Ngày pháp luật

Bùng nổ đơn hàng nhờ Covid-19 nhưng ứng dụng như Uber Eats, Grubhub vẫn "nghèo hoàn nghèo"

Selina Nguyễn (Theo Businessinsider)

(Doanhnhan.vn) - Đơn đặt hàng trên các ứng dụng như Grubhub và Uber đã bùng phát mạnh mẽ trên khắp nước Mỹ trong thời gian qua do ảnh hưởng của đại dịch. Vậy tại sao dường như không ai kiếm được tiền từ dịch vụ này?

Uber Eats đã sẵn sàng để mua Grubhub khi ngành công nghiệp giao hàng đang bị xáo trộn và họ liên tục phải đối mặt với sự tấn công dữ dội từ thực khách, nhà hàng và chính quyền địa phương. Tuần trước, Jersey City đã áp mức trần 10% cho phí giao hàng, khiến Uber phải thêm phụ phí 3 USD cho tất cả các đơn đặt hàng từ thành phố này. Đáp lại, Thị trưởng thành phố Jersey, ông Steve Fulop gọi Uber là "một công ty khủng khiếp chỉ quan tâm đến lợi nhuận".

Vào ngày 13/5, thành phố New York cũng đã thông qua một khoản hoa hồng giới hạn tạm thời cho mỗi hóa đơn, thường là khoảng 30% tổng tiền mỗi đơn hàng giao đồ ăn cho Uber Eats hoặc Grubhub, 15% cho dịch vụ giao hàng và và các khoản phí liên quan khác  là 5%.

Khi cuộc xung đột này trở nên căng thẳng, một điều tất yếu sẽ xảy ra: không bên nào có lợi trong cuộc chiến này. Chủ nhà hàng mất tiền. Chi phí mà khách hàng phải trả cũng tăng lên bởi các công ty giao hàng cần trả tiền cho tài xế giao hàng hoặc do các chủ nhà hàng đang tăng giá để bù đắp phí giao hàng. Mặc dù khách hàng phải trả thêm chi phí nhưng mức lương mà các tài xế giao hàng nhận được vẫn rất thấp.

Lý do gì khiến các nền tảng ứng dụng tiện lợi này lại không nằm trong danh sách ưu tiên của các nhà hàng và liên tục báo lỗ? 

Bùng nổ đơn hàng nhờ Covid-19 nhưng ứng dụng như Uber Eats, Grubhub vẫn

Hoa hồng cho bên thứ 3 cao hơn bao giờ hết

Đối với chủ nhà hàng, các đơn đặt hàng sử dụng dịch vụ của bên thứ ba không bao giờ mang lại lợi nhuận cao. Trước đại dịch, những ứng dụng này ít được sử dụng. Phí giao hàng bằng ứng dụng có thể được coi là một chi phí tiếp thị, một cách để các nhà hàng thiết lập sự hiện diện trực tuyến và mở rộng mạng lưới khách hàng của mình. Các nhà hàng từ lâu đã kêu gọi các nhà lập pháp giới hạn hoa hồng giao hàng đối với các bên quản lý ứng dụng và năm ngoái, Hội đồng thành phố New York đã bắt đầu điều tra Grubhub về các khoản phí vô lý được tính cho các nhà hàng.

Tuy nhiên, cuộc chiến này càng trở nên căng thẳng hơn trong đại dịch Covid-19. Việc phong tỏa đất nước và hạn chế đi lại của người dân đã khiến các nhà hàng gặp khó khăn và dịch vụ giao hàng đã trở thành một phần lớn trong doanh thu của nhà hàng. Nhiều nhà hàng dựa hoàn toàn vào doanh thu giao hàng để kiếm tiền và duy trì hoạt động, họ nhận thấy lợi nhuận của mình bị sụt giảm khoảng 30% hoa hồng do dịch vụ giao hàng của bên thứ ba đang tính cho các chủ doanh nghiệp.

Bùng nổ đơn hàng nhờ Covid-19 nhưng ứng dụng như Uber Eats, Grubhub vẫn

Liên tiếp những cáo buộc của các chủ nhà hàng

Nền tảng của các ứng dụng này là ưu tiên sự lựa chọn của khách hàng. Các nhà hàng có thể tự chọn ứng dụng phù hợp với mình hay có thể tham gia vào các chương trình khuyến mại kích cầu của ứng dụng đó hoặc không? Nhưng trên thực tế, các ứng dụng hiện nay đều đang đi theo một con đường khác hẳn. 

