Thông tin tại họp báo chuyên đề về “Kết quả thoái vốn, cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước 6 tháng đầu năm 2019”, ông Đặng Quyết Tiến – Cục trưởng Cục Tài chính doanh nghiệp (Bộ Tài chính) cho biết, theo công văn số 991/TTg-ĐMDN ngày 10/7/2017 của Thủ tướng Chính phủ thì năm 2019 có 18 doanh nghiệp cần cổ phần hóa (CPH).
Tính đến hết quý 2/2019, có 6 doanh nghiệp được cấp có thẩm quyền phê duyệt phương án CPH, tuy nhiên, trong đó chỉ có 1 doanh nghiệp thuộc danh mục các doanh nghiệp CPH theo công văn số 991/TTg-ĐMDN.
Ông Đặng Quyết Tiến – Cục trưởng Cục Tài chính doanh nghiệp (Bộ Tài chính) thông tin về kết quả cổ phần hóa, thoái vốn doanh nghiệp nhà nước 6 tháng đầu năm 2019.
Về tình hình thoái vốn, theo quyết định số 1232/QĐ-TTg ngày 17/8/2017 của Thủ tướng Chính phủ, năm 2019 thực hiện thoái vốn tại 62 doanh nghiệp. Tính đến hết quý 2/2019, có 9 doanh nghiệp thuộc danh mục ban hành theo quyết định số 1232/QĐ-TTg thực hiện thoái vốn với giá trị 759 tỷ đồng, thu về 1.657 tỷ đồng. Lũy kế đến hết quý 2/2019, đã có 35/127 doanh nghiệp CPH thuộc danh mục phải CPH theo công văn số 991/TTg-ĐMDN. Như vậy, tiến độ CPH các doanh nghiệp chưa đạt được kế hoạch đề ra, số lượng doanh nghiệp còn phải CPH là 92/127 doanh nghiệp, chiếm 72% kế hoạch.
Trong đó, Bộ Xây dựng thoái vốn tại Tổng công ty Viglacera với giá trị sổ sách 690 tỷ đồng, thu về 1.587 tỷ đồng. Lũy kế từ năm 2017 đến hết quý 2/2019, thoái vốn nhà nước tại 88 đơn vị với giá trị 4.549 tỷ đồng, thu về 8.765 tỷ đồng.
Đối với thoái vốn nhà nước tại các doanh nghiệp, ngoài quyết định số 1232/QĐ-TTg, lũy kế từ năm 2017 đến hết quý 2/2019, cả nước đã thoái 3.785 tỷ đồng, thu về 110.392 tỷ đồng (bao gồm khoản thoái 3.436 tỷ đồng, thu về 109.965 tỷ đồng tại Sabeco).
Viettel thoái vốn 1.290 tỷ đồng tại Vinaconex là thương vụ thoái vốn lớn nhất nửa đầu năm 2019.
Với thoái vốn của các Tập đoàn, Tổng công ty, DNNN theo Đề án cơ cấu lại, tính đến hết quý 2/2019, các Tập đoàn, Tổng công ty, DNNN thoái vốn với tổng giá 1.333 tỷ đồng, thu về 2.174 tỷ đồng.
Trong đó, Viettel thực hiện thoái 1.290 tỷ đồng tại Tổng công ty CP Xây dựng và Xuất nhập khẩu Việt Nam, thu về 2.002 tỷ đồng. SCIC thực hiện thoái vốn tại 5 doanh nghiệp với giá trị sổ sách 36 tỷ đồng, thu về 166 tỷ đồng. Lũy kế từ năm 2016 đến hết quý 2/2019, các Tập đoàn, Tổng công ty nhà nước thực hiện thoái 15.821 tỷ đồng, thu về 50.630 tỷ đồng.
Tổng số thoái vốn trong 6 tháng đầu năm 2019, thoái 2.092 tỷ đồng, thu về 3.831 tỷ đồng. Lũy kế tổng số thoái vốn từ năm 2016 đến hết quý 2/2019, thoái 24.157 tỷ đồng, thu về 169.787 tỷ đồng.
