Theo báo cáo thị trường bất động sản năm 2020, Bộ Xây dựng đã chỉ ra nghịch lý khi giá nhà ở riêng lẻ và đất nền có xu hướng tăng hơn so với năm 2019 nhưng biên độ tăng giá lại có sự chênh lệch giữa các địa phương cũng như tại từng khu vực cụ thể.
Nếu tính theo mức giá bình quân trên địa bàn cấp tỉnh/ thành phố hoặc cấp huyện thì mức độ tăng giá nhà ở riêng lẻ, đất nền tại các địa phương chỉ khoảng 3-5%. Tuy nhiên, theo ghi nhận của các đơn vị nghiên cứu thị trường, một số địa phương lại có hiện tượng sốt giá cục bộ ở một số khu vực, dự án.
Qua tìm hiểu, đánh giá của các đơn vị nghiên cứu thị trường, giao dịch ở những khu vực có việc tăng giá mạnh và cục bộ chủ yếu diễn ra giữa các nhà đầu cơ.
"Bên cạnh yếu tố đầu tư phát triển hạ tầng thì cũng có hiện tượng đầu cơ lợi dụng các yếu tố như chuẩn bị quy hoạch đô thị, chuẩn bị xây dựng các công trình hạ tầng, mở rộng đô thị... để "thổi giá" nhằm thu lợi bất chính", báo cáo của Bộ Xây dựng cho biết.
Xuất hiện hiện tượng đầu cơ lợi dụng việc phát triển hạ tầng để "thổi giá" nhằm thu lợi bất chính.
Cụ thể, tại Hà Nội, một số khu vực đất đai người dân quản lý trong làng xã thuộc các vùng Sơn Tây, Hòa Lạc, Thạch Thất, Hoài Đức có mức giá 25 – 30 triệu/m2, tăng 50% so với năm 2019. Các vùng như Đông Anh, Gia Lâm, Long Biên cũng tăng khoảng 20 – 30% so với năm 2019.
Tại TP HCM, sau thông tin quyết định thành lập TP Thủ Đức, giá nhà đất ở khu vực này liên tục tăng nhiều đợt. Báo cáo của Bộ dẫn chứng trên tuyến đường Nguyễn Xiển, Nguyễn Phước Thiện, Hoàng Hữu Nam, Nguyễn Văn Tăng (quận 9), vị trí đất mặt đường đã lên tới 100 triệu đồng/m 2 . Tại phường Trường Thọ (quận Thủ Đức), giá đất trước đây chỉ khoảng 40 - 50 triệu đồng/m2 nay đã tăng lên tới 70 - 90 triệu đồng/m 2, tăng khoảng 40% so với năm 2019.
Tại Đồng Nai, với lợi thế tiếp giáp khu Đông TP HCM cùng với việc đầu tư xây dựng sân bay Long Thành, giá đất bình quân năm 2019 khoảng 12-14 triệu đồng/m2 thì nay đã tăng lên khoảng 22 triệu đồng. Đất tại thị trấn Long Thành có nơi đã tăng đến 100 triệu đồng/m2.
Tại Cần Thơ, các dự án gần trung tâm thành phố gần đường lớn có mức giá bình quân từ 40 – 60 triệu đồng/m2, dự án nằm trong lớp trong, tiếp giáp đường nhỏ có mức giá từ 20-30 triệu đồng/m2. Mức giá này tăng khoảng 7% so với năm 2019.
Bộ Xây dựng kết luận giá cả hàng hóa bất động sản, nhất là giá nhà ở hiện chưa ổn định, không phản ánh đúng giá trị thực của bất động sản, cũng như không phù hợp với khả năng chi trả của số đông người dân.
Trong khi đó giới đầu cơ bất động sản lợi dụng các yếu tố xã hội như chuẩn bị quy hoạch đô thị, chuẩn bị xây dựng các công trình hạ tầng, mở rộng đô thị... để đẩy giá lên cao, thu lợi bất chính, làm bất ổn cho thị trường bất động sản tại một số khu vực. Điển hình như các khu vực dự kiến quy hoạch lên quận của Hà Nội, khu vực thành lập TP Thủ Đức (TP HCM), TP Phú Quốc (Kiên Giang).