Khu đất vàng 8 - 12 Lê Duẩn (nguồn Tri thức trẻ).
Đất vàng được giao và cho thuê không qua đấu giá
Theo kết luận thanh tra, khu đất tại số 8 - 12 Lê Duẩn, Quận 1, TP. HCM có tổng diện tích 4.896,3m2, thuộc quyền sở hữu nhà nước. Sau đó, khu đất này được giao cho Công ty TNHH MTV quản lý kinh doanh nhà thành phố tiếp tục quản lý và ký hợp đồng cho thuê nhà, đất với 04 đơn vị thuộc Bộ Công thương, đó là Công ty Cổ phần Thiết bị phụ tùng Sài Gòn, Công ty Cổ phần Kim khí thành phố, Công ty Cổ phần hóa chất vật liệu điện thành phố và Công ty Cổ phần Vận tải xăng dầu (VITACO).
Đến năm 2010, theo đề nghị của Bộ Công thương, UBND TP đã đồng ý về phương án thành lập Công ty Cổ phần để thực hiện dự án. Theo đó, Công ty TNHH MTV quản lý kinh doanh nhà thành phố giữ tỷ lệ vốn đóng góp là 50% và 50% còn lại do 04 Công ty thuộc Bộ Công thương, mỗi Công ty góp 12,5%. Tuy nhiên, sau đó UBND TP lại cho phép Công ty TNHH MTV Hoa Tháng Năm được tham gia hợp tác đầu tư 30% vốn góp trong phần tỉ lệ vốn góp 50% của Công ty TNHH MTV Quản lý kinh doanh nhà thành phố. Nhưng theo biên bản làm việc với thanh tra TP.HCM ngày 08/04/2013, Công ty TNHH Hoa Tháng Năm xác nhận từ ngày thành lập (04/06/2010) đến nay , Công ty chưa tham gia thực hiện bất kỳ một dự án nào, về năng lực tài chính cũng không có cơ quan nào thẩm định và kết luận Công ty này có năng lực về tài chính.
Cũng trong năm 2010, 04 Công ty thuộc Bộ Công thương (sau này là cổ đông sáng lập Công ty Cổ phần Đầu tư Lavenue) đã ký thỏa thuận nguyên tắc với công ty TNHH Đầu tư Kinh Đô (nay là Công ty TNHH Đầu tư KIDO).
Sau khi chuyển nhượng, Công ty Cổ phần Đầu tư Lavenue có 3 cổ đông là Công ty TNHH MTV Quản lý Kinh doanh Nhà TP.HCM (tỷ lệ 20%), Công ty TNHH MTV Hoa Tháng Năm ( tỷ lệ 30%) và Công ty TNHH Đầu tư Kido, chiếm tỷ lệ 50%.
Đến tháng 6/2011, UBND TP.HCM có quyết định chấp thuận cho Công ty Cổ phần Đầu tư Lavenue sử dụng 4.896 m2 đất tại số 8 - 12 Lê Duẩn để đầu tư khách sạn cao cấp, thương mại - dịch vụ, căn hộ cho thuê với thời hạn sử dụng đất là 50 năm. Về hình thức sử dụng đất: Nhà nước giao đất có thu tiền sử dụng đối với khu đất tại số 8 Lê Duẩn, Nhà nước cho thuê đất trả tiền thuê hàng năm đối với khu đất số 12 Lê Duẩn.
Đây là lô đất được giao để triển khai dự án Lavenue Crown nhưng đến nay, chủ đầu tư vẫn chưa xây dựng và đang tận dụng làm bãi đỗ xe.
Quyết định duyệt giá trị quyền sử dụng đất và giá trị công trình xây dựng trên khu đất số 8 Lê Duẩn (3.433,2m2), theo giá trị trường, là hơn 621.704.153.226 đồng. Duyệt đơn giá thuê đất tại số 12 Lê Duẩn (1.163m2) theo giá thị trường là hơn 3,528.956/m2/năm.
Công ty Cổ phần Đầu tư Lavenue đã nộp đủ số tiền sử dụng đất và nộp tiền thuê đất đến 30/6/2016 vào ngân sách Nhà nước (hơn 700 tỷ đồng). Sở Tài nguyên và Môi trường TP.HCM cũng đã cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho Công ty Cổ phần Đầu tư Lavenue.