Một nhà điều hành nhượng quyền của Firehouse Subs, nói rằng Firehouse Subs đã ký một thỏa thuận với dịch vụ của bên thứ ba, yêu cầu tất cả các bên nhượng quyền của họ phải giao hàng qua đối tác ứng dụng này. Bên nhận quyền nói rằng mặc dù phải mất tiền cho các đơn đặt hàng qua nền tảng giao hàng nhưng anh ta cũng không thể từ chối yêu cầu này của nhà điều hành. 

Joe Irick, người sở hữu hệ thống Pizza Pub ở Mount Prospect, Illinois, cáo buộc rằng ông nhận thấy các công ty giao hàng đang ép chủ nhà hàng trả tiền cho các chương trình khuyến mại kích thích người sử dụng của họ. Bởi nếu không tham gia, tên nhà hàng sẽ ở vị trí rất xa, gây khó khăn cho việc tìm kiếm của thực khách.

Ngày 11/5, một vụ kiện tập thể đã được đệ trình chống lại Grubhub, dẫn đầu bởi nhà hàng Freshcraft ở Colorado. Vụ kiện cáo buộc rằng Grubhub đã tạo một danh sách cho Freshcraft trên trang web của mình mặc dù nhà hàng chưa bao giờ đăng ký dịch vụ. Nền tảng Grubhub cập nhật trạng thái nhà hàng đã đóng cửa và không nhận đơn đặt hàng trong khi nhà hàng vẫn đang hoạt động và nhận đơn đặt hàng trực tuyến trên các nền tảng khác. Với hành động này, khách hàng sử dụng Grubhub sẽ hướng sự chú ý đến các nhà hàng khác. Người phát ngôn của Grubhub không có bình luận gì về vụ kiện này.

Con đường không mang lại lợi nhuận

Một vụ kiện tập thể đã được đệ trình lên tòa án Mỹ vào tháng 4 chống lại Grubhub, Doordash, Uber Eats và Postmate với cáo buộc những ứng dụng giao hàng này đã lợi dụng sự thống trị của mình trong việc giao nhận thức ăn tại các nhà hàng, tự ý tăng giá trong giai đoạn đại dịch Covid-19.

Mặc dù vậy, các công ty giao hàng vẫn phải vật lộn để duy trì hoạt động và tạo ra lợi nhuận. Uber Eats liên tục báo lỗ lớn. Grubhub xoay vòng thu nhập của mình để duy trì hoạt động, theo báo cáo thường niên mới nhất. Doordash cũng đã mất nhiều năm cố gắng để làm giảm sự lo lắng của nhà đầu tư mặc dù tăng trưởng thị phần tương đối lớn.

Bùng nổ đơn hàng nhờ Covid-19 nhưng ứng dụng như Uber Eats, Grubhub vẫn

Câu hỏi lớn nhất đối với các công ty này bây giờ là họ đã hoạt động tương đối hiệu quả trong lĩnh vực giao hàng, nhưng làm thế nào để thu được lợi nhuận. Cho đến nay, vẫn không có một con đường rõ ràng nào phía trước. Giá thầu mua lại toàn bộ cổ phiếu Grubhub của Uber có thể phải đối mặt với phản ứng dữ dội theo quy định.

"Chúng tôi không tin rằng việc mua lại Grubhub đầy tiềm năng của Uber sẽ dễ dàng vượt qua sự giám sát của cơ quan quản lý", Peter Saleh, chuyên gia phân tích của BTIG chia sẻ với Business Insider.

Saleh cũng lưu ý rằng việc sáp nhập không chắc chắn sẽ làm tăng lợi nhuận. Kết hợp các chi phí như tiếp thị, công nghệ, bán hàng và tài khoản có thể giúp tiết kiệm một số tiền, nhưng Saleh tin rằng nó sẽ không đủ để tạo ra lợi nhuận cho hệ thống.

Đại dịch Covid-19 đã cho thấy bản chất của các công ty giao hàng bên thứ ba: họ chỉ có thể vận hành theo cách duy nhất khi chuyển gánh nặng lợi nhuận lên thực khách, tài xế và chủ nhà hàng. Và bây giờ các cơ quan quản lý bắt đầu can thiệp để cắt giảm hoa hồng. Rõ ràng cần có những thay đổi lớn nếu các công ty giao hàng muốn trở thành một phần bền vững trong hệ sinh thái nhà hàng.

Tin Cùng Chuyên Mục