Trước khi trở thành CEO của tập đoàn Berkshire Hathaway, Warren Buffett đã sớm biết kinh doanh từ bé. Khi còn là một đứa trẻ, Buffett kiếm lời bằng việc bán Cocacola, tạp chí và kẹo cao su cho đám trẻ hàng xóm.
Trong một cuộc phỏng vấn với CNBC năm 2013, Buffett chia sẻ: "Cha là nguồn cảm hứng lớn nhất của tôi. Một điều quan trọng tôi học được từ ông ấy là hình thành thói quen tốt ngay từ những năm tháng đầu đời. Ông dạy tôi bài học quan trọng về đức tính tiết kiệm."
Vị tỷ phú 88 tuổi chỉ ra sai lầm của các bậc cha mẹ trong việc giáo dục con cái: "Đôi khi họ đợi đến khi các con bước vào tuổi thiếu niên mới bắt đầu dạy chúng về việc quản lý tiền, trong khi việc đó hoàn toàn có thể được thực hiện từ khi chúng còn học mẫu giáo."
Thời gian là một yếu tố quan trọng
Các nhà khoa học đã lưu ý rằng 80% sự phát triển não bộ của chúng ta xảy ra từ năm 3 tuổi. Một nghiên cứu của Đại học Cambridge cho thấy trẻ em đã có những cảm nhận bước đầu về tiền bạc trong độ tuổi từ 3 đến 4. Và đến năm 7 tuổi, chúng sẽ biết được nhiều hơn về những khái niệm cơ bản liên quan đến hành vi tài chính trong tương lai.
"Hầu hết phụ huynh đều nhận thức được tầm quan trọng của việc dạy con cái về tiền bạc và cách quản lý phù hợp" - Buffett nói. Nhưng có một sự khác biệt lớn giữa nhận thức và hành động.
Buffett dạy các con bài học gì?
Năm 2011, Buffettt đã giúp ra mắt loạt phim hoạt hình dành cho trẻ em mang tên "Secret Millionaires Club", nơi ông đóng vai trò là người cố vấn cho một nhóm học sinh.
Loạt phim gồm 26 tập, mỗi tập đề cập đến cách giải quyết một vấn đề tài chính. Ví dụ như cách sử dụng thẻ tín dụng, hay tầm quan trọng của theo dõi chi tiêu hàng ngày.
Nhiều bài học Buffett dạy cho 3 đứa con của chính ông cũng được giới thiệu trong "Secret Millionaires Club". "Chúng là những bài học đơn giản và thiết thực cho quá trình kinh doanh, cũng như cuộc sống" - Buffett nói.
Dưới đây là một số bài học nổi bật của chương trình cùng những lời khuyên hữu ích của Buffett về cách áp dụng chúng cho con cái của bạn:
1. Cách trở thành người suy nghĩ linh hoạt
Mục tiêu: Khuyến khích trẻ không bỏ cuộc quá sớm. Khả năng suy nghĩ sáng tạo, thoát khỏi lối mòn sẽ có ích khi trẻ gặp phải thách thức tài chính trong tương lai.
Ý tưởng hoạt động:
- Đến thăm bảo tàng nghệ thuật cùng các con và giải thích về phong cách khác nhau của mỗi tác phẩm. Khuyến khích trẻ tự vẽ tranh sử dụng dụng cụ đa dạng ngoài cọ vẽ như ngón tay, tăm bông…
- Khuyến khích trẻ tái chế đồ dùng trong nhà. Đây là hoạt động giúp con trẻ có phát triển tư duy sắc bén, đồng thời rèn luyện thói quen tiết kiệm và góp phần bảo vệ môi trường.
2. Bắt đầu tiết kiệm tiền như thế nào?
Ben Franklin đã từng nói: "Một xu tiết kiệm là một xu kiếm được". Để giúp trẻ học cách quản lý tiền, điều quan trọng là chúng phải hiểu được sự khác biệt giữa mong muốn và nhu cầu.
Ý tưởng hoạt động:
- Đưa cho trẻ 2 lọ tiền: 1 để tiết kiệm và 1 để chi tiêu. Mỗi lần trẻ nhận được tiền (như quà hay phần thưởng), hãy thảo luận với chúng về cách chúng muốn phân bổ tiền giữa tiết kiệm và chi tiêu ra sao.
- Tạo danh sách từ 5 đến 10 thứ mà trẻ muốn mua. Sau đó phân tích đâu là mong muốn (đồ chơi) và đâu là nhu cầu (balo, sách vở).
3. Phân biệt giữa giá và giá trị
Tất cả chúng ta đều có lúc cảm thấy có lỗi khi vung tay mua một món đồ hàng hiệu trong khi có thể mua sản phẩm tương tự với giá cả phải chăng hơn.
Ý tưởng đằng sau bài học này là giúp trẻ hiểu được cách mà quảng cáo, truyền thông "quyến rũ" chúng ta mua dịch vụ hoặc sản phẩm của họ, từ đó tránh mua phải những thứ không thực sự cần thiết.
Ý tưởng hoạt động:
- Lên danh sách các mặt hàng cần mua sau đó tham khảo giá tại nhiều nơi để xem liệu có sản phẩm nào đang được giảm giá hay không.
- Chọn một tờ rơi quảng cáo bất kỳ và hỏi trẻ về một số vấn đề liên quan như thông điệp quảng cáo là gì hay điều gì thu hút sự chú ý của trẻ và khiến chúng muốn mua sản phẩm đó.
Không bao giờ là quá muộn
Rèn cho con cái một thói quen tốt về tiền bạc là yếu tố quan trọng để đảm bảo thành công trong tương lai.
"Việc này chẳng bao giờ là quá muộn" - Buffett nói. "Bạn hãy dạy cho con cái giá trị của đồng tiền, cố gắng cho chúng hiểu khác biệt giữa ham muốn vật chất và những điều không thể thiếu trong cuộc sống. Đó đều là những vấn đề con trẻ tiếp xúc ngay từ bé."