TỔNG THUẬT: Thủ tướng tọa đàm với doanh nghiệp về phát triển kinh tế tư nhân

Cùng dự Tọa đàm tại Trụ sở Chính phủ có các Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà, Hồ Đức Phớc, lãnh đạo các ban, bộ, ngành ở Trung ương.

Tọa đàm diễn ra theo hình thức trực tiếp và kết nối trực tuyến đến trụ sở UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.

Ngay trước Tọa đàm, Thủ tướng Chính phủ đã thực hiện nghi thức bấm nút khai trương Cổng Pháp luật quốc gia đồng hành cùng người dân, doanh nghiệp bước vào kỷ nguyên mới.

Cần phát động phong trào "toàn dân làm giàu" để huy động mọi nguồn lực phát triển đất nước 

Ngay trước Tọa đàm, Thủ tướng Chính phủ đã thực hiện nghi thức bấm nút khai trương Cổng Pháp luật quốc gia đồng hành cùng người dân, doanh nghiệp bước vào kỷ nguyên mới.

Phát biểu nhân sự kiện này, Thủ tướng Phạm Minh Chính cho biết sau Hội nghị triển khai Nghị quyết 66, 68, Thủ tướng đã có trao đổi, giải đáp một số câu hỏi của một số đại biểu, nhưng nhiều đại biểu vẫn muốn có thêm ý kiến. Do đó, Thủ tướng chỉ đạo tổ chức cuộc tọa đàm với các doanh nghiệp về triển khai Nghị quyết 68.

Thủ tướng cho rằng nếu trước đây chúng ta có nghệ thuật chiến tranh nhân dân, chiến tranh du kích thì mới chiến thắng trong sự nghiệp đấu tranh giành độc lập dân tộc, thống nhất Tổ quốc, thì ngày nay, khi đất nước hòa bình, chúng ta phải phát triển đất nước, xây dựng nền kinh tế độc lập, tự chủ. Do đó, cần phát động phong trào "toàn dân làm giàu" để huy động mọi nguồn lực phát triển đất nước.

Thủ tướng đánh giá cao việc xây dựng và tổ chức khai trương Cổng pháp luật quốc gia ngay trước cuộc tọa đàm, với tinh thần "mỗi việc làm là một niềm vui cho nhân dân, cho doanh nghiệp, cho xã hội".

Thành lập Ban Chỉ đạo Quốc gia triển khai Nghị quyết 68-NQ/TW của Bộ Chính trị

Mở đầu Tọa đàm, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Trần Văn Sơn đã công bố Quyết định số 1055/QĐ-TTg ngày 30/5/2025 của Thủ tướng Chính phủ thành lập Ban Chỉ đạo Quốc gia triển khai Nghị quyết 68-NQ/TW của Bộ Chính trị.

Thực hiện thật tốt Nghị quyết về phát triển kinh tế tư nhân với tinh thần nghĩ sâu làm lớn

Phát biểu khai mạc tọa đàm, Thủ tướng Phạm Minh Chính cho biết ngay sau khi Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết 68, Chính phủ đã trình Quốc hội ban hành Nghị quyết 198 về một số cơ chế, chính sách đặc biệt phát triển kinh tế tư nhân; Chính phủ ban hành chương trình, kế hoạch hành động của Chính phủ triển khai Nghị quyết.

Thủ tướng cho biết sau Hội nghị ngày 18/5 triển khai Nghị quyết 66, 68 của Bộ Chính trị, Thủ tướng đã trao đổi, giải đáp một số câu hỏi của một số đại biểu, nhưng nhiều đại biểu vẫn muốn có thêm ý kiến. Do đó, Thủ tướng chỉ đạo tổ chức cuộc tọa đàm với các doanh nghiệp, hiệp hội về triển khai Nghị quyết 68.

Thủ tướng nêu rõ, các Nghị quyết của Bộ Chính trị, Quốc hội, Chính phủ đã rất đồng bộ, đầy đủ, vấn đề đặt ra, mong muốn lớn nhất là tổ chức thực hiện thật tốt, thực sự hiệu quả với tinh thần "nghĩ sâu làm lớn", có cách làm hiệu quả nhất, phát huy tốt nhất khả năng của gần 1 triệu doanh nghiệp, 5 triệu hộ kinh doanh, mỗi người đóng góp, mỗi nhà đóng góp thì toàn xã hội mới có nguồn lực lớn để "thay đổi trạng thái, xoay chuyển tình hình", đưa đất nước phát triển nhanh, bền vững.

Thủ tướng đề nghị xác định rõ Nhà nước phải làm gì, chính quyền địa phương phải làm, doanh nghiệp phải làm gì, người dân phải làm gì để triển khai các Nghị quyết của Bộ Chính trị, Quốc hội, Chính phủ về phát triển kinh tế tư nhân; phát huy đoàn kết, thống nhất để cùng nhau làm, với tinh thần "Đảng đã chỉ đạo, Chính phủ thống nhất, Quốc hội đồng tình, nhân dân ủng hộ, Tổ quốc mong đợi thì chỉ bàn làm, không bàn lùi".

Thực hiện ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ về việc chuẩn bị báo cáo phục vụ Tọa đàm Thủ tướng Chính phủ với doanh nghiệp, hiệp hội doanh hiệp về Nghị quyết số 68-NQ/TW của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân, Bộ Tài chính đã phối hợp với các cơ quan, tổ chức Hiệp hội xây dựng Báo cáo trung tâm phục vụ Tọa đàm và xin báo cáo tóm tắt những nội dung chính như sau:

Khái quát tình hình phát triển kinh tế tư nhân

Kết quả đạt được

Sau gần 40 năm đổi mới, kinh tế tư nhân nước ta đã không ngừng phát triển cả về số lượng và chất lượng, trở thành một trong những động lực quan trọng của nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa.

Với gần 1 triệu doanh nghiệp và hơn 5 triệu hộ kinh doanh hoạt động trong nền kinh tế, kinh tế tư nhân đóng góp khoảng 50% GDP, hơn 30% tổng thu ngân sách nhà nước và sử dụng khoảng 82% tổng số lao động, là lực lượng quan trọng thúc đẩy đổi mới sáng tạo, nâng cao năng suất lao động, gia tăng năng lực cạnh tranh quốc gia, góp phần xoá đói, giảm nghèo, ổn định đời sống xã hội.

Nhiều doanh nghiệp tư nhân đã phát triển lớn mạnh, khẳng định thương hiệu và vươn ra thị trường khu vực, thế giới.

Đội ngũ doanh nhân ngày càng lớn mạnh, tinh thần kinh doanh, tinh thần đổi mới và khát vọng vươn lên của kinh tế tư nhân ngày càng mạnh mẽ, trách nhiệm xã hội, đạo đức, văn hóa ngày càng lan tỏa sâu rộng...

Ngay cả trong những thời kỳ khó khăn, thiên tai dịch bệnh, các doanh nghiệp, doanh nhân vẫn nỗ lực duy trì hoạt động sản xuất kinh doanh, thể hiện trách nhiệm xã hội với cộng đồng.

Tồn tại, hạn chế

Kinh tế tư nhân đông nhưng chưa mạnh. Gần 98% doanh nghiệp có quy mô siêu nhỏ, nhỏ và vừa, sức cạnh tranh, hiệu quả hoạt động, kỹ năng quản trị còn hạn chế. Năng suất lao động của khu vực kinh tế tư nhân mặc dù được cải thiện nhưng vẫn thấp hơn so với doanh nghiệp FDI và DNNN.

Tỷ lệ doanh nghiệp đang hoạt động bình quân đạt khoảng 10 doanh nghiệp/1000 dân vào năm 2024, thấp hơn nhiều so với các nước trong khu vực. Quá trình chuyển đổi số trong kinh tế tư nhân diễn ra chậm, 65% doanh nghiệp nhỏ và vừa chưa có chiến lược ứng dụng công nghệ số; tỷ lệ doanh nghiệp tư nhân tham gia chuỗi cung ứng của doanh nghiệp FDI thấp, chỉ ở mức trên 20%.

Việc tiếp cận các nguồn lực còn khó khăn, nhất là về tài chính, tín dụng, đất đai, nguồn nhân lực chất lượng cao. Các doanh nghiệp nhỏ và vừa chiếm gần 98% số lượng nhưng tiếp cận chưa đến 20% tổng dư nợ tín dụng của hệ thống ngân hàng.

