Cơn bão thuế quan – mở màn cho cuộc khủng hoảng thương mại toàn cầu
Tháng 3/2025, Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump một lần nữa khiến cộng đồng doanh nghiệp toàn cầu chao đảo khi tuyên bố tái áp dụng chính sách thuế quan khắt khe lên hàng loạt quốc gia – bao gồm cả các đối tác thương mại lớn như Liên minh Châu Âu, Nhật Bản, Hàn Quốc và các nền kinh tế đang phát triển trong đó có Việt Nam. Mức thuế tăng cao không chỉ áp dụng với thép, nhôm hay linh kiện điện tử, mà còn lan rộng sang hàng tiêu dùng, dệt may, thực phẩm chế biến – những ngành hàng chủ lực của Việt Nam trên thị trường quốc tế.
Trong bối cảnh chuỗi cung ứng toàn cầu chưa kịp phục hồi hoàn toàn sau đại dịch COVID-19, động thái này như một “cơn bão thứ hai” tấn công trực diện vào năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp xuất khẩu. Chi phí đầu vào tăng, rào cản thương mại cao hơn, vòng đời sản phẩm ngắn lại – đồng nghĩa với việc doanh nghiệp Việt không còn thời gian để phản ứng một cách thụ động.
Tuy nhiên, nếu nhìn lại những cuộc khủng hoảng trước – từ chiến tranh thương mại Mỹ - Trung, đại dịch toàn cầu, đến biến động tỷ giá – vẫn có những doanh nghiệp trụ vững, thậm chí mở rộng thị phần. Họ có điểm chung gì? Không phải quy mô vốn, không hẳn là công nghệ vượt trội – mà chính là thương hiệu mạnh, đã được xây dựng bài bản, có sức ảnh hưởng thực chất trên thị trường mục tiêu.
Trong một thế giới đầy bất định, nơi giá cả biến động theo dòng tweet, chính sách thay đổi chỉ sau một đêm, thương hiệu không còn là “lớp áo truyền thông” mà trở thành tài sản chiến lược giúp doanh nghiệp kháng khủng hoảng, giữ niềm tin và duy trì vị thế cạnh tranh. Đây không phải là lựa chọn, mà là yêu cầu sống còn.
Xây dựng thương hiệu – đầu tư dài hạn cho sức bền thị trường
Giữa một thị trường đầy bất định, nhiều doanh nghiệp có xu hướng phản ứng nhanh bằng các giải pháp mang tính ngắn hạn như khuyến mãi, giảm giá, tăng chi tiêu quảng cáo để kích cầu. Những cách làm này có thể giúp tăng doanh số trong ngắn hạn, nhưng về lâu dài lại khiến thương hiệu bị loãng, biên lợi nhuận bị bào mòn và giá trị doanh nghiệp giảm sút.
Ngược lại, những doanh nghiệp kiên định đầu tư vào thương hiệu – từ chiến lược định vị đến trải nghiệm khách hàng và xây dựng niềm tin thị trường – thường là những đơn vị có khả năng chống chịu tốt nhất khi khủng hoảng xảy ra. Trong thời điểm bất ổn, người tiêu dùng có xu hướng lựa chọn những gì quen thuộc, đáng tin cậy và mang lại cảm giác an toàn. Đó chính là vai trò của một thương hiệu mạnh: trở thành mỏ neo niềm tin giữa cơn bão thị trường.
Dữ liệu từ BrandZ (Kantar) cho thấy trong cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu 2008 - 2009, tổng giá trị của Top 100 thương hiệu mạnh chỉ giảm 8%, trong khi thị trường chung mất hơn 30%. Sau khủng hoảng, các thương hiệu này cũng phục hồi nhanh hơn và duy trì tốc độ tăng trưởng vượt trội. Tương tự, theo báo cáo của Brand Finance 2023, những thương hiệu được đánh giá "mạnh" về nhận diện, nhất quán và mức độ yêu thích không những giữ vững giá trị mà còn thu hút đầu tư nhiều hơn trong thời kỳ suy thoái.
