Hiệp hội Chế biến và xuất khẩu thủy sản Việt Nam (Vasep) vừa gửi công văn đến Thủ tướng Chính phủ và các bộ, ngành kiến nghị giải pháp nhằm củng cố, gia tăng năng lực cạnh tranh ngành hàng.
Lượng tôm xuất khẩu của Việt Nam vào Hàn Quốc đã vượt xa hạn ngạch miễn thuế nên Vasep kiến nghị bỏ hạn ngạch.
Trong đó, đáng chú ý là nội dung xem xét bãi bỏ hạn ngạch đối với tôm Việt Nam xuất khẩu sang Hàn Quốc.
Theo số liệu của Vasep, năm 2023, xuất khẩu tôm Việt Nam sang Hàn Quốc đạt 343 triệu USD, giảm 27% so với năm trước đó. Nguyên nhân là do lạm phát cao, tiền mất giá, lãi suất tăng, người dân chi tiêu tiết kiệm, tồn kho nhiều.
Bên cạnh đó, một lý do nữa khiến tôm Việt Nam khó cạnh tranh tại thị trường xứ kim chi là do vướng phải vấn đề hạn ngạch nhập khẩu tôm vào Hàn Quốc theo Hiệp định thương mại tự do Việt Nam - Hàn Quốc (VKFTA).
VKFTA được ký kết và có hiệu lực từ cuối năm 2015 là một công cụ quan trọng giúp hai nước thực hiện chiến lược phát triển thương mại kinh tế. VKFTA có tác động tích cực tới các sản phẩm xuất khẩu chủ yếu của Việt Nam sang Hàn Quốc, trong đó có thủy sản.
Giai đoạn từ 2015 đến 2023, sau khi VKFTA có hiệu lực, các sản phẩm thủy sản xuất khẩu sang Hàn Quốc đều ghi nhận tăng trưởng.
Cụ thể, tôm tăng 37%, mực và bạch tuộc tăng 51%, các loại khác (trừ cá ngừ, cá tra) tăng 4%. Kim ngạch xuất khẩu cá ngừ và nhuyễn thể khác tăng mạnh 3 con số nhưng những sản phẩm này chỉ chiếm tỷ trọng nhỏ.
Tuy nhiên, VKFTA quy định, Hàn Quốc chỉ miễn thuế nhập khẩu tôm Việt Nam trong hạn ngạch 15.000 tấn/năm. Trong khi đó, lượng tôm xuất khẩu của Việt Nam vào Hàn Quốc đã vượt xa hạn ngạch miễn thuế.
Các nhà nhập khẩu Hàn Quốc đang phải chịu chi phí không nhỏ để có hạn ngạch nhập khẩu, lên tới 14-16% giá trị lô hàng khiến giá thành tôm Việt Nam tại Hàn Quốc bị đội lên cao, khó cạnh tranh với tôm các quốc gia khác.
Trong bối cảnh xuất khẩu thuỷ sản đối mặt nhiều khó khăn, thách thức, Vasep kiến nghị Chính phủ và Bộ Công thương xem xét bãi bỏ hạn ngạch đối với tôm Việt Nam xuất khẩu vào Hàn Quốc trong khuôn khổ Hiệp định thương mại VKFTA tại kỳ rà soát trong năm 2024.
Các tổ chức quốc tế dự báo nhu cầu tiêu thụ thủy sản của Hàn Quốc ngày càng tăng, trong khi nguồn cung hạn chế đã khiến nước này trở thành nhà nhập khẩu thủy sản ròng.
Xu hướng tiêu dùng thủy sản ở Hàn Quốc có sự thay đổi theo xu hướng giảm chi tiêu của người tiêu dùng lại là cơ hội để thủy sản Việt Nam đẩy mạnh xuất khẩu những sản phẩm thủy sản có mức giá phù hợp.