Khu vực kinh tế tư nhân chưa thực sự trở thành lực lượng dẫn dắt nền kinh tế như kỳ vọng. Một bộ phận doanh nghiệp tư nhân chưa nghiêm túc tuân thủ pháp luật, thông tin chưa minh bạch; tư duy kinh doanh ngắn hạn, thiếu tầm nhìn chiến lược; đạo đức, văn hóa kinh doanh của một bộ phận doanh nhân còn hạn chế. Công tác quản lý hộ kinh doanh còn hạn chế, bất cập.

Nguyên nhân của tồn tại, hạn chế

Thể chế, pháp luật còn bất cập, chồng chéo, cải cách thủ tục hành chính còn chậm.

Một số điều kiện kinh doanh không cần thiết, thiếu tính khả thi chưa được bãi bỏ, sửa đổi kịp thời; thủ tục đầu tư, kinh doanh trong một số ngành, lĩnh vực còn phức tạp, chưa thuận lợi.

Tư duy, nhận thức của một bộ phận cán bộ lãnh đạo, quản lý, công chức còn mang tính "xin - cho"; vẫn còn tình trạng nhũng nhiễu, tiêu cực.

Hiệu lực, hiệu quả một số chính sách hỗ trợ doanh nghiệp chưa cao, khó khăn trong triển khai thực hiện.

Chính sách khuyến khích hộ kinh doanh chuyển đổi thành doanh nghiệp chưa thực sự hấp dẫn, hộ kinh doanh chưa đủ động lực để chuyển đổi thành doanh nghiệp khi còn nhiều e ngại về việc tăng chi phí tuân thủ.

Năng lực nội tại của kinh tế tư nhân còn hạn chế, nhất là về vốn, quản trị, ứng dụng khoa học công nghệ, chuyển đổi số, áp dụng các mô hình kinh doanh mới như kinh tế xanh, kinh tế số, kinh tế tuần hoàn.

Yêu cầu, bối cảnh mới và giải pháp phát triển kinh tế tư nhân trong giai đoạn tới

Yêu cầu, bối cảnh mới tác động tới sự phát triển của kinh tế tư nhân: Tình hình thế giới dự báo tiếp tục diễn biến nhanh, phức tạp, khó lường. Cạnh tranh chiến lược giữa các nước lớn ngày càng gay gắt, nhất là là chính sách bảo hộ thương mại, thuế quan gần đây.

Sự phát triển bùng nổ của các công nghệ mới, trong đó có trí tuệ nhân tạo (AI), internet vạn vật (IoT), công nghệ sinh học, lượng tử... tác động mạnh mẽ, toàn diện đến tất cả các lĩnh vực đời sống xã hội.

Bối cảnh mới đang đặt ra những thách thức to lớn nhưng cũng mang đến cơ hội, thời cơ mới cho phát triển đất nước. Nhằm phát huy tối đa tiềm lực đưa kinh tế tư nhân phát triển trở thành một động lực quan trọng nhất, đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới, thực hiện chỉ đạo của Bộ Chính trị, Ban Bí thư và Chính phủ, Bộ Tài chính đã khẩn trương nghiên cứu, tham mưu cho Chính phủ: (i) Trình Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết số 68-NQ/TW về phát triển kinh tế tư nhân, (ii) Trình Quốc hội ban hành Nghị quyết 198/2025/QH15 về một số cơ chế, chính sách đặc biệt phát triển kinh tế tư nhân. Ngay sau khi các Nghị quyết được ban hành, Bộ Tài chính đã kịp thời báo cáo Chính phủ ban hành Nghị quyết số 138/NQ-CP và Nghị quyết số 139/NQ-CP ban hành Kế hoạch hành động triển khai 02 Nghị quyết nêu trên.

8 nhóm nhiệm vụ giải pháp nhằm giải quyết những vấn đề quan trọng, cấp bách nhất đối với phát triển kinh tế tư nhân

Các giải pháp chủ yếu phát triển kinh tế tư nhân trong giai đoạn tới Nghị quyết 68/NQ-TW đề ra 08 nhóm nhiệm vụ, giải pháp thể hiện tinh thần đổi mới, đột phá, cải cách mạnh mẽ, bảo đảm bám sát 03 đột phá chiến lược (về thể chế, nguồn nhân lực, kết cấu hạ tầng) và trong tổng thể 04 Nghị quyết quan trọng của Bộ Chính trị mà Tổng bí thư đã kết luận là "Bộ tứ trụ cột".

Nội dung trọng tâm của 08 nhóm nhiệm vụ, giải pháp nhằm giải quyết những vấn đề quan trọng, cấp bách nhất đối với phát triển kinh tế tư nhân hiện nay, cụ thể là:

Một là, đổi mới tư duy, thống nhất cao về nhận thức và hành động, khơi dậy niềm tin, tạo xung lực mới, khí thế mới để phát triển kinh tế tư nhân.

Nhà nước kiến tạo, phục vụ, thúc đẩy kinh tế tư nhân phát triển nhanh, bền vững; xây dựng mối quan hệ giữa chính quyền với doanh nghiệp cởi mở, thân thiện, đồng hành, liêm chính.

Đẩy mạnh truyền thông, khơi dậy tinh thần kinh doanh, khởi nghiệp; lan tỏa những mô hình tốt, cách làm hay, sáng tạo, hiệu quả; nghiêm cấm hành vi nhũng nhiễu, tiêu cực, đưa thông tin sai lệch, ảnh hưởng đến doanh nghiệp, doanh nhân.

Hai là, đẩy mạnh cải cách, nâng cao chất lượng thể chế, chính sách, bảo vệ hữu hiệu quyền sở hữu, quyền tài sản, quyền tự do kinh doanh, quyền cạnh tranh bình đẳng, bảo đảm thực thi hợp đồng của kinh tế tư nhân.

Đẩy mạnh cải cách, hoàn thiện, nâng cao chất lượng thể chế, chính sách: Các Bộ ngành, địa phương cần đổi mới tư duy trong xây dựng và tổ chức thực thi pháp luật; giảm thiểu sự can thiệp và xoá bỏ các rào cản hành chính, cơ chế "xin - cho", tư duy "không quản được thì cấm"; đảm bảo người dân, doanh nghiệp được tự do kinh doanh trong những ngành nghề pháp luật không cấm.

Rà soát, hoàn thiện hệ thống pháp luật, xoá bỏ các rào cản tiếp cận thị trường; tạo mọi thuận lợi trong giải quyết thủ tục hành chính". Chuyển mạnh từ tiền kiểm sang hậu kiểm gắn với tăng cường kiểm tra, giám sát. Khắc phục tình trạng thiếu nhất quán trong thực thi chính sách giữa trung ương và địa phương, giữa các bộ, ngành, địa phương với nhau.

Khẩn trương điều chỉnh, hoàn thiện chính sách hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa; bãi bỏ lệ phí môn bài; triển khai miễn thuế thu nhập doanh nghiệp cho doanh nghiệp nhỏ và vừa trong 3 năm đầu thành lập. Tăng cường vai trò của kinh tế tư nhân, doanh nhân trong tham gia góp ý, phản biện chính sách.

Bảo đảm và bảo vệ hữu hiệu quyền sở hữu, quyền tự do kinh doanh, quyền tài sản, quyền cạnh tranh bình đẳng và bảo đảm thực thi hợp đồng của kinh tế tư nhân: Hoàn thiện hệ thống pháp luật thực thi hợp đồng, rà soát, hoàn thiện pháp luật về bảo vệ quyền sở hữu tài sản, trong đó có quyền sở hữu trí tuệ và tài sản vô hình; giảm thiểu rủi ro pháp lý.

Khẩn trương xử lý các dự án, hợp đồng tồn đọng kéo dài nhiều năm, gây thất thoát, lãng phí nguồn lực xã hội.

Chấm dứt tình trạng thanh tra, kiểm tra chồng chéo, trùng lắp, kéo dài; phân loại đối tượng, giảm tần suất thanh tra, miễn kiểm tra thực tế đối với các doanh nghiệp tuân thủ tốt pháp luật. Triển khai thanh tra, kiểm tra trực tuyến, ưu tiên thanh, kiểm tra từ xa dựa trên dữ liệu điện tử.