Thương hiệu không phải là lớp vỏ bên ngoài sản phẩm, đó là tập hợp của sự khác biệt có giá trị, được xây dựng qua thời gian bằng sự nhất quán trong hành vi, thông điệp và cam kết với khách hàng. Một thương hiệu mạnh tạo ra sức bền không chỉ trong nhận thức thị trường, mà cả trong nội lực vận hành – từ khả năng giữ chân nhân sự, thu hút đối tác đến ổn định tài chính. Trong một thế giới ngày càng bất định, đầu tư vào thương hiệu là đầu tư vào năng lực sinh tồn và tăng trưởng dài hạn của doanh nghiệp. Đây không phải là chi phí, mà là một loại “vốn tích lũy” – càng đầu tư sớm, hiệu quả càng bền vững.
Thương hiệu mạnh vượt sóng lớn
Việc xây dựng và củng cố thương hiệu đã được chứng minh là yếu tố then chốt giúp doanh nghiệp Việt Nam không chỉ trụ vững mà còn vươn xa trên thị trường quốc tế. Một trong những ví dụ điển hình là thương hiệu Vinamilk. Năm 2023, Vinamilk thực hiện bước tái định vị thương hiệu quan trọng sau gần nửa thế kỷ phát triển. Bộ nhận diện mới với phong cách tối giản, hiện đại và màu sắc trẻ trung không chỉ là sự làm mới về hình ảnh mà còn thể hiện chiến lược dài hạn nhằm kết nối với thế hệ người tiêu dùng mới và mở rộng vị thế trên thị trường quốc tế.
Theo khảo sát của Ipsos, sau khi tái định vị, tỷ lệ người tiêu dùng đánh giá Vinamilk là thương hiệu đổi mới và cao cấp đều tăng mạnh, cho thấy thị trường đã đón nhận tích cực. Cùng với đó, Vinamilk duy trì tốc độ đổi mới sản phẩm vượt trội – trung bình cứ 2 ngày lại có một sản phẩm được cải tiến hoặc ra mắt. Câu chuyện của Vinamilk là minh chứng rõ ràng cho việc đầu tư bài bản vào thương hiệu sẽ tạo ra lợi thế cạnh tranh bền vững.
Nếu như Vinamilk là minh chứng cho sự đổi mới để mở rộng thị trường tiêu dùng, thì TTVN Group lại là ví dụ tiêu biểu cho việc tái định vị thương hiệu nhằm nâng tầm uy tín và mở rộng hợp tác quốc tế trong lĩnh vực công nghiệp – năng lượng. Sau quá trình tư vấn và tái định vị thương hiệu cùng Sao Kim Branding, TTVN Group đã chuyển mình mạnh mẽ với hình ảnh chuyên nghiệp, định vị rõ ràng và chiến lược truyền thông nhất quán hơn.
Sau đó, tập đoàn đã liên tiếp ký kết nhiều hợp đồng hợp tác với các đối tác lớn như Tokyo Gas và Kumagai Gumi (Nhật Bản) cho hai dự án điện gió tại Trà Vinh. Những bước tiến này cho thấy việc đầu tư vào thương hiệu không chỉ mang lại giá trị hình ảnh mà còn tạo ra đòn bẩy chiến lược thực sự, mở rộng cánh cửa bước vào sân chơi toàn cầu.
Xu hướng xây dựng thương hiệu tương lai
Thương hiệu trong kỷ nguyên số không còn được định nghĩa đơn thuần bằng logo hay slogan, mà là trải nghiệm tổng thể và xuyên suốt mà khách hàng cảm nhận trong từng điểm chạm – từ online đến offline, từ truyền thông đến dịch vụ hậu mãi. Việc ứng dụng công nghệ như AI, Big Data và Martech cho phép thương hiệu cá nhân hóa thông điệp, hành vi và trải nghiệm theo thời gian thực – một yếu tố ngày càng quan trọng trong bối cảnh người tiêu dùng đòi hỏi sự thấu hiểu sâu sắc và phản hồi nhanh chóng.
