Trong văn bản trả lời đại biểu Quốc hội Phạm Tất Thắng (Đoàn Vĩnh Long) liên quan đến việc phát triển các dự án nhà ở xã hội tại kỳ họp Quốc hội đầu tháng 6 vừa qua, Bộ Xây dựng thừa nhận có trường hợp mua, thuê, thuê mua nhà ở xã hội không đúng đối tượng, sử dụng nhà ở xã hội sai mục đích, vi phạm pháp luật.
Ngoài ra, có tình trạng cơ quan quản lý phê duyệt không đúng quy định, để một số đơn vị đứng lên làm chủ đầu tư nhà ở xã hội rồi hưởng lợi. Đồng thời, có tình trạng nhiều người mua nhà ở xã hội nhưng không sử dụng.
Lý do được Bộ Xây dựng nêu là thiếu nhà ở xã hội, nhà ở giá rẻ cho người thu nhập thấp dẫn đến có sự lợi dụng mất cân đối cung - cầu trong phân khúc này. Bên cạnh đó, công tác xử lý các hành vi vi phạm chưa hiệu quả, chế tài xử phạt chưa đủ sức răn đe. Cơ quan này cũng thừa nhận trách nhiệm khi chưa thường xuyên thanh tra, kiểm tra để chấn chỉnh.
Đến tháng 5, cả nước đã hoàn thành 204 dự án nhà ở xã hội, quy mô xây dựng khoảng 85.000 căn, với tổng diện tích hơn 4,25 triệu m2. Hiện có 220 dự án tiếp tục được triển khai, quy mô xây dựng khoảng 179.000 căn, với tổng diện tích khoảng 8,95 triệu m2.
Tuy nhiên, kết quả phát triển nhà ở xã hội nêu trên vẫn còn hạn chế, mới chỉ đạt khoảng 33,9% so với mục tiêu đề ra trong Chiến lược phát triển nhà ở quốc gia. Trong khi đó, kế hoạch là đến năm 2020 phải đạt 12,5 triệu m2 nhà ở xã hội.
Theo khuyến cáo của các chuyên gia, người dân nên thận trọng khi mua nhà ở xã hội theo hình thức ủy quyền hay viết giấy tay. Theo quy định tại Điều 562 Bộ luật Dân sự năm 2015, hợp đồng ủy quyền là sự thỏa thuận của các bên.
Bên được ủy quyền thực hiện công việc nhân danh bên ủy quyền. Khi xảy ra tranh chấp hoặc thu hồi, quyền lợi của người mua khó được đảm bảo bởi nếu có tranh chấp phải giải quyết tại Tòa án, khả năng rất cao Tòa án sẽ tuyên bố hợp đồng ủy quyền vô hiệu.
Nếu bị cơ quan Nhà nước thu hồi do vi phạm quy định về việc mua bán nhà ở xã hội, việc đòi hỏi quyền lợi ở đây là rất khó khăn bởi bên mua không phải là chủ sở hữu, đặc biệt là trường hợp người bán không hợp tác.