Tuân thủ nguyên tắc phân định rõ trách nhiệm hình sự với hành chính, dân sự; giữa pháp nhân và cá nhân trong xử lý vi phạm: Sửa đổi các quy định về pháp luật hình sự, dân sự, tố tụng hình sự, tố tụng dân sự để bảo đảm nguyên tắc khi xử lý các sai phạm, vụ việc về dân sự kinh tế, ưu tiên áp dụng các biện pháp về dân sự, kinh tế, hành chính trước, cho phép các doanh nghiệp, doanh nhân được chủ động khắc phục sai phạm, thiệt hại.

Phân biệt rõ tài sản hình thành hợp pháp với tài sản có được từ hành vi vi phạm pháp luật, tài sản khác liên quan đến vụ án; giữa tài sản, quyền, nghĩa vụ của doanh nghiệp với cá nhân người quản lý doanh nghiệp. Sử dụng các biện pháp cần thiết để bảo đảm giá trị tài sản liên quan đến vụ án, giảm thiểu tác động đến hoạt động sản xuất - kinh doanh.

Ba là, tạo thuận lợi cho kinh tế tư nhân tiếp cận các nguồn lực về đất đai, vốn, nhân lực chất lượng cao.

Về tiếp cận đất đai: Chậm nhất trong năm 2025, hoàn thành xây dựng Cơ sở dữ liệu quốc gia về đất đai.

Thực hiện giao dịch điện tử trong lĩnh vực đất đai; giảm thiểu thời gian giải quyết thủ tục thuê đất, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.

Dành tối thiểu 20 ha/khu, cụm công nghiệp hoặc 5% tổng quỹ đất đã đầu tư kết cấu hạ tầng để cho các doanh nghiệp công nghệ cao, doanh nghiệp nhỏ và vừa, doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo thuê; giảm tối thiểu 30% tiền thuê đất trong 5 năm đầu hoạt động; triển khai chính sách hỗ trợ cho các doanh nghiệp thuê nhà, đất là tài sản công.

Về tiếp cận vốn: Khuyến khích các ngân hàng thương mại tăng dư nợ tín dụng doanh nghiệp tư nhân, nhất là doanh nghiệp nhỏ và vừa, doanh nghiệp công nghiệp hỗ trợ, doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo.

Đẩy mạnh phát triển tín dụng xanh; hỗ trợ lãi suất và khuyến khích các tổ chức tín dụng giảm lãi suất cho doanh nghiệp tư nhân vay để triển khai các dự án xanh, tuần hoàn và áp dụng khung tiêu chuẩn môi trường, xã hội, quản trị (ESG).

Hoàn thiện mô hình hoạt động của quỹ bảo lãnh tín dụng doanh nghiệp nhỏ và vừa, Quỹ Phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa. Thực hiện kết nối, chia sẻ thông tin giữa hệ thống ngân hàng, thuế và các cơ quan có liên quan, bảo đảm liên thông, chia sẻ dữ liệu về tình hình hoạt động và tài chính của doanh nghiệp.

Về nguồn nhân lực chất lượng cao: Khuyến khích hình thức đào tạo theo đơn đặt hàng của doanh nghiệp và thu hút doanh nghiệp tham gia nhiều hơn vào đào tạo nhân lực.

Hoàn thiện pháp lý cho phép chi phí đào tạo và đào tạo lại nhân lực của doanh nghiệp được tính vào chi phí được trừ để xác định thu nhập chịu thuế khi tính thuế thu nhập doanh nghiệp.

Thúc đẩy giáo dục, đào tạo các kỹ năng sáng tạo, STEM, ngoại ngữ, kỹ năng số trong tất cả các bậc học đáp ứng yêu cầu nguồn nhân lực chất lượng cao gắn với phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp.

Bốn là, thúc đẩy khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, kinh doanh bền vững trong kinh tế tư nhân.

Ban hành khung pháp lý thử nghiệm có kiểm soát đối với sản phẩm, dịch vụ, mô hình kinh doanh mới; cho phép tính vào chi phí khi xác định thu nhập chịu thuế của doanh nghiệp đối với hoạt động nghiên cứu và phát triển bằng 200% chi phí thực tế. 

Hỗ trợ chi phí đầu tư mua sắm máy móc, đổi mới công nghệ, chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, kinh doanh bền vững, tuần hoàn.

Hoàn thiện khung pháp lý cho phép doanh nghiệp được trích tối đa 20% thu nhập tính thuế để lập quỹ phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số tại doanh nghiệp; sử dụng phòng thí nghiệm, thử nghiệm, đo lường, kiểm định của Nhà nước để phát triển sản phẩm với mức phí hợp lý.

Năm là, tăng cường kết nối giữa các doanh nghiệp tư nhân, doanh nghiệp tư nhân với doanh nghiệp nhà nước và doanh nghiệp FDI.

Rà soát, sửa đổi chính sách ưu đãi đầu tư theo hướng bổ sung ưu đãi cho các doanh nghiệp lớn cam kết chuyển giao công nghệ, hỗ trợ kỹ thuật, đào tạo nguồn nhân lực, sử dụng sản phẩm, dịch vụ của doanh nghiệp nhỏ và vừa.

Triển khai chính sách hỗ trợ, thúc đẩy doanh nghiệp tư nhân nghiên cứu phát triển, đào tạo, chuyển giao công nghệ, tham gia chuỗi giá trị, chuỗi cung ứng; đẩy mạnh kết nối các doanh nghiệp FDI với doanh nghiệp nội địa.

Các địa phương tích cực đàm phán, khuyến khích các chủ đầu tư dự án FDI lớn cần có kế hoạch sử dụng chuỗi cung ứng nội địa ngay từ giai đoạn phê duyệt dự án.

Sáu là, hình thành và phát triển nhanh các doanh nghiệp vừa và lớn, tập đoàn kinh tế tư nhân tầm cỡ khu vực và toàn cầu.

Khẩn trương thể chế hóa chính sách đặt hàng, đấu thầu hạn chế, chỉ định thầu để khuyến khích kinh tế tư nhân tham gia triển khai các dự án trọng điểm, quan trọng quốc gia (Dự án đường sắt tốc độ cao, đường sắt đô thị, công nghiệp mũi nhọn, hạ tầng năng lượng, hạ tầng số, giao thông xanh, công nghiệp quốc phòng, an ninh...).

Hoàn thiện khung pháp lý về các hình thức hợp tác giữa Nhà nước và tư nhân thông qua các mô hình "lãnh đạo công - quản trị tư", "đầu tư công - quản lý tư", "đầu tư tư - sử dụng công"; tập trung hỗ trợ doanh nghiệp về thị trường, vốn, công nghệ, thương hiệu, mua bán sáp nhập, kết nối với các tập đoàn đa quốc gia...

Bẩy là, hỗ trợ thực chất, hiệu quả doanh nghiệp nhỏ, siêu nhỏ và hộ kinh doanh.

Khẩn trương rà soát, hoàn thiện khung pháp lý về kinh doanh cá thể; thu hẹp sự chênh lệch về tổ chức quản trị và chế độ tài chính, kế toán để khuyến khích hộ kinh doanh chuyển đổi thành doanh nghiệp; triển khai xóa bỏ hình thức thuế khoán đối với hộ kinh doanh từ 1/1/2026.

Triển khai cung cấp miễn phí các nền tảng số, phần mềm kế toán dùng chung, dịch vụ tư vấn, pháp lý, đào tạo cho doanh nghiệp nhỏ, siêu nhỏ, hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh.

Tám là, đề cao đạo đức kinh doanh, phát huy trách nhiệm xã hội, thúc đẩy mạnh mẽ tinh thần kinh doanh, tạo mọi điều kiện thuận lợi để doanh nhân tham gia quản trị đất nước.

Xây dựng đội ngũ doanh nhân có đạo đức, văn hoá kinh doanh, trung thực, thanh liêm, thượng tôn pháp luật.

Tôn vinh, biểu dương, khen thưởng các doanh nhân, doanh nghiệp điển hình, thực hiện tốt trách nhiệm xã hội, tham gia tích cực các hoạt động vì cộng đồng.

