Dự án VISTA-1 mang đến hy vọng mới cho bệnh nhân ung thư giai đoạn cuối, không đáp ứng với các phương pháp điều trị hiện có.
Ung thư là một trong những nguyên nhân gây tử vong hàng đầu tại Việt Nam với hơn 120.000 người tử vong mỗi năm. Trong đó, ung thư đại trực tràng có xu hướng ngày một gia tăng. Dự án Globocan của Cơ quan Nghiên cứu Ung thư Quốc tế (IARC) ước tính, đến năm 2045, tỷ lệ tử vong do ung thư đại trực tràng riêng tại khu vực Châu Á có thể tăng lên đến gần 80% so với hiện nay.
Bệnh thường được phát hiện ở giai đoạn muộn, tỷ lệ di căn cao khiến quá trình điều trị gặp rất nhiều khó khăn, tỷ lệ sống sót sau 5 năm của bệnh nhân ung thư đại trực tràng di căn chỉ đạt khoảng 10-20%. Hóa trị là một trong những phương pháp điều trị chính cho nhiều loại ung thư bao gồm ung thư đại trực tràng ở giai đoạn di căn. Dẫu vậy, theo thời gian, phần lớn các trường hợp tế bào ung thư vẫn phát triển trở lại sau hóa trị, nguy cơ chuyển nặng hơn.
Liệu pháp miễn dịch, một bước tiến đáng kể trong điều trị ung thư trong 10 năm qua trên toàn cầu, cũng chỉ có hiệu quả với khoảng 5% bệnh nhân ung thư đại trực tràng di căn. Do đó, cả thế giới, đặc biệt là Việt Nam, đang rất cần những giải pháp cho 95% bệnh nhân còn lại, đặc biệt là những bệnh nhân không đáp ứng với các phác đồ điều trị hiện có.
RBS2418 là loại thuốc tiềm năng điều trị ung thư miễn dịch đường uống đầu tiên được Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) phê duyệt thử nghiệm lâm sàng. Với kết quả tốt ở giai đoạn 1 tại 10 điểm nghiên cứu trên nước Mỹ, khẳng định tính an toàn trên người bệnh ung thư, thuốc tiếp tục được phê duyệt nghiên cứu ở giai đoạn 2 về hiệu quả đáp ứng trên người bệnh, trước tiên là ung thư đại trực tràng giai đoạn cuối hoặc người bệnh không còn đáp ứng với các phương pháp điều trị hiện có.
RBS2418 hoạt động bằng cách kích hoạt hệ miễn dịch của cơ thể để nhận diện và tiêu diệt tế bào ung thư thông qua cơ chế chuyển đổi "tình trạng miễn dịch" của khối u từ "lạnh" sang "nóng". Thuốc ở dạng đường uống, dễ dàng sử dụng, tiết giảm chi phí, tăng cơ hội tiếp cận cho nhiều bệnh nhân, nhất là đối với bệnh ung thư vốn có chi phí điều trị rất cao.
Nghiên cứu VISTA-1 được Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) phê duyệt triển khai vào tháng 9/2024, Bộ Y tế Việt Nam phê duyệt vào đầu tháng 12/2024. Dự kiến ở giai đoạn 2A, VISTA-1 sẽ thu tuyển 150 bệnh nhân tại cả Hoa Kỳ và Việt Nam. Tại Việt Nam, sẽ triển khai đầu tiên tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội và Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TPHCM, dự kiến mở rộng thêm tại 3 bệnh viện lớn khác trong thời gian tới.
Để trở thành điểm nghiên cứu chính thức của VISTA-1, Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh và Viện Nghiên cứu Tâm Anh đã có sự chuẩn bị và đầu tư rất lớn về nhân sự, thiết bị máy móc, quy trình làm việc, chủ động tham gia từ thời điểm rất sớm của nghiên cứu ban đầu tại Mỹ. Đặc biệt, Hệ thống Bệnh viện Tâm Anh đã đầu tư trung tâm xét nghiệm hoàn toàn mới với các thiết bị hiện đại bậc nhất để trở thành phòng Labo trung tâm thực hiện chỉ dấu sinh học song song với phòng Labo nghiên cứu tại Mỹ.
GS.TS.BS. Jeffrey S. Glenn, trưởng nhóm nghiên cứu, đánh giá hạ tầng, sự chuyên nghiệp và chuyên sâu của Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh “ngang tầm quốc tế”, đủ năng lực thực hiện các thử nghiệm lâm sàng thành công. “Đây là hợp tác tuyệt vời trong nghiên cứu phát triển thuốc, và sẽ là điểm khởi đầu cho rất nhiều dự án nghiên cứu quan trọng khác trong tương lai với Tâm Anh”, GS.TS.BS. Glenn nhấn mạnh.
VISTA-1 là bước tiến quan trọng cho ngành y tế và khoa học đổi mới, đột phá tại Việt Nam khi sẵn sàng đáp ứng các điều kiện để có thể tiếp nhận, triển khai các nghiên cứu lâm sàng ở giai đoạn rất sớm như pha 2A chứ không chỉ nghiên cứu ở các giai đoạn 3 như trước đây. Dự án cũng khẳng định năng lực nghiên cứu và phát triển khoa học của nền y học Việt Nam, nâng cao vị thế Việt Nam trong môi trường y khoa quốc tế, đồng thời mở ra cơ hội tiếp cận sớm với các phương pháp điều trị ung thư tiên tiến cho người dân.
"VISTA-1 được đánh giá là bước tiến quan trọng trong cuộc chiến chống ung thư nói chung, trước mắt là ung thư đại trực tràng, giúp các bệnh nhân có thêm cơ hội sống khỏe mạnh. Với nỗ lực đóng góp một phần vào nghiên cứu mang tính đột phá này, Viện Nghiên cứu Tâm Anh hy vọng sẽ trở thành điểm đến cho các nhà khoa học Việt Nam và thế giới quan tâm đến các loại thuốc, vắc xin cũng như các phương pháp khám chữa bệnh mới”, bác sĩ Phương Lễ Trí, Giám đốc Điều hành Viện Nghiên cứu Tâm Anh đúc kết.