Theo đó, các cơ quan tố tụng làm rõ, Phan Văn Anh Vũ đã lợi dụng danh nghĩa tổ chức bình phong của Tổng cục V để đề nghị các Bộ, ngành và chính quyền địa phương cho thuê đất, chuyển quyền sử dụng đất và tài sản trên đất của các dự án nhà, đất công sản có diện tích lên tới hàng ngàn mét vuông ở các vị trí đắc địa tại Đà Nẵng và TP HCM.
Tuy nhiên, việc cho thuê và chuyển quyền sử dụng những tài sản này thực hiện trái quy định pháp luật như không qua đấu giá, xin giảm giá và nhiều ưu đãi khác nhằm thu lợi cá nhân. Hành vi phạm tội của Vũ "nhôm" có sự giúp sức tích cực của hai cán bộ CA Phan Hữu Tuấn và Nguyễn Hữu Bách.
Hành vi của bị cáo gây thiệt hại cho Nhà nước số tiền đặc biệt lớn. Để xảy ra tội phạm trên là do sự thiếu trách nhiệm trong công tác quản lý cán bộ, quản lý nghiệp vụ và quản lý tài sản công của Bùi Văn Thành và Trần Việt Tân (đều là cựu Thứ trưởng Bộ Công an); sự buông lỏng quản lý và vi phạm quy định của pháp luật trong công tác quản lý nhà, đất công sản của một số lãnh đạo UBND TP Đà Nẵng và UBND TP HCM.
 |
| Các bị cáo trong vụ án. |
Với hành vi trên, Phan Văn Anh Vũ bị TAND TP Hà Nội tuyên phạt 15 năm tù về tội "Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ". Đồng phạm Phan Hữu Tuấn và Nguyễn Hữu Bách bị tuyên cùng 5 năm tù. Cựu thứ trưởng Bộ Công an là Bùi Văn Thành, Trần Việt Tân từ 30 tháng đến 36 tháng tù về tội "Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng".
Sau phán quyết sơ thẩm, VKSND TP Hà Nội kháng nghị vì cho rằng việc xác định thiệt hại, quyết định áp dụng biện pháp tư pháp trong vụ án là không đúng về bản chất. Bị cáo Phan Văn Anh Vũ kháng cáo cho rằng, không phạm tội lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ. Trình bày tại phiên phúc thẩm, Phan Văn Anh Vũ giữ nguyên kháng cáo và xuất trình tài liệu, chứng cứ mới liên quan vụ án. Cựu thứ trưởng Bộ Công an Bùi Văn Thành kháng cáo đề nghị TAND cấp cao tại Hà Nội cân nhắc để bị cáo được hưởng án treo. Trong khi đó, bị cáo Trần Việt Tân đề nghị tòa phúc thẩm xem xét, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho mình.
HĐXX phúc thẩm nhận định, 7 tài sản do 2 Cty mua, nhận quyền sử dụng đất thuộc sở hữu nhà nước. HĐXX nhận thấy việc thành lập 2 DN do Phan Văn Anh Vũ làm đại diện pháp luật là không hợp pháp. Địa vị pháp lý 2 Cty theo Luật DN không được công nhận là pháp nhân đầy đủ khi tham gia các giao dịch. “Việc bị cáo Vũ là đại diện pháp luật 2 DN nhưng không có biện pháp khi điều chỉnh vốn điều lệ, không kịp thời kê khai với cơ quan quản lý vi phạm quy định pháp luật”, tòa án nhận định. Bị cáo Phan Hữu Tuấn khai nhận, 2 DN trên không phải do Tổng cục V trực tiếp thành lập, không góp vốn, không mua cổ phần. Lời khai của các bị cáo cũng thể hiện, mọi hoạt động do Vũ trực tiếp điều hành. Hoạt động Cty bình phong phải chấp hành đúng pháp luật. Việc sử dụng 2 DN có địa vị pháp lý không đầy đủ thì tổ chức bình phong không có địa vị pháp lý đầy đủ. Theo HĐXX, 2 DN trên vi phạm về luật kế toán vì trong hồ sơ không có bút toán thể hiện việc đầu tư tài sản, nộp ngân sách nhà nước... Do đó, tòa kiến nghị cơ quan quản lý về đăng ký kinh doanh và thuế thanh kiểm tra về việc chấp hành pháp luật của 2 DN này.