Doanh nghiệp tư nhân, doanh nhân cần chủ động đổi mới tư duy, nuôi dưỡng ý chí, khát vọng, không ngừng học hỏi, nâng cao năng lực, phẩm chất. Nâng cao hiệu quả hoạt động của các hiệp hội đại diện cho doanh nghiệp, doanh nhân.

Về tổ chức triển khai thực hiện Nghị quyết

Để nhanh chóng đưa Nghị quyết 68-NQ/TW của Bộ Chính trị và Nghị quyết số 198/2025/QH15 của Quốc hội đi vào cuộc sống, cần tập trung triển khai ngay các nhiệm vụ sau:

Đối với các bộ, ngành, địa phương: Khẩn trương xây dựng và ban hành Kế hoạch thực hiện Nghị quyết số 138/NQ-CP và Nghị quyết số 139/NQ-CP. Trong đó giao nhiệm vụ rõ ràng với thời hạn cụ thể cho các đơn vị tổ chức thực hiện đảm bảo nguyên tắc 6 rõ: "Rõ người, rõ việc, rõ trách nhiệm, rõ thẩm quyền, rõ thời gian, rõ kết quả".

Tập trung nguồn lực tổ chức triển khai các nhiệm vụ được giao đảm bảo đúng tiến độ, hiệu quả, chất lượng.

Đối với các tổ chức hiệp hội doanh nghiệp, doanh nghiệp: Chủ động tăng cường năng lực, hiệu quả hoạt động, phát huy vai trò đại diện, cầu nối giữa cộng đồng doanh nhân, doanh nghiệp với các cơ quan quản lý nhà nước; phát huy vai trò phản biện xã hội trong xây dựng chính sách.

Tuyên truyền, vận động doanh nhân thực hiện chuẩn mực đạo đức, văn hoá kinh doanh. Chủ động đề xuất tham gia các chương trình hỗ trợ doanh nghiệp.

Các doanh nghiệp, hộ kinh doanh phải hoạt động đúng pháp luật, xây dựng đạo đức, văn hoá kinh doanh, trung thực, thanh liêm, trách nhiệm xã hội; loại bỏ tư duy làm ăn "chộp giật", phi pháp; đổi mới tư duy kinh doanh, nâng cao năng lực, phẩm chất, trình độ, tích luỹ kiến thức, kinh nghiệm, hỗ trợ lẫn nhau, đoàn kết, cùng phát triển.

Doanh nghiệp lớn phải nỗ lực, tiên phong, dẫn dắt các doanh nghiệp nhỏ và vừa. Doanh nghiệp nhỏ và vừa phải có tâm thế phát triển trở thành doanh nghiệp vừa và lớn.

Những đột phá chưa từng có về tư duy phát triển kinh tế tư nhân

Ông Nguyễn Văn Thân, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam: Nghị quyết 68 của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân cho thấy những đột phá chưa từng có về quan niệm và tư duy phát triển kinh tế tư nhân. 

Nghị quyết đã đề ra các mục tiêu, nhiệm vụ và giải pháp cụ thể, quyết liệt, tập trung vào những vấn đề cốt lõi để thúc đẩy sự phát triển nhanh và bền vững của khu vực kinh tế tư nhân.

Đáng chú ý, chỉ sau chưa đầy hai tuần – chính xác là 12 ngày – kể từ khi Nghị quyết 68 của Bộ Chính trị được ban hành, Chính phủ đã nhanh chóng ban hành Nghị quyết 138 về kế hoạch hành động cụ thể. Đồng thời, Quốc hội cũng ban hành Nghị quyết 198 về các cơ chế, chính sách đặc thù nhằm thúc đẩy phát triển kinh tế tư nhân. 

Đây là một bước tiến chưa từng có, thể hiện sự quyết tâm và đồng bộ của Đảng, Nhà nước trong việc hỗ trợ và phát triển khu vực kinh tế tư nhân.

Công việc trọng tâm hiện nay là thể chế hóa các nghị quyết thành những cơ chế, chính sách cụ thể, có tính khả thi cao trong thực tiễn, nhằm tạo ra những kết quả thiết thực, đúng với mục tiêu đã được xác định.

Chúng tôi nhận thức rõ sứ mệnh, vai trò và trách nhiệm của Hiệp hội trong việc triển khai các nghị quyết của Đảng và Nhà nước, cũng như trong thực tiễn cuộc sống. 

Cụ thể, Hiệp hội cam kết hợp tác, phối hợp và hỗ trợ các cơ quan Chính phủ, các bộ, ngành trong việc thực thi các chương trình hành động cụ thể, tập trung vào từng nhóm đối tượng doanh nghiệp nhỏ, vừa, siêu nhỏ, và đặc biệt là thúc đẩy chuyển đổi từ hộ kinh doanh sang mô hình doanh nghiệp.

Trong Nghị quyết 138 về kế hoạch hành động của Chính phủ và Nghị quyết 198 của Quốc hội về các chính sách đặc thù phát triển kinh tế tư nhân, các yêu cầu, nhiệm vụ và tiến độ xây dựng, hoàn thiện, cũng như thực thi chính sách đã được nêu rõ. 

Hiệp hội cam kết nghiên cứu kỹ lưỡng các nghị quyết này để triển khai hiệu quả trên thực tiễn, đóng góp vào sự phát triển bền vững của cộng đồng doanh nghiệp và nền kinh tế quốc gia.

Khẩn trương cụ thể hóa các cơ chế, chính sách đối với doanh nghiệp nhỏ, hộ kinh doanh

Hiệp hội đề xuất một số giải pháp trọng tâm liên quan đến cộng đồng doanh nghiệp nhỏ và vừa, tập trung vào hai nhóm vấn đề chính:

Thứ nhất, Chính phủ cần khẩn trương xây dựng và cụ thể hóa các cơ chế, chính sách phù hợp với từng nhóm đối tượng doanh nghiệp theo quy mô, bao gồm doanh nghiệp nhỏ, doanh nghiệp vừa và nhỏ, doanh nghiệp siêu nhỏ, và đặc biệt là hộ kinh doanh. 

Các chính sách này cần đảm bảo tính phù hợp, khả thi và hiệu quả trong thực tiễn, tạo điều kiện thuận lợi để các nhóm doanh nghiệp phát triển bền vững.

Thứ hai, Chính phủ cần giao nhiệm vụ cụ thể cho Hiệp hội Doanh nghiệp Nhỏ và vừa Việt Nam, đồng thời định hướng rõ vai trò của Hiệp hội trong việc tham gia phối hợp với các cơ quan nhà nước. 

Điều này nhằm thúc đẩy sự phát triển nhanh và mạnh mẽ của cộng đồng doanh nghiệp nhỏ và vừa, đặc biệt là trong việc vận động, hỗ trợ chuyển đổi từ hộ kinh doanh sang mô hình doanh nghiệp.

Cắt giảm các thủ tục không cần thiết

Để cụ thể hóa các nghị quyết và thúc đẩy phát triển kinh tế tư nhân, Hiệp hội Doanh nghiệp Nhỏ và Vừa Việt Nam đề xuất một số giải pháp trọng tâm như sau:

Thứ nhất, cần đẩy nhanh quá trình tháo gỡ các rào cản về thủ tục hành chính và thay đổi tư duy quản lý từ cấm đoán sang kiến tạo phát triển, như tinh thần Thủ tướng đã nhấn mạnh. 

Cụ thể, Chương trình cắt giảm và đơn giản hóa thủ tục hành chính liên quan đến hoạt động sản xuất kinh doanh năm 2025 và 2026 cần đặt mục tiêu cụ thể cắt giảm các thủ tục không cần thiết, đảm bảo không phụ thuộc vào địa giới hành chính. 

Để đánh giá hiệu quả một cách khách quan, minh bạch và độc lập, chúng tôi đề xuất thành lập một đơn vị nghiên cứu và báo cáo kết quả độc lập, bao gồm đại diện từ các cơ quan nhà nước và các hiệp hội doanh nghiệp.

Tập trung hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa tiếp cận các nguồn lực then chốt

Thứ hai, cần tập trung hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa tiếp cận các nguồn lực then chốt, bao gồm: Đất đai và mặt bằng sản xuất kinh doanh; Tài chính và tín dụng ưu đãi; Ứng dụng khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số; Đào tạo và phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao.