Bên cạnh đó, các yếu tố về phát triển bền vững (ESG) – bao gồm môi trường, xã hội và quản trị – đang trở thành chuẩn mực không thể thiếu của thương hiệu mạnh. Người tiêu dùng, đặc biệt là thế hệ trẻ, không chỉ chọn sản phẩm tốt mà còn quan tâm đến việc thương hiệu đó có trách nhiệm với cộng đồng và hành tinh hay không.
Xu hướng toàn cầu cũng cho thấy sự chuyển dịch mạnh từ branding tĩnh sang branding động – nơi thương hiệu không chỉ định vị một lần và giữ nguyên, mà phải liên tục thích nghi, làm mới để phù hợp với bối cảnh mà vẫn giữ vững bản sắc cốt lõi.
Đối với doanh nghiệp Việt, điều này đặt ra yêu cầu cấp thiết: phải bắt nhịp nhanh với sự thay đổi. Trong thời đại niềm tin được xây dựng từng phút, tốc độ tạo dựng uy tín thương hiệu đã trở thành yếu tố sống còn – thậm chí quan trọng hơn cả tốc độ bán hàng.
Nhìn từ những minh chứng thực tiễn có thể khẳng định rằng thương hiệu mạnh chính là “lá chắn” giúp doanh nghiệp chống lại các cuộc khủng hoảng, đồng thời cũng là “bệ phóng” vững chắc để dẫn dắt tăng trưởng dài hạn và bền vững. Trong một thị trường không ngừng biến động, nơi mà sự ổn định trở thành khan hiếm, thì thương hiệu lại chính là điểm tựa – cả trong tâm trí người tiêu dùng lẫn trong nội lực doanh nghiệp.
Để thương hiệu thực sự phát huy vai trò chiến lược, doanh nghiệp Việt cần thay đổi tư duy: không xem thương hiệu là phần việc của bộ phận marketing, mà là một chiến lược cấp cao, gắn chặt với tầm nhìn, sứ mệnh và mục tiêu phát triển dài hạn. Hành trình này nên bắt đầu từ bên trong – bằng việc xác định rõ giá trị cốt lõi, xây dựng một hệ thống nhận diện thương hiệu chuyên nghiệp, đồng bộ hóa trải nghiệm thương hiệu từ nội bộ đến khách hàng. Thương hiệu không tồn tại chỉ trong thiết kế hay truyền thông, mà hiện diện trong từng hành động, lời nói, quy trình và cam kết của doanh nghiệp. Việc đo lường hiệu quả thương hiệu cũng cần được thực hiện thường xuyên, nhằm đánh giá đúng mức độ nhận biết, yêu thích và trung thành của khách hàng, từ đó kịp thời điều chỉnh định hướng phù hợp.
Là đơn vị tiên phong trong lĩnh vực tư vấn chiến lược thương hiệu, Sao Kim Branding đã đồng hành cùng hơn 10.000 doanh nghiệp Việt Nam trên hành trình kiến tạo và phát triển thương hiệu bài bản. Với hệ sinh thái dịch vụ toàn diện – từ tư vấn định vị, thiết kế hệ thống nhận diện, xây dựng chiến lược truyền thông đến triển khai thương hiệu trên nền tảng số – Sao Kim giúp doanh nghiệp sở hữu thương hiệu mạnh, có chiều sâu và khả năng thích ứng linh hoạt.
Đội ngũ chuyên gia giàu kinh nghiệm và tư duy cập nhật chính là yếu tố then chốt làm nên giá trị khác biệt của Sao Kim. Chúng tôi cam kết trở thành đối tác chiến lược đáng tin cậy, cùng doanh nghiệp kiến tạo bản sắc, vững vàng trước khủng hoảng và sẵn sàng cho hành trình vươn ra biển lớn.