Về ý kiến bị cáo Vũ cho rằng việc mua, bán, thuê, cho thuê 7 tài sản của 2 Cty là hợp pháp; việc bán chỉ định và cho thuê là do bên bán, bên cho thuê quyết định nên họ phải chịu trách nhiệm, HĐXX xác định, các giao dịch liên quan đến 7 tài sản trên đều theo phương thức chỉ định, không theo đấu giá. Theo quy định pháp luật, 2 DN trên không thuộc đối tượng được chỉ định.
Pháp luật quy định nội dung thỏa thuận trái quy định thì các hợp đồng bị vô hiệu. Các bên phải khôi phục lại tình trạng ban đầu, hoàn trả lại cho nhau những gì đã nhận. Tuy nhiên cấp sơ thẩm tuyên tịch thu 7 bất động sản sung quỹ Nhà nước là chưa chính xác, cụ thể, chưa giải quyết triệt để vụ án. Vì vậy, HĐXX phúc thẩm tuyên hủy giấy chứng nhận quyển sử dụng đất và các tài liệu khác liên quan, giao cho UBND TP HCM, TP Đà Nẵng, Bộ Công an tiêu hủy các giấy tờ trên, triển khai quản lý tài sản theo thẩm quyền.
Xét đơn kháng cáo của các bị cáo, HĐXX thấy rằng, dù bị cáo Vũ kêu oan nhưng qua tranh luận tại tòa làm rõ hành vi của bị cáo Vũ, Phan Hữu Tuấn, Trần Hữu Bách phạm tội "Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ", trong đó, Vũ phải chịu trách nhiệm chính. Bị cáo đứng ra thành lập DN trái pháp luật, chủ động tìm kiếm tài sản Nhà nước có giá trị cao, lấy Cty bình phong để nhận thuê, mua 7 tài sản. Vũ là người đề xuất với bị cáo Tuấn, Tuấn chỉ đạo Bách soạn thảo văn bản tác động đến các cơ quan. Sau khi được giao đất, cho thuê đất, bị cáo chuyển sang tài sản cá nhân hoặc chuyển nhượng ngay.
“Bị cáo lợi dụng danh nghĩa Cty bình phong để trục lợi cá nhân, thực chất là buôn bất bất động sản cho riêng mình, kéo theo các đồng phạm khác, gây hệ lụy cho nhiều người, giảm uy tín của một số địa phương và ngành CA. Bị cáo có một số tình tiết giảm nhẹ nhưng mức án 15 năm tù là tương xứng với hành vi phạm tội”, tòa án nhận định nên HĐXX phúc thẩm không chấp nhận đơn kháng cáo của Vũ.
Đối với bị cáo Bách, Tuấn, đã thành khẩn khai nhận, hành vi của các bị cáo xâm phạm 2 khách thể khác nhau và bị xử lý ở 2 vụ án nên được xem xét để giảm nhẹ. Liên quan đến kháng cáo của bị cáo Trần Việt Tân và Bùi Văn Thành, HĐXX nhận định mặc dù các bị cáo đề nghị xin giảm án nhưng ngoài hậu quả vật chất, các bị cáo đã gián tiếp làm giảm uy tín ngành CA. Mức hình phạt sơ thẩm là tương xứng với hành vi phạm tội nên không có căn cứ giảm án.
Từ đó, HĐXX TAND cấp cao tại Hà Nội đã tuyên bị cáo Phan Văn Vũ 15 năm tù về tội “Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ”. Cùng tội danh trên, bị cáo Phan Hữu Tuấn 4 năm tù, Nguyễn Hữu Bách 42 tháng tù. Cộng với hình phạt cũ, bị cáo Vũ phải chấp hành hình phạt án 30 năm tù, Tuấn là 11 năm tù và Bách là 9 năm 6 tháng tù. Bị cáo Trần Việt Tân 36 tháng tù và Bùi Văn Thành 30 tháng tù về tội “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”.