Thay thế gần 80% nhân sự trong vòng một năm
Ông Eric Vaughan, Giám đốc điều hành của IgniteTech - một trong những doanh nghiệp phần mềm hàng đầu thế giới, vẫn giữ vững lập trường khi nhìn lại quyết định táo bạo nhất trong sự nghiệp kéo dài hàng thập kỷ của mình.
Đầu năm 2023, với niềm tin rằng trí tuệ nhân tạo (AI) tạo sinh là một sự chuyển đổi mang tính "sống còn", ông Vaughan đã đánh giá đội ngũ nhân viên và nhận thấy họ chưa thực sự sẵn sàng đón nhận. Cuối cùng, ông quyết định tái cấu trúc triệt để công ty, thay thế gần 80% nhân sự chỉ trong vòng một năm, dựa trên dữ liệu về nhân sự mà Fortune kiểm tra.
Từ năm 2023 đến quý I/2024, ông Vaughan cho biết, IgniteTech đã thay thế hàng trăm nhân viên, nhưng con số cụ thể không được ông tiết lộ.
"Điều đó không phải là mục tiêu ban đầu của chúng tôi. Đây là một quyết định vô cùng khó khăn... Nhưng việc thay đổi nhận thức còn khó hơn cả việc bổ sung kỹ năng", ông chia sẻ với Fortune.
Dù đây là một cuộc cải tổ khắc nghiệt theo bất kỳ tiêu chí nào, ông Vaughan vẫn khẳng định rằng nó là cần thiết và ông sẽ không ngần ngại thực hiện lại nếu cần.
Ông đã triệu tập một cuộc họp toàn thể với đội ngũ làm việc từ xa trên toàn cầu. Những thói quen quen thuộc và mục tiêu hàng quý không còn chỗ đứng. Thay vào đó, thông điệp của ông rất rõ ràng: Mọi thứ từ nay sẽ xoay quanh AI.
Ông giải thích: "Chúng tôi sẽ trao cho mỗi người một món quà. Món quà đó là sự đầu tư lớn về thời gian, công cụ, giáo dục và các dự án... để giúp các bạn có được kỹ năng mới". Công ty bắt đầu hỗ trợ chi phí cho các công cụ AI và khóa học về kỹ thuật prompt, thậm chí mời chuyên gia bên ngoài đến để truyền cảm hứng.
Ông Vaughan kể: "Mỗi thứ Hai hàng tuần được gọi là 'Thứ Hai AI', nhân viên chỉ được phép làm việc liên quan đến AI. Họ không thể gọi điện cho khách hàng, không thể làm ngân sách, mà phải tập trung hoàn toàn vào các dự án AI".
Ông nhấn mạnh, quy định này áp dụng cho tất cả, không chỉ nhân viên kỹ thuật mà còn cả bộ phận bán hàng, tiếp thị và mọi người khác tại IgniteTech. "Chúng tôi cần xây dựng văn hóa đó. Đó chính là chìa khóa."
Đây là một khoản đầu tư lớn, ông bổ sung, với 20% quỹ lương dành cho chương trình học tập hàng loạt. Tuy nhiên, chương trình này đã thất bại do gặp phải sự kháng cự lớn, thậm chí là hành vi phá hoại. Ông Vaughan nhận ra, niềm tin là thứ khó có thể tạo ra một cách ép buộc. "Trong những ngày đầu, chúng tôi đã gặp phải sự phản đối, thậm chí là lời từ chối thẳng thừng như 'Tôi sẽ không làm điều này'. Vì vậy, chúng tôi đã chia tay với những người đó".
Ông Vaughan bất ngờ khi phát hiện ra rằng chính nhân viên kỹ thuật, chứ không phải bộ phận tiếp thị hay bán hàng, lại là những người kháng cự mạnh mẽ nhất. Họ thường bày tỏ lo ngại về những hạn chế của AI, thay vì tập trung vào tiềm năng của nó. Ngược lại, nhân viên tiếp thị và bán hàng lại hào hứng với các công cụ mới này, ông cho biết.