Trong 6 tháng đầu năm 2019, Bộ Tài chính đã chuyển 30.000 tỷ đồng từ Quỹ vào Ngân sách nhà nước (NSNN), số còn phải chuyển về NSNN trong năm 2019 là 20.000 tỷ đồng.
Từ năm 2016 đến quý 2/2019, đã chuyển 185.000 tỷ đồng, còn phải chuyển 65.000 tỷ đồng từ Quỹ vào NSNN theo Nghị quyết số 26/2016/QH14 ngày 10/11/2016 của Quốc hội.
Nói về nguyên nhân tiến độ CPH, thoái vốn tiếp tục chậm, ông Tiến cho hay: Một số bộ, ngành, địa phương, Tập đoàn kinh tế, Tổng công ty nhà nước còn chưa thực sự nghiêm túc triển khai kế hoạch CPH, thoái vốn, cơ cấu lại DNNN theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ và chấp hành chế độ báo cáo.
Bên cạnh đó, vai trò, nhận thức, trách nhiệm của người đứng đầu doanh nghiệp, đơn vị còn chưa cao, chưa quyết liệt trong việc đổi mới hoạt động của doanh nghiệp, công khai minh bạch, đúng quy định pháp luật, đảm bảo nguyên tắc thị trường, chống lợi ích nhóm trong CPH và thoái vốn nhà nước.
Quá trình cổ phần hóa DNNN cần có nhiều thời gian để xử lý vướng mắc về tài chính, đất đai, lao động trong giai đoạn trước CPH làm kéo dài thời gian thực hiện CPH. Đặc biệt là vấn đề xác lập hồ sơ pháp lý đất đai do UBND địa phương thực hiện chậm, kéo dài thời gian hơn so với quy định dẫn đến các doanh nghiệp phải điều chỉnh tiến độ CPH.
Ngoài ra, tỷ lệ vốn nhà nước trong phương án CPH DNNN còn cao dẫn đến giảm sức hút đối với các nhà đầu tư mua cổ phần, ảnh hưởng đến thành công của việc CPH.
Cục trưởng Cục Tài chính doanh nghiệp cho biết, Thủ tướng Chính phủ đã có văn bản phê bình gửi tới các địa phương có tiến độ triển khai chậm, trong đó nhắc nhở từng việc. Trước sự phê bình của Thủ tướng, các địa phương đều đã thể hiện quyết tâm sẽ thực hiện CPH quyết liệt trong thời gian tới dù không đạt kế hoạch thì cũng phải được một số…
Đáng chú ý, đại diện Bộ Tài chính cho biết, ngày 15/8/2017, Bộ Tài chính đã công khai danh sách 747 doanh nghiệp CPH chưa đăng ký giao dịch niêm yết trên thị trường chứng khoán.
Theo rà soát của Bộ Tài chính, đến hết quý 2/2019, vẫn còn 622 doanh nghiệp chưa thực hiện đăng ký giao dịch, niêm yết trên thị trường chứng khoán. Bộ Tài chính đã tiếp tục rà soát, bổ sung 158 doanh nghiệp vào danh sách các doanh nghiệp CPH phải thực hiện đăng ký giao dịch, niêm yết trên thị trường chứng khoán. Như vậy, đến nay còn 780 doanh nghiệp CPH phải thực hiện đăng ký giao dịch, niêm yết trên thị trường chứng khoán.
Liên quan đến vấn đề còn nhiều doanh nghiệp đã CPH nhưng không chịu niêm yết trên sàn chứng khoán, ông Tiến khẳng định, tới đây sẽ công bố công khai các đơn vị chậm niêm yết CPH gắn với trách nhiệm người đứng đầu.
“Bộ Tài chính đã giao cho trách nhiệm cho Ủy ban chứng khoán nhà nước và cơ quan này cũng đã xử phạt 20 đơn vị chậm niêm yết. Sắp tới các đơn vị công bố không báo cáo đầy đủ nguyên nhân tại sao không niêm yết trên sàn chứng khoán sẽ bị xử phạt”, ông Tiến nói.
Dự kiến trong nửa cuối năm, Bộ Tài chính cũng sẽ tổ chức hội nghị dành cho các doanh nghiệp chậm niêm yết ở 2 miền Bắc – Nam để nắm bắt vướng mắc và giải quyết kịp thời.