Những vấn đề này đã được nêu rõ trong các nghị quyết của Quốc hội, bao gồm Nghị quyết 198 với ba chương trình hành động cụ thể và Nghị quyết 138 về kế hoạch hành động của Chính phủ. Các nhiệm vụ cụ thể đã được phân công cho từng bộ, ngành, địa phương, thể hiện sự kịp thời và nỗ lực lớn của Chính phủ.

Để tiếp tục hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa, đặc biệt là các hộ kinh doanh, Hiệp hội đề xuất một số giải pháp cụ thể:

Đề nghị bãi bỏ hoặc điều chỉnh Chỉ thị 07/CT-TTg

Thứ nhất, đề nghị Chính phủ nghiên cứu xem xét bãi bỏ hoặc điều chỉnh Chỉ thị 07/CT-TTg ngày 2/3/2012 liên quan đến các cơ sở sản xuất kinh doanh được cấp phép trước khi hình thành các khu công nghiệp. 

Hiện nay, hàng chục nghìn cơ sở sản xuất kinh doanh, đặc biệt là các hộ kinh doanh, đang gặp khó khăn do các quy định liên quan đến Chỉ thị này. 

Nếu không có giải pháp kịp thời, nhiều cơ sở có nguy cơ phải đóng cửa do không đủ thời gian để chuyển đổi hoặc đáp ứng các yêu cầu mới. 

Hiệp hội đề xuất Chính phủ xem xét kéo dài thời gian chuyển tiếp, có thể 1-2 năm, để các hộ kinh doanh có đủ thời gian chuyển đổi dần sang mô hình phù hợp, tránh gián đoạn hoạt động sản xuất kinh doanh. 

Việc di dời các cơ sở sản xuất kinh doanh vào cụm công nghiệp hoặc khu công nghiệp, Hiệp hội đồng thuận rằng đây là định hướng đúng đắn trong dài hạn. 

Tuy nhiên, trong giai đoạn hiện nay, cần có lộ trình hợp lý và thời gian chuyển tiếp để hỗ trợ các hộ kinh doanh, đặc biệt là hàng triệu lao động đang phụ thuộc vào các cơ sở này. 

Các vấn đề liên quan như phòng cháy chữa cháy, môi trường, và các quy định pháp lý khác cần được giải quyết linh hoạt, tạo điều kiện cho các hộ kinh doanh tiếp tục hoạt động trong khi chuẩn bị chuyển đổi.

Xây dựng gói chính sách hỗ trợ chuyển đổi hộ kinh doanh sang mô hình doanh nghiệp nhỏ và vừa

Về chuyển đổi hộ kinh doanh sang mô hình doanh nghiệp nhỏ và vừa, Hiệp hội hoàn toàn ủng hộ chủ trương này và cam kết đồng hành cùng Chính phủ. 

Tuy nhiên, để thực hiện hiệu quả, chúng tôi đề xuất Chính phủ xây dựng một gói chính sách hỗ trợ cụ thể, bao gồm:

- Hỗ trợ pháp lý và tư vấn về thủ tục chuyển đổi.

- Ưu đãi về thuế, tín dụng và tiếp cận nguồn lực để khuyến khích chuyển đổi.

- Tăng cường đào tạo và nâng cao năng lực quản lý cho các hộ kinh doanh.

Hiệp hội tin rằng, với sự quyết tâm của Chính phủ và sự phối hợp chặt chẽ từ các bên liên quan, các giải pháp này sẽ góp phần thúc đẩy sự phát triển bền vững của cộng đồng doanh nghiệp nhỏ và vừa, đồng thời hỗ trợ hiệu quả quá trình chuyển đổi từ hộ kinh doanh sang mô hình doanh nghiệp.

Với tâm huyết và mong muốn hỗ trợ chuyển đổi hơn 5 triệu hộ kinh doanh cá thể sang mô hình doanh nghiệp, như tinh thần Thủ tướng đã nhấn mạnh, Hiệp hội Doanh nghiệp Nhỏ và vừa Việt Nam xin đề xuất một số giải pháp cụ thể như sau:

Thứ nhất, để khuyến khích các hộ kinh doanh chuyển đổi thành doanh nghiệp, Hiệp hội đề xuất áp dụng chính sách ưu đãi mạnh mẽ, bao gồm:

- Miễn thuế thu nhập doanh nghiệp trong 3 năm đầu sau khi chuyển đổi, nhằm giảm gánh nặng tài chính và tạo động lực cho các hộ kinh doanh.

- Hỗ trợ các chi phí liên quan đến thủ tục thành lập doanh nghiệp, như tư vấn pháp lý và đăng ký kinh doanh.

Thứ hai, để hỗ trợ các hộ kinh doanh quản lý tài chính và tuân thủ quy định thuế theo phương pháp kê khai, hiệp hội đề xuất Nhà nước cung cấp một ứng dụng (app) kế toán miễn phí. 

Ứng dụng này sẽ giúp các hộ kinh doanh dễ dàng tự kê khai đầu vào, đầu ra và nộp thuế, từ đó giảm tải cho cơ quan thuế trong việc quản lý hơn 5 triệu hộ kinh doanh.

Hiệp hội tôi đã trao đổi với các nhà khoa học và chuyên gia Quốc hội và nhận được sự đồng thuận rằng ứng dụng này sẽ giúp: Đảm bảo tính minh bạch, chính xác trong quản lý thuế mà không gây ảnh hưởng đến nguồn thu ngân sách; Tạo thói quen quản lý tài chính chuyên nghiệp cho các hộ kinh doanh, giúp họ nhận thấy lợi ích của việc chuyển đổi sang mô hình doanh nghiệp (miễn thuế, tiếp cận ưu đãi, và các điều kiện hỗ trợ khác).

Thứ ba, Hiệp hội đề xuất Nhà nước triển khai các chương trình đào tạo miễn phí về quản lý doanh nghiệp, kế toán và chuyển đổi số cho các hộ kinh doanh. 

Các chương trình này sẽ giúp họ làm quen với mô hình doanh nghiệp, nhận thấy lợi ích của việc chuyển đổi, và tự nguyện thực hiện quá trình này mà không cần áp đặt.

Hiệp hội tin rằng, với các chính sách hỗ trợ cụ thể và lộ trình phù hợp, quá trình chuyển đổi từ hộ kinh doanh sang doanh nghiệp sẽ diễn ra nhanh chóng, hiệu quả, và mang lại lợi ích thiết thực cho cả cộng đồng doanh nghiệp lẫn nền kinh tế quốc gia.

Hiệp hội Doanh nghiệp Nhỏ và vừa Việt Nam cũng đề xuất một số kiến nghị cụ thể nhằm hỗ trợ cộng đồng doanh nghiệp nhỏ, vừa và các hộ kinh doanh như sau:

Thứ nhất, đề nghị Chính phủ giao nhiệm vụ trực tiếp bằng văn bản cho Hiệp hội Doanh nghiệp Nhỏ và vừa Việt Nam trong việc tuyên truyền, hỗ trợ, động viên, giúp đỡ và bảo vệ quyền lợi hợp pháp của các hộ kinh doanh. 

Việc giao nhiệm vụ bằng văn bản sẽ tạo cơ sở pháp lý rõ ràng, giúp Hiệp hội triển khai công việc hiệu quả, tránh các hiểu lầm hoặc phản ứng không mong muốn từ một số bên liên quan. 

Nội dung cụ thể của nhiệm vụ có thể được bàn bạc chi tiết sau khi có quyết định giao nhiệm vụ từ Thủ tướng và Chính phủ.

Thứ hai, đề nghị Chính phủ giao Hiệp hội làm đầu mối triển khai các chương trình đào tạo, tập huấn và hướng dẫn phát triển cho các nhóm đối tượng, bao gồm hộ kinh doanh, doanh nghiệp nhỏ và doanh nghiệp siêu nhỏ. Các chương trình này cần được quy định rõ ràng bằng văn bản để đảm bảo tính thống nhất và hiệu quả thực thi.

Thứ ba, đề nghị Chính phủ cho phép Hiệp hội tham gia vai trò giám sát và phản biện trong quá trình thực thi các chính sách, quy định pháp luật liên quan đến doanh nghiệp nhỏ, vừa và hộ kinh doanh. 

