Năm 2017, Su Hua, nhà sáng lập công ty khởi nghiệp Trung Quốc Kuaishou Technology, đang chuẩn bị kết thúc thương vụ lớn nhất trong sự nghiệp của mình - mua lại ứng dụng video non trẻ Musical.ly.
Nhưng đối thủ "không đội trời chung" ByteDance đã chen ngang với một mức giá cao hơn. Kết quả là Su đã để tuột khỏi tay ứng dụng mà sau này đã góp phần đưa ứng dụng video ngắn TikTok nổi lên thành hiện tượng toàn cầu.
Kuaishou đang tìm kiếm cơ hội để vượt lên ByteDance. Ảnh: Reuters
Giờ đây, doanh nhân 38 tuổi đang nhìn thấy cơ hội của mình. Tháng 2 vừa qua, Kuaishou đã niêm yết tại Hong Kong và huy động được hơn 5 tỷ USD nhờ sự bùng nổ của các hoạt động thương mại cũng như video trực tuyến.
Trong khi đó, đối thủ ByteDance vướng vào không ít rắc rối với chính phủ Mỹ, kế đó là những chính sách siết chặt kiểm soát giới công nghệ của chính phủ Trung Quốc ngay trên chính quê nhà. Kết quả là, đợt IPO của ByteDance đã phải trì hoãn vô thời hạn.
Không bỏ lỡ thời cơ, ông chủ của Kuaishou đã ngay lập tức vào cuộc. Nhờ nguồn tài chính khổng lồ từ đợt IPO, Kuaishou đã lên kế hoạch có quy mô lớn gấp 4 lần nhằm thu hẹp khoảng cách với đối thủ ByteDance.
Thay vì tiến quân vào thị trường Mỹ, nơi TikTok đã đứng vững chân, Kuaishou dự định sẽ tập trung phát triển ở Brazil và Indonesia. Startup công nghệ này dự định sẽ tăng gấp đôi số nhân viên lên khoảng 200 người trên toàn cầu vào cuối năm nay nhằm đẩy nhanh việc phát hành các sản phẩm quốc tế.
Trên thực tế, Kuaishou dường như đang có lợi thế hơn hẳn các đối thủ ở hai thị trường mục tiêu trên. Nếu TikTok là nơi tập trung của giới trẻ với những điệu nhảy trào lưu gây bão mạng thì người chơi trên Kuaishou lại đa dạng hơn. Họ có thể là một công dân, một tài xế xe tải hay những người thu nhập thấp đang sống ở vùng nông thôn.
“TikTok là một đối thủ lớn và đang đi trước chúng tôi, nhưng thị trường toàn cầu vẫn còn rất nhiều dư địa phát triển,” Su Hua khẳng định trong lần phỏng vấn đầu tiên của mình cách đây 4 năm. “Triết lý của Kuaishou khá khác biệt với những công ty cùng ngành, và điều đó được xây dựng dựa trên kinh nghiệm cũng như giá trị cá nhân của bản thân tôi.”
Để thúc đẩy sự mở rộng của Kuaishou, doanh nhân 38 tuổi này đang triển khai một chiến lược mới, đó là tạo một diễn đàn video, nơi kết hợp các đề xuất dựa trên trí tuệ nhân tạo với sự giám sát của con người để mang lại trải nghiệm cá nhân hóa cho từng người tham gia. Công ty của anh đặt mục tiêu đạt 250 triệu người dùng hàng tháng bên ngoài Trung Quốc trong năm nay. Tại Trung Quốc, Kuaishou hiện đang có khoảng 300 triệu người dùng hàng ngày.
Vươn ra thị trường nước ngoài
Các ứng dụng ở nước ngoài của Kuaishou có thể kể tới Kwai, Snack Video và Zynn. Kwai đã được tải xuống hơn 76 triệu lần trong nửa đầu năm 2021 ở các quốc gia như Brazil và Mexico, trong khi SnackVideo thu hút một lượng lớn người theo dõi ở các thị trường như Indonesia và Pakistan.
Khoảng một nửa trong số 150 triệu người dùng hàng tháng ở nước ngoài đến từ Châu Mỹ Latinh, một trong những thị trường chính của TikTok. Đầu năm nay, công ty của tỷ phú Su Hua đã đạt được thỏa thuận tài trợ cho giải đấu Copa America năm 2021, một giải đấu lớn trong khu vực. Kuaishou cũng cam kết chi 10 triệu USD để khuyến khích những người sáng tạo nội dung thể thao trong năm tới.
Tại Trung Quốc, Kuaishou hiện đang có khoảng 300 triệu người dùng hàng ngày.
Giống như tất cả các công ty công nghệ của Trung Quốc, Kuaishou đang có thêm động lực để mở rộng thị trường nước ngoài khi Bắc Kinh thực hiện chính sách giám sát chặt chẽ với các tập đoàn công nghệ lớn.
