Trong bối cảnh thanh toán trực tuyến và vay nợ kỹ thuật số ở Ấn Độ tăng trưởng với tốc độ nhanh nhất trên toàn cầu, tiền đang đổ vào lĩnh vực fintech ở quốc gia tỷ dân với tốc độ chưa từng có.
Warren Buffett, Masayoshi Son thắng lớn
Paytm là ví dụ tiêu biểu nhất cho sự vươn lên của ngành fintech Ấn Độ. Công ty được hậu thuẫn bởi Berkshire Hathaway của Warren Buffett, Alibaba và Softbank của Masayoshi Son chuẩn bị có màn IPO lớn nhất lịch sử quốc gia Nam Á trong tháng 11.
Các nhà đầu tư nước ngoài đang bắt đầu nhận lại quả ngọt từ Ấn Độ. Berkshire Hathaway từng chi 300 triệu USD mua 3% cổ phần Paytm vào năm 2018. Hiện tại, số cổ phần này được cho là đã tăng giá khoảng 70%. Các ngân hàng đầu tư bao gồm Goldman Sachs - tổ chức giúp Paytm tiến hành IPO cũng hưởng lợi nhờ lượng giao dịch tăng mạnh.
Paytm tiếp tục là một thương vụ đầu tư đem lại siêu lợi nhuận cho Berkshire Hathaway của Warren Buffett. Ảnh: Media India Group.
Đại dịch Covid-19 khiến hàng triệu người tiêu dùng Ấn Độ chủ yếu dùng các ứng dụng như Paytm hay Google Pay để mua sắm, một sự thay đổi mạnh mẽ trong nền kinh tế vốn ưu tiên tiền mặt.
Các khoản thanh toán bán lẻ kỹ thuật số ở quốc gia Nam Á đã tăng gấp 5 lần trong 2 năm qua lên 546 tỷ USD. Chưa dừng lại ở đó, việc chính quyền Trung Quốc gia tăng quy định với các công ty ngành tài chính công nghệ càng khiến fintech Ấn Độ trở nên hấp dẫn.
Theo nhà nghiên cứu Tracxn, trong năm 2021 các công ty đầu tư mạo hiểm và cổ phần tư nhân đã đầu tư 6,4 tỷ USD vào các công ty fintech Ấn Độ, gấp 3 lần so với Trung Quốc.
"Cao tốc fintech"
Các fintech nội địa như Paytm - được thành lập bởi doanh nhân Vijay Shekhar Sharma hiện đã vượt ra ngoài lĩnh vực thanh toán kỹ thuật số và thách thức cả các ngân hàng truyền thống. Họ có thể cung cấp các khoản vay, quỹ tương hỗ và thậm chí thu tiền gửi.
Việc áp dụng các công nghệ tân tiến như dữ liệu đám mây giúp fintech Ấn Độ đánh giá rủi ro tốt hơn, giúp họ tiếp cận khách hàng mới với chi phí thấp.
Ấn Độ hiện có hàng chục công ty fintech đang hoạt động. Ảnh: Tellimer
"Những gì chính phủ Ấn Độ đang làm với ngành fintech là một hiện tượng. Điều này tương đương với việc xây dựng hệ thống đường cao tốc quốc gia ở Mỹ và khiến chúng tôi rất lạc quan về cơ hội phát triển ở Ấn Độ", Raghav Maliah, phó chủ tịch ngân hàng đầu tư toàn cầu Goldman Sachs cho biết.
Theo Anuj Kapoor, CEO tại UBS Group AG, các công ty fintech Ấn Độ có thể sẽ thu hút thêm 3 - 4 tỷ USD vốn đầu tư trong vòng 18 tháng tới. PricewaterhouseCoopers dự báo các giao dịch kỹ thuật số ở quốc gia đông dân thứ hai thế giới sẽ tăng từ 1.300 tỷ USD ở thời điểm hiện tại lên 3.000 tỷ USD vào tháng 3/2025.
Các ông lớn không thể ngồi yên
Ngay cả khi được tài trợ nguồn vốn khổng lồ, các fintech Ấn Độ vẫn cần chuẩn bị phải đối mặt với sự cạnh tranh gay gắt từ các đối thủ toàn cầu như Google, Walmart, Amazon,...
Nhờ giao diện dễ sử dụng và nhiều ưu đãi hoàn tiền, GooglePay và PhonePe (một ứng dụng thanh toán được hậu thuẫn bởi Walmart) kiểm soát hơn 85% giao dịch bán lẻ ở Ấn Độ.
Quốc gia Nam Á có khoảng 825 triệu người dùng điện thoại thông minh với hàng trăm triệu người mới sử dụng internet lần đầu. Nhiều ông lớn trong ngành thanh toán kỹ thuật số đang muốn mở rộng sang dịch vụ ngân hàng - nơi có tiềm năng đem lại lợi nhuận lớn hơn.
Ứng dụng GooglePay rất được ưa chuộng ở Ấn Độ nhờ cung cấp nhiều ưu đãi hoàn tiền. Ảnh: Trak.in
Facebook đang cung cấp các khoản vay nhỏ tối đa 6.720 USD cho các doanh nghiệp nhỏ ở Ấn Độ. Trong khi khách hàng Google Pay có thể trực tiếp mở một khoản tiền gửi tại Ngân hàng tài chính nhỏ Equitas tại địa phương. Google cũng đang hợp tác với công ty khởi nghiệp fintech Setu để cho phép người dùng mở các khoản tiền gửi cố định chỉ bằng một cú nhấp chuột với lãi suất cao hơn hầu hết các ngân hàng lớn truyền thống.
Amazon đã báo hiệu việc gia nhập phân khúc quản lý tài sản bằng cách đầu tư vào công ty khởi nghiệp fintech Smallcase Technologies. Đồng thời, tập đoàn thương mại trực tuyến cũng hỗ trợ các công ty khởi nghiệp bảo hiểm và cho vay ở quốc gia tỷ dân.
Nguy cơ tiềm ẩn
Theo Boston Consulting Group, lĩnh vực cho vay kỹ thuật số ở Ấn Độ dự kiến sẽ tăng lên 350 tỷ USD vào năm 2023, chiếm 50% tổng cho vay bán lẻ. Tăng trưởng nóng làm tăng nguy cơ gian lận mạng và cưỡng chế thu tiền khi một số fintech nhỏ hơn nhắm mục tiêu tới các khách hàng có điểm tín dụng thấp và không thể vay ngân hàng. Những cá nhân này cũng dễ rơi vào "bẫy tín dụng" khi có quá ít hiểu biết về tài chính công nghệ.
Mã QR của Amazon, Paytm, Google Pay và PhonePe được để sẵn trong các cửa hàng tạp hóa ở Ấn Độ. Ảnh: Bloomberg.
Ngoài ra, các chuyên gia cũng cảnh báo về tình trạng gian lận thanh toán trực tuyến ngày càng gia tăng trong khi các nhà chức trách không thể điều tra hoặc ngăn chặn vì có quá nhiều nạn nhân là người lần đầu sử dụng dịch vụ fintech.
"Cao tốc fintech giúp việc tiếp cận các khoản vay trở nên dễ dàng hơn nhưng người vay cũng đối mặt với nhiều rủi ro. Để bắt kịp với tốc độ tăng trưởng kỹ thuật số, Ấn Độ cần phải giám sát quy định gắt gao hơn nữa", Vivek Belgavi, lãnh đạo hoạt động fintech tại PwC Ấn Độ nhận định.