Mới đây, trao đổi với Pháp Luật TP.HCM, ông Nguyễn Thanh Hải, Trưởng phòng Quản lý nhà và công sở, Sở Xây dựng TP.HCM, cho biết: “Chúng tôi đã trình kế hoạch lên giám đốc sở. Theo đó, sắp tới sẽ kiểm tra bốn dự án nhà ở xã hội (NƠXH) trên địa bàn TP”.
Rà soát chuyển nhượng không đúng đối tượng
Theo kế hoạch của TP, thời gian tới Phòng quản lý nhà ở và công sở sẽ cùng Thanh tra Sở Xây dựng TP rà soát việc chuyển nhượng của các dự án NƠXH trên. Nếu phát hiện vi phạm, chuyển nhượng không đúng đối tượng được mua nhà thì thanh tra sẽ ra quyết định xử phạt theo quy định.
Các dự án bị kiểm tra gồm chung cư HQC Hồ Học Lãm (phường An Lạc, quận Bình Tân); chung cư Jamona Apartment (đường Đào Trí, quận 7); chung cư First Home Thạnh Lộc (phường Thạnh Lộc, quận 12) và chung cư Felix Homes (đường Nguyễn Văn Dung, phường 6, quận Gò Vấp).
Dự án HQC Hồ Học Lãm là NƠXH công tư kết hợp đầu tiên tại TP.HCM, được Quỹ Phát triển nhà ở TP.HCM hợp tác xây dựng với Công ty cổ phần Tư vấn TMDV Địa ốc Hoàng Quân. Hồi tháng 8, nhiều người dân đã kéo đến Sở Xây dựng để đối thoại về việc Quỹ Phát triển nhà ở TP và Công ty Địa ốc Hoàng Quân chậm bàn giao căn hộ tại dự án này.
Dự án chung cư Jamona Apartment do Công ty cổ phần Địa ốc Sài Gòn Thương Tín (TTC Land) làm chủ đầu tư. Năm 2015, khi dự án khai trương nhà mẫu đã thu hút hàng ngàn khách hàng tham quan.
First Home Thạnh Lộc do Hợp tác xã Gia Phú và Công ty cổ phần Tổ chức Nhà Quốc gia NHO hợp tác đầu tư. Dự án từng được quảng cáo là khu NƠXH đầu tiên tại TP được xây dựng dành cho những người có thu nhập thấp.
Cuối cùng, chung cư Felix Homes do Tổng Công ty Xây dựng số 1 làm chủ đầu tư. Đây là một trong những dự án NƠXH đầu tiên của quận Gò Vấp được mở bán rộng rãi cho các nhóm đối tượng được ưu đãi mua NƠXH.
Dự kiến tới đây, các dự án nhà ở xã hội trên địa bàn TP sẽ được kiểm tra. Ảnh: HTD Mở rộng kiểm tra toàn thành phố
Theo ông Hải, ngoài kế hoạch kiểm tra bốn chung cư trên, thời gian tới phòng dự kiến trình lãnh đạo sở về kế hoạch kiểm tra tất cả dự án NƠXH trên địa bàn TP.
Theo báo cáo của Sở Xây dựng thì từ năm 2016 đến nay, TP đã hoàn thành được 7.974 căn hộ NƠXH. Hiện có 11 dự án hình thức này đang thi công xây dựng với quy mô 10.191 căn hộ và có sáu dự án chuẩn bị khởi công với quy mô 2.216 căn hộ.
Ông Nguyễn Hoàng Việt, Chủ tịch HĐQT Son Viet Property JSC (SVP) - một đơn vị phát triển và phân phối BĐS, cho biết NƠXH là một loại hình nhà ở thuộc sở hữu của cơ quan nhà nước, được xây dựng với mục đích cung cấp nhà ở giá rẻ cho một số đối tượng được ưu tiên trong xã hội. Các đối tượng này là công chức của Nhà nước chưa có nhà ở ổn định, người có thu nhập thấp... Do đó, NƠXH sẽ được bán với giá rẻ hơn so với giá thị trường.
“Việc lách luật để được mua NƠXH có xảy ra trên thực tế bằng nhiều hình thức. Ngoài ra còn có việc chủ nhà chuyển nhượng trước thời điểm được phép chuyển nhượng (năm năm kể từ khi thanh toán đủ 100% giá trị nhà) cũng xảy ra. Các giao dịch thường phải dùng giấy tay. Không khó để tìm thấy các thông tin mua bán chuyển nhượng kiểu như vậy chia sẻ trên các website và diễn đàn nhà đất. Đây là việc làm không đúng quy định” - ông Việt nói.
Đồng tình, luật sư Trần Minh Cường, Đoàn Luật sư TP.HCM, cho biết hình thức qua mắt cơ quan chức năng, trục lợi từ NƠXH phổ biến hiện nay là các bên thỏa thuận mua bán rồi lập hợp đồng ủy quyền, lập di chúc cho người mua…Việc này sẽ có nhiều rủi ro vì hình thức mua bán bằng giấy tay dễ dẫn đến các tranh chấp, khiếu kiện, chưa kể giấy tay không đảm bảo cho việc chuyển nhượng nhà đất theo quy định khi ra tòa.
Việc mua bán NƠXH khi chưa được phép không chỉ tiềm ẩn nhiều rủi ro cho người mua mà bản thân người bán cũng có thể bị phạt tiền, thậm chí bị thu hồi nhà đã mua.
Mặc dù biết việc chuyển nhượng NƠXH như vậy là sai song nhiều người vẫn cố tình thực hiện, bởi người đủ tiêu chuẩn đôi khi không cần nhà mà nhu cầu nhà giá rẻ luôn chiếm phần lớn trên thị trường.
Trước nhu cầu thực tế của người dân, ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội BĐS TP.HCM, thông tin theo một khảo sát khác của Viện Nghiên cứu phát triển TP, có khoảng 81.000 hộ gia đình, cá nhân có nhu cầu mua, thuê, thuê mua NƠXH giai đoạn 2016-2020. Trong các đối tượng khảo sát thì đại đa số có nhu cầu thuê mua (mua trả góp dài hạn).
“NƠXH bán hoặc cho thuê mua thì nguồn cung quá ít, không đáp ứng được nhu cầu rất lớn của xã hội, nhất là tại các đô thị lớn. Để giải quyết vấn đề nguồn cung, cơ quan chức năng cần hoàn thiện cơ chế, chính sách phát triển NƠXH và phát triển loại căn hộ vừa túi tiền để thu hút thêm các nhà đầu tư cho mô hình này” - ông Châu phân tích.