Nguyên chủ tịch TP.HCM chịu trách nhiệm trực tiếp
Theo kết luận của Thanh tra Chính phủ, UBND TP. HCM có sai phạm trong việc không tổ chức đấu giá quyền sử dụng đất, đấu giá tài sản trên đất tại khu nhà số 8 - 12 Lê Duẩn, Quận 1, TP.HCM để lựa chọn nhà thầu có năng lực và uy tín. Đồng thời, về đối tượng giao và thuê đất: UBND TP ban hành quyết định giao đất và thuê đất đối với khu đất 8 - 12 Lê Duẩn cho Công ty CPĐT Lavenue tại thời điểm Công ty này đã thay đổi cổ đông sáng lập có 2/3 cổ đông là Công ty TNHH Đầu tư Kinh Đô và Công ty TNHH Hoa Tháng Năm chiếm cổ phần chi phối 80% vốn góp, không phải là tổ chức kinh tế đang được nhà nước cho thuê đất trả tiền thuê đất hàng năm.
Bên cạnh đó, Thanh tra Chính phủ khẳng định việc UBND TP.HCM không tham khảo ý kiến tham mưu cơ quan chuyên môn, chưa nhận được sự phản hồi từ các cơ quan chuyên môn đã chấp thuận cho các nhà đầu tư không đủ năng lực tham gia dự án, dẫn đến giảm nguồn thu cho ngân sách; giảm tỷ lệ cổ phần góp vốn của Nhà nước từ 50% xuống còn 20%. Việc làm này có dấu hiệu cố ý làm trái quy định của Nhà nước. Trách nhiệm chung thuộc về UBND TP.HCM, trách nhiệm trực tiếp thuộc về cá nhân ông Nguyễn Thành Tài nguyên Phó Chủ tịch UBND TP.HCM nhiệm kỳ 2011 - 2015.
Trong kết luận, ông Tài được cho là người đã ký nhiều, ký nhanh các văn bản chấp thuận cho Công ty Hoa Tháng Năm tham gia dự án. Cũng như chấp thuận cho các công ty không đủ năng lực tham gia dự án, dẫn đến chuyển nhượng kiếm lời, gây thất thoát nguồn thu ngân sách.
Ngoài ra, còn có trách nhiệm của Sở Kế hoạch - đầu tư; Sở Tài nguyên - môi trường; Sở Tài chính; Sở Quy hoạch - kiến trúc; Công ty TNHH MTV Quản lý kinh doanh nhà TP; 4 công ty thuộc Bộ Công thương. Những sai phạm của UBND TP.HCM và các sở, ngành, các doanh nghiệp liên quan đã có dấu hiệu của việc cố y làm trái các quy định của Nhà nước, cần phải xử lý một cách nghiêm túc.
Dự kiến thu về trên 2000 tỷ đồng cho ngân sách
Cũng theo kết luận của Thanh tra Chính phủ, khu đất số 8 - 12 Lê Duẩn có lợi thế đặc biệt về thương mại, do có 3 mặt tiền tiếp giáp các tuyến đường trung tâm quận 1 (đường Lê Duẩn, đường Hai Bà Trưng và đường Nguyễn Văn Chiêm) lại gần kề Hội trường Thống Nhất, Nhà thờ Đức Bà. Khu đất này cần thiết phải áp dụng đơn giá cho thuê thương mại, dịch vụ và khách sạn cao cấp cao hơn đơn giá Sở Tài chính đề xuất và trình UBND TP.HCM phê duyệt.
“Để phản ánh đúng giá trị quyền sử dụng khu đất số 8 - 12 đường Lê Duẩn với những lợi thế nêu trên, cần thiết phải áp dụng đơn giá cho thuê thương mại, dịch vụ và khách sạn cao cấp cao hơn đơn giá Sở Tài chình đề xuất và trình UBND TP.HCM phê duyệt”, báo cáo của Thanh tra Chính phủ nêu rõ.
Cũng theo Thanh tra Chính phủ, với giá thị trường trên mặt đường Lê Duẩn đang ở mức khoảng 400 triệu đồng/m2, nếu đấu giá khu nhà đất với diện tích 4.896m2 này, sẽ thu về trên 2.000 tỷ đồng.
Bên cạnh đó, việc thu hồi đất cũng có thuận lợi, vì dự án chưa triển khai xây dựng mà đang làm bãi giữ xe (mới đóng 2 cọc thăm dò địa chất).
Vì vậy, Thanh tra chính phủ kiến nghị thu hồi lại toàn bộ khu đất số 8-12 đường Lê Duẩn để thực hiện việc đấu giá quyền sử dụng đất theo quy định nhằm giữ kỷ cương pháp luật và tăng thu cho ngân sách. Đồng thời xem xét, tính toán để hoàn trả chi phí hợp lý cho Công ty CP Đầu tư Lavenue (bồi thường thiệt hại).
Mặc dù vậy, Thanh tra Chính phủ cũng thừa nhận việc thu hồi và hủy bỏ dự án đầu tư sẽ không tránh khỏi việc gây thiệt hại cho nhà đầu tư, phát sinh khó khăn trong việc xác định bồi thường cho nhà đầu tư và có thể ảnh hưởng tới môi trường đầu tư của TP.HCM.