Khi đội nhân viên kỹ thuật phản ứng khi bị yêu cầu học về AI, ông Vaughan khẳng định ông không muốn ép buộc ai. Ông nói: "Bạn không thể bắt buộc mọi người thay đổi, đặc biệt nếu họ không tin tưởng."
Cuối cùng, lãnh đạo công ty quyết định khởi động chiến dịch tuyển dụng lớn cho vị trí được gọi là "Chuyên gia đổi mới AI". Vị trí này áp dụng cho mọi bộ phận, từ bán hàng, tài chính đến tiếp thị. Ông Vaughan mô tả giai đoạn này "thực sự khó khăn" vì nội bộ công ty "rối loạn... Chúng tôi chưa thực sự biết mình đang ở đâu hay là ai".
Một số nhân sự chủ chốt đã giúp thay đổi tình hình, bắt đầu từ ông Thibault Bridel-Bertomeu, người sau này trở thành Giám đốc AI của IgniteTech. Điều này dẫn đến cuộc tái tổ chức toàn diện mà ông Vaughan gọi là "khá bất thường".
Về cơ bản, mọi bộ phận nay đều báo cáo trực tiếp vào tổ chức AI, bất kể lĩnh vực nào.Sự tập trung hóa này, theo ông Vaughan, giúp tránh trùng lặp công việc và tối ưu hóa chia sẻ kiến thức - một thách thức phổ biến trong việc áp dụng AI.
Không đau đớn thì sẽ không có 'trái ngọt'?
Đổi lại cho sự chuyển đổi khó khăn này, IgniteTech đã đạt được kết quả vượt bậc. Đến cuối năm 2024, công ty đã ra mắt hai giải pháp AI đang chờ cấp bằng sáng chế, bao gồm nền tảng tự động hóa email dựa trên AI (Eloquens AI), với đội ngũ được xây dựng lại hoàn toàn.
Về mặt tài chính, IgniteTech vẫn duy trì sức mạnh. Ông Vaughan tiết lộ doanh thu của công ty ở mức hàng trăm triệu USD, và kết thúc năm 2024 với lợi nhuận trước lãi vay, thuế và khấu hao (EBITDA) gần 75% - đồng thời hoàn tất thương vụ mua lại lớn là Khoros.
Ông nói: "Bạn trao cho mọi người khả năng nhân lên... giúp họ tự nhân bản và làm việc với tốc độ nhanh hơn". Ông tự hào rằng, công ty nay có thể xây dựng sản phẩm sẵn sàng cho khách hàng chỉ trong bốn ngày - một thời gian không thể tưởng tượng ở mô hình cũ.
Câu chuyện của ông Vaughan mang ý nghĩa gì cho những người khác? Ở một khía cạnh, đây là bài học về nỗi đau và lợi ích từ sự thay đổi quản lý triệt để.
Cách tiếp cận quyết liệt của ông đã giải quyết nhiều thách thức như thiếu chiến lược và đầu tư, sự lệch lạc giữa bộ phận công nghệ và kinh doanh, cũng như thất bại trong việc thu hút những người dẫn dắt để khai thác lợi ích của AI.
Từ kinh nghiệm của ông Vaughan cho thấy, đầu tư mà thiếu niềm tin và sự đồng thuận có thể trở thành lãng phí. "Chúng tôi cần xây dựng văn hóa. Cuối cùng, chúng tôi phải tuyển dụng những người đã có cùng tư duy. Thay đổi nhận thức khó hơn bổ sung kỹ năng", ông chia sẻ.
Với ông Vaughan, không có gì mơ hồ. Nếu được hỏi liệu ông có làm lại không, ông không do dự: Ông thà chịu đựng vài tháng khó khăn để xây dựng nền tảng mới dựa trên AI từ đầu, còn hơn để tổ chức trôi vào quên lãng.
Ông nói: "Đây không chỉ là thay đổi công nghệ. Đây là thay đổi văn hóa và kinh doanh. Tôi hoàn toàn không khuyến nghị việc thay thế 80% nhân sự. Đó không phải mục tiêu của chúng tôi. Nó cực kỳ khó khăn". Nhưng cuối cùng, ông nhấn mạnh, mọi người phải cùng trên một con thuyền, chèo về cùng hướng. Nếu không, "chúng ta sẽ không đến được đích đến".