Cụ thể, Hiệp hội xin được tham gia vào Ban giám sát với tư cách thành viên, sử dụng các chỉ số hiệu quả (KPI) để đánh giá khách quan, minh bạch việc thực hiện các chính sách.

Thứ tư, để giải quyết khó khăn trong việc tiếp cận nguồn vốn, đặc biệt là vốn vay với lãi suất thấp, Hiệp hội đề xuất và sẵn sàng nhận nhiệm vụ làm đầu mối xúc tiến thành lập một ngân hàng số dành riêng cho doanh nghiệp nhỏ, vừa và hộ kinh doanh. 

Với công nghệ định danh số, ngân hàng này sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp tiếp cận vốn tín chấp, giảm rào cản về thủ tục và lãi suất so với các ngân hàng truyền thống hiện nay.

Hiệp hội tin rằng, với sự chỉ đạo sát sao của Thủ tướng và Chính phủ, cùng sự phối hợp đồng bộ giữa các cơ quan, các đề xuất trên sẽ góp phần thúc đẩy sự phát triển bền vững của cộng đồng doanh nghiệp nhỏ, vừa và hộ kinh doanh, đồng thời hỗ trợ hiệu quả quá trình chuyển đổi sang mô hình doanh nghiệp.

Về hỗ trợ cộng đồng doanh nghiệp nhỏ, vừa và hộ kinh doanh, Hiệp hội kiến nghị:

Thứ nhất, về vấn đề lãi suất vốn vay, chúng tôi nhận thấy việc giảm lãi suất so với mức hiện tại của các ngân hàng thương mại là rất cần thiết để hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa. 

Tuy nhiên, việc này không thể chỉ dựa vào ý chí mà cần phụ thuộc vào điều kiện thị trường và các yếu tố quốc tế. 

Do đó, Hiệp hội đề xuất Chính phủ nghiên cứu các cơ chế hỗ trợ cụ thể, chẳng hạn như chính sách ưu đãi lãi suất hoặc bảo lãnh tín dụng, để đảm bảo doanh nghiệp nhỏ và vừa có thể tiếp cận nguồn vốn với chi phí thấp hơn, qua đó nâng cao hiệu quả kinh doanh.

Thứ hai, đề nghị Chính phủ cho phép Hiệp hội Doanh nghiệp Nhỏ và vừa tổ chức các chương trình tôn vinh và trao giải thưởng cho cán bộ, công chức, viên chức, cũng như các cá nhân và doanh nghiệp có đóng góp nổi bật cho sự phát triển của cộng đồng doanh nghiệp nhỏ và vừa. 

Chương trình này sẽ không phân biệt doanh nghiệp lớn, nhỏ hay siêu nhỏ, và sẽ áp dụng cho cả các cán bộ, công chức, viên chức có đóng góp tích cực. Việc tôn vinh có thể được thực hiện dưới nhiều hình thức khác nhau, nhằm khích lệ tinh thần cống hiến và sáng tạo.

Thứ ba, để tạo điều kiện cho Hiệp hội hoạt động hiệu quả, Hiệp hội đề nghị Chính phủ và Ủy ban nhân dân Thành phố Hà Nội nghiên cứu hỗ trợ Hiệp hội thuê một trụ sở tại Hà Nội với chi phí ưu đãi. 

Hiện nay, nhiều địa phương đã hỗ trợ các hiệp hội doanh nghiệp tại địa phương bằng cách cung cấp trụ sở làm việc. 

Tuy nhiên, ở cấp Trung ương, Hiệp hội vẫn chưa có trụ sở ổn định. Việc hỗ trợ này sẽ giúp Hiệp hội có điều kiện triển khai tốt hơn các nhiệm vụ được giao.

Thứ tư, Hiệp hội đề nghị Thủ tướng và Chính phủ sớm ban hành các quyết định giao nhiệm vụ cụ thể cho Hiệp hội Doanh nghiệp Nhỏ và Vừa, đồng thời tạo điều kiện về thời gian và nguồn lực để chúng tôi chuẩn bị và triển khai hiệu quả các chương trình hành động. Điều này sẽ giúp Hiệp hội phát huy vai trò cầu nối giữa Chính phủ và cộng đồng doanh nghiệp, góp phần thúc đẩy sự phát triển bền vững của khu vực doanh nghiệp nhỏ và vừa.

Hiệp hội tin rằng, với sự chỉ đạo sát sao của Thủ tướng và sự hỗ trợ từ các cơ quan liên quan, các đề xuất này sẽ mang lại kết quả thiết thực, góp phần vào sự phát triển mạnh mẽ của cộng đồng doanh nghiệp nhỏ, vừa và hộ kinh doanh.

Mong các bộ, ngành, các cấp xử lý, giải quyết nhanh vướng mắc của doanh nghiệp

Bà Mai Kiều Liên, Tổng Giám đốc Vinamilk: Hôm nay nghe Thủ tướng và các Phó Thủ tướng phát biểu, chúng tôi nghĩ là nếu chúng ta thực hiện được như vậy thì không phải là 2025 cho tới 2030 mới thực hiện xong mà chúng ta có thể thần tốc như Chiến dịch Hồ Chí Minh, chỉ trong vòng mấy tháng thôi cũng có thể thực hiện được rồi và tôi nghĩ chúng ta làm được.

Đất nước chúng ta trải qua rất nhiều chiến tranh và những lúc rất khó khăn nhưng từ Nghị quyết của Đại hội 6 về đổi mới, lúc đó Đảng và Nhà nước đã giao quyền tự chủ cho doanh nghiệp rồi. 

Từ chỗ chúng ta ăn đong, phải đi nhập lương thực, đến lúc chúng ta tự túc và xuất khẩu được lương thực thì đó là một chủ trương đã huy động được toàn bộ lực lượng của nhân dân để góp phần cùng Nhà nước phát triển kinh tế. Rồi đến Đại hội 8 có chủ trương cổ phần hóa, từ đó hàng loạt công ty tư nhân ra đời và góp phần rất lớn hình thành lực lượng kinh tế tư nhân của đất nước Việt Nam ngày càng lớn mạnh. 

Chúng tôi nghĩ là chỉ trong năm mười năm thôi, các công ty tư nhân đã vượt bậc rất nhiều. Nghị quyết 68 hiện nay của Trung ương và của Bộ Chính trị sẽ là một cột mốc mới nữa để cho chúng ta phát triển kinh tế.

Đất nước chúng ta xuất phát điểm thấp vì phải trải qua một thời gian rất dài chiến tranh, bị cấm vận. Nhưng chúng ta có lợi thế đi tắt đón đầu. Có những công nghệ mới có thể phải học, nghiên cứu 10, 15 năm thì chúng ta bây giờ có thể tiếp nhận và áp dụng được luôn. Đó là một lợi thế rất lớn của những nước đi sau. 

Ví dụ như đường cao tốc Bắc Nam có thể thế giới có từ lâu rồi và phát triển rất lâu nhưng nếu chúng ta tập trung thì có thể làm được ngay. Chúng ta ứng dụng công nghệ mới nhất thì rất hiệu quả.

Nghị quyết, chính sách của Chính phủ đưa ra rất rõ ràng. Vấn đề là chúng ta thực thi như thế nào? Tất cả là do con người. Ở doanh nghiệp cũng thế thôi, thành bại do con người và một đất nước cũng vậy. 

Nếu tất cả mọi người cùng đồng lòng với Chính phủ thực hiện đúng, đủ và như chính sách Chính phủ đã đề ra, tôi nghĩ tất cả các doanh nghiệp sẽ phát triển và đó là một xu hướng của thế giới. Chúng ta không phải chỉ có GDP, không phải chỉ có doanh số mà còn phát triển bền vững, sạch, xanh. 

Doanh nghiệp, cả nhà nước và tư nhân, đều tuân thủ pháp luật, nhưng có những việc pháp luật không cấm nhưng chúng ta cũng sẽ không làm vì những gì lợi mình mà hại người thì không làm. Chúng tôi nghĩ những doanh nghiệp như thế sẽ phát triển bền vững và càng ngày càng phát triển.

Điều cuối cùng chúng tôi kiến nghị là bây giờ chính sách rất nhiều, pháp luật rất nhiều, doanh nghiệp chúng tôi hứa sẽ tuân thủ pháp luật của Nhà nước để phát triển. 

