Vòng xoáy nợ và thua lỗ từ tăng trưởng 'nóng'
Từng là một thế lực trong ngành xây lắp điện, VNECO đang chìm trong giai đoạn khó khăn nhất kể từ khi niêm yết. Năm 2024, công ty ghi nhận khoản lỗ sau thuế kỷ lục 255 tỷ đồng, gấp 14 lần mức lỗ của năm 2023. Doanh thu co lại chỉ còn 700 tỷ đồng, giảm mạnh so với mức đỉnh hơn 2.100 tỷ đồng đạt được năm 2022.
Tình hình kinh doanh tiếp tục diễn biến xấu trong 6 tháng đầu năm 2025 khi VNECO báo lỗ ròng thêm 88 tỷ đồng, nâng tổng lỗ lũy kế lên 217 tỷ đồng. Với kế hoạch dự kiến lỗ thêm 68 tỷ đồng trong cả năm 2025, cổ phiếu VNE đang đứng trước nguy cơ bị hủy niêm yết bắt buộc do thua lỗ ba năm liên tiếp.
Nguyên nhân sâu xa của cuộc khủng hoảng tài chính đến từ giai đoạn tăng trưởng "nóng" 2018-2022. Khi đó, VNECO đã mạnh tay mở rộng hoạt động để đón làn sóng phát triển năng lượng mặt trời. Doanh thu tăng gấp 3 lần nhưng các khoản phải thu ngắn hạn của khách hàng cũng phình to tương ứng, từ 196 tỷ đồng cuối năm 2018 lên 913 tỷ đồng vào cuối năm 2022.
Tình trạng đọng vốn kéo dài buộc VNECO phải gia tăng vay nợ để tài trợ cho hoạt động. Nợ vay ngân hàng ngắn hạn tăng đột biến từ 120 tỷ đồng (năm 2019) lên gần 1.100 tỷ đồng (cuối năm 2022). Hệ quả là chi phí lãi vay tăng theo cấp số nhân, từ 14 tỷ đồng năm 2020 lên 160 tỷ đồng năm 2024, bào mòn toàn bộ lợi nhuận của doanh nghiệp.
Cổ phiếu tăng giá phi mã ngược dòng khủng hoảng
Trong khi các chỉ số tài chính liên tục báo động đỏ, diễn biến của cổ phiếu VNE trên thị trường lại đi theo một hướng hoàn toàn khác. Sau khi chạm đáy lịch sử 2.360 đồng/cổ phiếu vào phiên 09/04/2025, mã này bất ngờ có một đợt tăng giá phi mã. Chỉ sau 47 ngày, giá cổ phiếu VNE đã tăng 188%, lên mức hơn 6.800 đồng/cổ phiếu. Khối lượng giao dịch cũng bùng nổ, gấp 3 lần mức trung bình của năm trước đó.
Đợt tăng giá này diễn ra mà không có bất kỳ thông tin hỗ trợ tích cực nào từ doanh nghiệp. Thậm chí, nó xảy ra ngay sau khi cổ phiếu VNE bị đưa vào diện kiểm soát và cảnh báo từ ngày 14/04/2025 do thua lỗ hai năm liên tiếp và có ý kiến ngoại trừ của kiểm toán.
Hoạt động của VNECO cũng đang gặp nhiều trở ngại. Công ty đã phải hai lần hoãn tổ chức Đại hội đồng cổ đông thường niên, dự kiến dời sang tháng 9/2025. Lý do là các vướng mắc tại hai dự án trọng điểm là nhà máy điện gió Thuận Nhiên Phong và đường dây 220kV Cà Mau 1 vẫn chưa được giải quyết. Việc các công trình chưa được chủ đầu tư nghiệm thu khiến VNECO không thể ghi nhận doanh thu, gây áp lực lớn lên dòng tiền và kết quả kinh doanh.
Ban lãnh đạo VNECO cho biết đang nỗ lực xử lý các tồn đọng, làm việc với các bên để hoàn thiện hồ sơ nghiệm thu, thu hồi công nợ và tái cấu trúc các khoản đầu tư để đưa công ty thoát khỏi tình trạng khó khăn hiện tại.