Dù mới chỉ có lãnh đạo của Tencent và Alibaba bị mang ra "soi xét", nhưng sự không chắc chắn về quy định trong tương lai đã và đang kích thích tới toàn bộ thị trường. Cổ phiếu của Kuaishou gần như tăng gấp bốn lần sau khi IPO nhưng đến nay đã giảm xuống gần giá chào bán.
Người chịu trách nhiệm chính cho mảng phát triển ngoài nước của Kuaishou là Tony Qiu. Tony từng làm việc tại Bain Capital và là cựu giám đốc điều hành Didi, người đã giúp gã khổng lồ gọi xe Trung Quốc đẩy mạnh sự hiện diện của mình ở Brazil.
Kể từ khi gia nhập Kuaishou vào tháng 8 năm ngoái, Tony Qiu cùng một nhóm các cộng sự từng làm việc cho Google, Netflix và TikTok đã không ngừng thử nghiệm và phát triển sản phẩm phù hợp với thị trường địa phương.
Tháng 4 vừa qua, Kuaishou cũng đã chào đón Wang Meihong - một kỹ sư cấp cao từng làm việc cho Facebook, ngồi vào vị trí giám sát công nghệ cho các sản phẩm toàn cầu của công ty.
Sân chơi cho các nhà sáng tạo nội dung ít tên tuổi
“Kuaishou không chỉ là sân chơi cho những bộ óc sáng tạo, những người trẻ sành điệu thích nhảy múa, ca hát. Kuaishou còn dành cho những người chơi phổ thông hơn nhiều,” Tony Qiu khẳng định.
João Paulo Venancios, 22 tuổi đang sống ở bang Paraiba, Brazil là một ví dụ. Từ khi tham gia Kwai vào tháng 3/2020 đến nay, tài khoản của Venancios đã có 2,6 triệu lượt theo dõi sau khi anh và người bà 70 tuổi của anh thường xuyên đăng tải các clip diễn lại cảnh phim hay những hoạt động trong cuộc sống thường ngày. Thu nhập của anh từ Kwai khoảng 1.150 USD/tháng.
Venancios sẽ không thể có được sự nổi tiếng hay khoản thu nhập tương tự nếu sử dụng TikTok hay Instagram, bởi các thuật toán của hai nền tảng này khiến video của những người chơi khó lan truyền hơn.
Những người chơi như anh João Paulo Venancios chính là đối tượng mà Kuaishou hướng tới.
“Tôi sinh ra ở một ngôi làng nhỏ và khá nghèo ở tỉnh Hồ Nam. Lớn lên, tôi đã gặp nhiều người có mảnh đời cơ cực. Vì thế tôi hy vọng Kuaishou sẽ mang tới một cách thức khác để giúp họ tương tác với một thế giới khác hẳn thế giới họ đang sống”, tỷ phú Su Hua chia sẻ.
Khó khăn phải đối mặt
Kuaishou hiện đang có một tỷ người dùng hàng tháng trên toàn cầu, ít hơn gần 1/2 so với con số 1,9 tỷ người dùng của đối thủ ByteDance. Quảng cáo trực tuyến hiện là mảng mang lại doanh thu lớn nhất cho startup này, đóng góp khoảng 50% trong tổng doanh thu 17 tỷ nhân dân tệ (khoảng 2,6 tỷ USD) trong quý I/2021.
Tuy nhiên, lợi nhuận của công ty lại không mấy tích cực, khi Kuaishou không ngừng đổ tiền vào các mảng kinh doanh mới như trò chơi và thương mại điện tử.
Một số chuyên gia phân tích gợi ý rằng, với quy mô hiện nay, Kuaishou nên tập trung vào việc tạo ra lợi nhuận hơn là đốt tiền để tăng trưởng người dùng. Morgan Stanley gần đây đã hạ xếp hạng cũng như giá mục tiêu của cổ phiếu Kuaishou xuống còn 130 USD.
"Nếu Kuaishou không thể tăng trưởng tự thân và giảm chi phí khi cạnh tranh xấu đi, điều này đồng nghĩa với việc mô hình kinh doanh có thể sẽ phải đối mặt với rất nhiều thách thức,” Wang Guanran, chuyên gia phân tích của Citic Securities có trụ sở tại Thượng Hải nhận định.
Một thách thức lớn khác như đã đề cập ở trên, đó là việc chính phủ Trung Quốc đang tăng cường giám sát các công ty công nghệ nội địa. Hồi tháng 4 vừa qua, cùng với đối thủ ByteDance, Kuaishou cũng bị liệt vào danh sách 34 gã khổng lồ công nghệ bị Bắc Kinh yêu cầu phải tuân thủ các quy định chống độc quyền của nước này.