Nhưng có một đề nghị là trong quá trình thực hiện mà có lúc bị trục trặc, vướng mắc thì rất mong các bộ, ngành, các cấp và Chính phủ xử lý, giải quyết nhanh. 

Đối với doanh nghiệp, nhiều khi có cơ hội thì có thể đi nhanh trước 5, 10 năm còn nếu mất cơ hội thì phải chậm mất 50 năm. Như với doanh nghiệp của chúng tôi, vấn đề phát sinh từ dưới lên tới Tổng Giám đốc thì yêu cầu chỉ trong 48 tiếng, người quyết định cuối cùng phải xử lý xong. 

Đối với Chính phủ, tôi mong có thể cho thời gian là bao nhiêu, từ khi có vấn đề vướng mắc cho đến khi lên tới Thủ tướng? Trong vòng 7 ngày, 15 ngày, bao nhiêu cũng được. Nghĩa là có một thời gian nhất định để giải quyết những vướng mắc của doanh nghiệp. 

Nếu giải quyết được những điều đó, sẽ giống như luồng nước, nghẹt chỗ nào thì sẽ đứng im, còn nếu được khơi thông thì sẽ phát triển.

Cần ngồi lại để lập kế hoạch tác chiến 2055-2030 với những "trận đánh" mới

Ông Trương Gia Bình, Trưởng ban Nghiên cứu phát triển kinh tế tư nhân trực thuộc Hội đồng tư vấn cải cách thủ tục hành chính: Đã có doanh nhân ví việc áp dụng Nghị định 68-NQ/TW của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân như "nắng hạn gặp mưa rào". 

Doanh nghiệp cho rằng "mưa rào" này là niềm hy vọng mới, kỳ vọng về sự "tin yêu" của Đảng, Chính phủ và Nhà nước.

Doanh nghiệp mong muốn được Đảng, Chính phủ và Nhà nước luôn hỗ trợ, tạo điều kiện thuận lợi nhất để các doanh nghiệp đều có cơ hội phát triển, phục vụ sự phát triển kinh tế của đất nước.

Sinh thời Đại tướng Võ Nguyên Giáp có chia sẻ với các doanh nhân rằng, đã đến lúc chúng ta cần có những "trận Điện Biên Phủ mới". 

Chúng ta cần ngồi lại để lập kế hoạch tác chiến 2055-2030 với những "trận đánh" mới như phát triển đường sắt cao tốc Bắc-Nam, phát triển những nút giao thông của toàn thế giới, xây dựng trung tâm tài chính thế giới, đẩy mạnh phát triển công nghệ, du lịch và nông nghiệp...

Để thực hiện những "trận đánh" này, cần sự đồng lòng, chung tay đoàn kết của cả đất nước. Được sự "tin yêu" của Đảng, Chính phủ, Nhà nước và chính quyền các cấp, doanh nghiệp chúng tôi cam kết sẽ hết lòng cống hiến, chiến đấu để cùng nhau phục vụ sự phát triển kinh tế xã hội của đất nước.

Nghị quyết 68 - 'chìa khóa vàng' mở cửa cho doanh nghiệp vượt qua những rào cản

Ông Nguyễn Quốc Hiệp – Chủ tịch Hiệp hội Nhà thầu xây dựng Việt Nam: Trước hết, là một doanh nghiệp, chúng tôi cho rằng Nghị quyết 66 và 68 của Bộ Chính trị thực sự là chìa khoá vàng mở cửa cho các doanh nghiệp vượt qua những rào cản lâu nay trong môi trường kinh doanh vốn dĩ đã rất khắc nghiệt. 

Đó là một cuộc cách mạng nhận thức đối với vai trò của các doanh nghiệp tư nhân trong sự nghiệp xây dựng, phát triển kinh tế đất nước. Tuy nhiên, từ nhận thức đến hành động cụ thể là một quá trình đòi hỏi tất cả hệ thống chính quyền các cấp cùng vào cuộc.

Điểm mới trong Nghị quyết 66 và 68, chắc chắn các doanh nghiệp ở đây đều đã thấy rất rõ. Với đặc điểm là một doanh nghiệp đầu tư bất động sản, đồng thời đại diện cho Hiệp hội Nhà thầu xây dựng Việt Nam, tôi xin kiến nghị với Thủ tướng một vài điểm sau:

Chỉ rõ đâu là cơ quan điều phối công tác thanh tra, kiểm tra đối với doanh nghiệp

Thứ nhất, về cơ chế thanh kiểm tra. Trong Nghị quyết 68 đã nêu rõ, mỗi năm chỉ thanh tra mỗi doanh nghiệp một lần nếu cần. 

Tuy nhiên chúng tôi cho rằng nếu không cụ thể hóa và chỉ rõ đâu là cơ quan điều phối công tác thanh tra, kiểm tra thì vẫn xảy ra tình trạng kiểm tra chồng chéo doanh nghiệp. 

Ví dụ cơ quan thuế, cơ quan quản lý đất đai, cơ quan quản lý xây dựng, quy hoạch, cơ quan quản lý phòng cháy, chữa cháy,… đều có thể vào kiểm tra các doanh nghiệp bất động sản. 

Vậy thì cơ quan nào sẽ điều phối công tác thanh kiểm tra để mỗi năm doanh nghiệp chỉ phải kiểm tra, thanh tra một lần? Ở đây các bộ, ngành đều độc lập với nhau, chưa kể các cơ quan chính quyền địa phương cũng có thể yêu cầu kiểm tra doanh nghiệp. 

Vì vậy, đây là vấn đề chúng tôi rất mong được quan tâm, chỉ đạo để gỡ, giúp doanh nghiệp không bị vướng vì một lần kiểm tra mất rất nhiều thời gian.

Đề nghị sớm tháo gỡ bất cập trong quy định pháp luật

Thứ hai, về vấn đề thể chế và hệ thống pháp luật, chúng tôi cho đây là vấn đề các doanh nghiệp nói chung và các doanh nghiệp bất động sản nói riêng thấy còn rất nhiều vướng mắc, ách tắc, mặc dù gần đây Quốc hội đã thông qua Luật Đất đai 2024, Luật Nhà ở 2023, Luật Kinh doanh bất động sản 2023 và nhiều luật khác để tháo gỡ khó khăn cho thị trường. 

Trong quá trình áp dụng các luật mới, Chính phủ đều ra các nghị định, thông tư hướng dẫn cụ thể, nhưng có một số văn bản có những quy định chưa thực sự hợp lý, chính xác khi áp dụng vào các trường hợp cụ thể. 

Ví dụ Nghị định 103 về hướng dẫn thu nộp tiền sử dụng đất với doanh nghiệp còn rất bất cập và bất hợp lý vì định giá đất, doanh nghiệp không được tham gia nhưng khi định giá đất chậm, doanh nghiệp phải nộp bổ sung. Đây là khoản tiền chúng tôi cho rằng hết sức bất cập và rất mong Thủ tướng Chính phủ tháo gỡ vấn đề này. 

Ngoài ra còn các nghị định khác, ví dụ như việc đấu thầu, dự án có quyền sử dụng đất còn một số điểm chúng tôi cho rằng chưa hợp lý, nên các doanh nghiệp khi áp dụng hết sức khó khăn. 

Thế nên chúng tôi kiến nghị, các văn bản pháp quy trước khi ban hành cần có sự đóng góp ý kiến của các chuyên gia, đối tượng trực tiếp bị chi phối một cách cụ thể; chất lượng các văn bản cần được kiểm tra chặt chẽ vì việc sửa một văn bản gây ra rất nhiều lãng phí cho các doanh nghiệp cả về thời gian và tiền bạc.

Kiến nghị 6 tháng một lần, các địa phương cần có các cuộc gặp mặt với doanh nghiệp

Thứ ba, về quan điểm, Nghị quyết 68 yêu cầu doanh nghiệp là đối tượng phục vụ thay vì đối tượng quản lý. Đây là vấn đề doanh nghiệp đều rất tâm đắc. Tuy nhiên thay đổi 4 chữ đó trong văn bản thực hiện như thế nào là một cuộc cách mạng về tư duy, nhận thức đối với công chức của chúng ta hiện nay. 

