnh. Cổ phiếu DIG giảm gần 50% từ mức 34.000 đồng/cổ phiếu về dưới 19.000 đồng/cổ phiếu, thậm chí còn tiếp tục giảm trong tháng 1/2025. Cổ phiếu HPX, dù mới niêm yết lại vào tháng 3/2024, cũng liên tục "thủng đáy", giao dịch quanh mức 4.000-4.500 đồng/cổ phiếu. Cổ phiếu AGG cũng "bốc hơi" một nửa giá trị, từ trên 28.000 đồng/cổ phiếu xuống hơn 14.000 đồng/cổ phiếu vào cuối tháng 11/2024.

"Ngược dòng" thành công: Điểm sáng từ Nam Long, Đất Xanh, Khang Điền

Tuy nhiên, giữa bức tranh ảm đạm, vẫn có những doanh nghiệp "ngược sóng" thành công. Tập đoàn Nam Long (NLG) công bố kế hoạch chào bán hơn 100 triệu cổ phiếu cho cổ đông hiện hữu với mức giá đáng chú ý 25.000 đồng/cổ phiếu, dự kiến thu về 2.500 tỷ đồng. Số tiền này sẽ được dùng để đầu tư vào hai công ty con chủ chốt là Nam Long Land và Nam Long Commercial Property, các dự án và thanh toán các khoản vay.

Trước đó, Tập đoàn Đất Xanh (DXG) đã chào bán thành công hơn 150 triệu cổ phiếu, thu về hơn 1.800 tỷ đồng. Đất Xanh dự kiến dùng phần lớn số tiền này để góp vốn cho Công ty CP Đầu tư kinh doanh bất động sản Hà An, phần còn lại để trả nợ trái phiếu và đối tác.

Trong quý III/2024, Khang Điền (KDH) cũng đã giải ngân toàn bộ 3.000 tỷ đồng từ đợt chào bán 110 triệu cổ phiếu riêng lẻ, nâng vốn điều lệ lên 9.094 tỷ đồng. Số tiền này được dùng để thanh toán nợ vay, bổ sung vốn lưu động và hoàn tất góp vốn vào công ty con Khang Phúc.

Sự khác biệt của những doanh nghiệp này nằm ở khả năng thuyết phục cổ đông về tính hiệu quả của việc huy động vốn. Nam Long và Khang Điền đều là những doanh nghiệp có kết quả kinh doanh tích cực, chất lượng tài sản đảm bảo và có phương án sử dụng vốn tập trung vào phát triển dự án.

Nam Long tập trung vốn cho hai mảng kinh doanh chính là phát triển đất, dự án nhà ở và khu đô thị (Nam Long Land) và phát triển bất động sản thương mại (Nam Long Commercial Property). Khang Điền rót vốn cho Khang Phúc, chủ đầu tư nhiều dự án lớn tại TP.HCM. Đất Xanh huy động vốn để "hồi sinh" dự án trọng điểm Gem Riverside của công ty con Hà An.

Về kết quả kinh doanh, các doanh nghiệp này đều ghi nhận những tín hiệu tích cực. Khang Điền đạt doanh thu thuần trên 2.000 tỷ đồng trong quý IV/2024, lợi nhuận ròng cả năm 2024 tăng 13% so với năm trước. Nam Long ghi nhận quý IV/2024 bùng nổ với doanh thu thuần 6.370 tỷ đồng, lãi ròng gần 1.330 tỷ đồng. Đất Xanh cũng có quý lãi cao nhất trong 2 năm, vượt kế hoạch doanh thu và lợi nhuận năm 2024.

Tin Cùng Chuyên Mục