Báo cáo cũng chỉ ra, hiện nay, nhiều đô thị lớn tại Việt Nam đang rơi vào tình trạng quá tải, mật độ nhà cao tầng tăng chóng mặt, trong khi hạ tầng chưa thể đáp ứng kịp.
Theo báo cáo giám sát đất đai của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, quỹ đất dành cho giao thông tại Hà Nội và Tp.HCM chỉ chiếm 9%, trong khi quy hoạch phải đạt 20 - 26% với đô thị trung tâm, 18 - 23% với đô thị vệ tinh, 16 - 20% với các thị trấn. Tỷ lệ đất dành cho đỗ xe, bến bãi là dưới 1%, trong khi yêu cầu phải là 3 - 4%.
Một trong những nguyên nhân là do tình trạng điều chỉnh, phá vỡ quy hoạch tại nhiều địa phương. Hiện trên cả nước có gần 1.400 dự án được điều chỉnh quy hoạch, trong đó có những dự án điều chỉnh lên tới 5 - 6 lần.
Theo các đại biểu, mỗi lần quy hoạch được điều chỉnh sẽ theo xu hướng tăng tối đa lợi ích nhà đầu tư, giảm tối đa các tiện ích công cộng. Chính điều này đã gây bức xúc cho xã hội, cùng với đó tình trạng kẹt xe, ô nhiễm môi trường, mưa là ngập ở các thành phố lớn không thể khắc phục được.
Trả lời các đại biểu Quốc hội về vấn đề này, ông Phạm Hồng Hà, Bộ trưởng Bộ Xây dựng cho biết, báo cáo giám sát của Quốc hội về việc quản lý quy hoạch sử dụng đất đã nêu rõ, tình trạng điều chỉnh quy hoạch chi tiết hiện tại khá phổ biến.
Theo ông Hà, việc điều chỉnh quy hoạch theo sức ép hoặc do lợi ích của doanh nghiệp, nhà đầu tư thì hiện tại chưa có thông tin, nhưng cũng không thể loại trừ. “Thời gian tới, cần nâng cao chất lượng quy hoạch, phương pháp mới về xây dựng quy hoạch. Sau đó, cần nâng cao các công cụ làm quy hoạch như tiêu chuẩn, quy chuẩn, định mức… để tránh việc phải điều chỉnh quy hoạch”, ông Hà nhấn mạnh.