Thực tế chúng tôi đã gặp ở một địa phương, khi đấu thầu dự án có quyền sử dụng đất, do các nghị định hướng dẫn không rõ ràng nên Sở Kế hoạch và Đầu tư tại địa phương đó yêu cầu doanh nghiệp phải hỏi Bộ Kế hoạch và Đầu tư, trực tiếp là Cục Đấu thầu và Vụ Pháp chế, mất 5 tháng để trả lời nhưng cũng không trả lời được rõ ràng vì văn bản không đi thẳng vào vấn đề, chỉ viện dẫn điều luật và yêu cầu địa phương áp dụng. 

Sau 5 tháng đó, chúng tôi có hỏi Bộ Nông nghiệp và Môi trường thì mới xử lý xong. Như vậy mất 7 tháng và doanh nghiệp phải chờ đợi thủ tục, giấy tờ không rõ ràng. Nếu là quan điểm phục vụ, chắc là chúng tôi sẽ được trả lời sớm hơn. 

Để thực hiện được quan điểm này, chúng tôi kiến nghị cho phép cứ 6 tháng một lần, các địa phương cần có các cuộc gặp mặt với doanh nghiệp đầu tư, sản xuất, kinh doanh trên địa bàn theo từng lĩnh vực để góp ý cho bộ máy công quyền các thủ tục hành chính cần rút kinh nghiệm và cần thay đổi trong công tác quản lý điều hành.

Thống nhất quy định thủ tục bắt buộc, tối giản với quy trình đầu tư dự án bất động sản

Về đơn giản thủ tục hành chính, hiện nay chúng ta đều đang phấn đấu để tiết giảm 30% thủ tục hành chính. Chúng tôi cho rằng để đơn giản thủ tục hành chính có 2 khâu. 

Thứ nhất, cần giảm bớt các thủ tục pháp lý trong các bước đầu tư kinh doanh, ví dụ cắt giảm trong các khâu cấp phép đầu tư, điều chỉnh quy hoạch cấp phép xây dựng mà vừa rồi, ngày 29/5, Thủ tướng có ký Công điện 78 gửi các bộ ngành. 

Đối với các thủ tục không bỏ được, cần cụ thể cách điều hành, số hoá cách thực hiện, và cần có thời gian cụ thể và địa chỉ chịu trách nhiệm. 

Riêng với lĩnh vực đầu tư bất động sản, cần có cơ quan thống nhất quy định thủ tục bắt buộc, tối giản với quy trình đầu tư để hướng dẫn doanh nghiệp thực hiện. 

Thay đổi đơn giá tiền lương để khuyến khích lực lượng lao động trong ngành xây dựng

Bên cạnh đó, với góc độ đại diện của Hiệp hội Nhà thầu xây dựng Việt Nam, trong bối cảnh đất nước đang từng ngày đổi mới, chuẩn bị triển khai những dự án, công trình trọng điểm quốc gia như Dự án đường sắt tốc độ cao, xin kiến nghị với Thủ tướng các nội dung sau:

Thứ nhất đề nghị thay đổi, bỏ hệ thống đơn giá định mức chi tiết, xây dựng đơn giá tổng hợp cho một đơn vị sản phẩm như thế giới hiện nay đang làm. Đây là việc cần thiết và phù hợp, đặc biệt tạo cho nhà thầu có thể phát huy đầy đủ năng lực trong thi công xây dựng. Đặc biệt thay đổi đơn giá tiền lương để khuyến khích lực lượng lao động trong ngành xây dựng. 

Hiện nay chỉ có một mình nước ta còn sử dụng đơn giá định mức chi tiết, còn các nước người ta dùng đơn giá tổng hợp. 

Thêm nữa đơn giá tiền lương quá bất cập, hiện chỉ bằng 40% tiền lương thực tế phải trả.

Cần có cơ chế công tư phối hợp trong công tác đào tạo

Thứ hai là cơ chế đặc thù. Trong bối cảnh các dự án lớn đang đòi hỏi nguồn lực vô cùng to lớn, toàn ngành xây dựng, kính đề nghị Thủ tướng cho thực hiện cơ chế đặt hằng hoặc chỉ định thầu có điều kiện để có đủ thời gian chuẩn bị lực lượng, xe máy, thiết bị, cũng như công nghệ. Trên cơ sở đó phát huy được sức mạnh tổng thể của các nhà thầu. 

Hiện nay Hiệp hội đang tiến hành chuẩn bị chương trình sắp xếp năng lực các nhà thầu, xếp hạng các nhà thầu và trong bối cảnh này, chúng ta chưa có năng lực xếp hạng cụ thể. Hiệp hội sẽ giới thiệu các nhà thầu tiêu biểu, đủ khả năng để Thủ tướng xét.

Điểm cuối cùng, về công tác đào tạo, phát triển để đáp ứng nhu cầu chuyển đổi, tiếp nhận khoa học công nghệ, kỹ thuật mới, hiện các nhà thầu Việt Nam đại đa số là các nhà thầu quy mô nhỏ và vừa nên gặp khó khăn trong công tác đào tạo. 

Do đó, cần có cơ chế công tư phối hợp trong công tác đào tạo để đáp ứng nhu cầu lực lượng xây dựng của ngành xây dựng. Hiệp hội đã có văn bản kiến nghị chính thức với Bộ Xây dựng, xin được gặp mặt trình bày tất cả những vướng mắt của ngành xây dựng.

Sớm ban hành cơ chế riêng cho doanh nghiệp khoa học, công nghệ trong lĩnh vực nông nghiệp

Chủ tịch Hiệp hội Thương mại giống cây trồng Việt Nam Trần Mạnh Báo: Để Nghị quyết 68 của Bộ Chính trị đi vào cuộc sống, thực sự trở thành động lực cho nền kinh tế đất nước, tôi xin được chia sẻ một số khó khăn các doanh nghiệp đang gặp phải:

Thứ nhất, về chính sách đất đai đối với nghiên cứu phát triển giống cây trồng, đất đai là nền tảng của sản xuất nông nghiệp, là điều kiện tiên quyết để doanh nghiệp phát triển, nghiên cứu, thử nghiệm sản xuất. 

Nhưng hiện nay việc tiếp cận đất đai vẫn còn vướng mắc, thủ tục kéo dài, chưa có khung pháp lý riêng cho doanh nghiệp khoa học công nghệ sử dụng đất đai nghiên cứu, khảo nghiệm, chọn tạo, sản xuất, điều này khiến nhiều doanh nghiệp không thể mở rộng, định hướng.

Thứ hai, cơ chế thuế, tín dụng còn bất cập, việc tiếp cận nguồn vốn ưu đãi cho đổi mới sáng tạo, dù có chủ trương nhưng thực tế còn nhiều rào cản. Các quỹ khoa học công nghệ còn hạn chế, chưa có cơ chế mở để doanh nghiệp dễ dàng tiếp cận.

Thứ ba, còn sự chồng chéo giữa Luật Khoa học công nghệ và Luật Trồng trọt.

Thứ tư, doanh nghiệp nhỏ và vừa còn khó khăn trong tiếp cận chuyển đổi số, ứng dụng chuyển đổi số, chưa có chính sách hỗ trợ cụ thể.

Từ đó, ông Trần Mạnh Báo kiến nghị: Thứ nhất, Nhà nước sớm xây dựng và ban hành cơ chế riêng cho doanh nghiệp khoa học công nghệ trong lĩnh vực nông nghiệp bao gồm đất đai, tín dụng, thuế, đào tạo.

Thứ hai là sửa Luật Trồng trọt, thống nhất với các luật khác.

Thứ ba là tạo các quỹ hỗ trợ đổi mới sáng tạo, ưu tiên các doanh nghiệp tư nhân có năng lực nghiên cứu và ứng dụng.

Thứ tư, xây dựng và ban hành cơ chế hợp tác và chuyển giao giữa khối tư và công.

Vươn lên cạnh tranh sòng phẳng với thế giới

TS. Trần Đình Thiên: Cách đây 40 năm, khi chúng ta thừa nhận nền kinh tế nhiều thành phần, thì thực ra kinh tế tư nhân đã đóng góp vai trò chuyển đổi phù hợp và hiệu quả, đã cứu nền kinh tế đang khủng hoảng và giúp chúng ta có nền kinh tế như hiện nay. 

Bây giờ, sau 40 năm, chúng ta lại có cơ hội ở một tầm vóc mới để thực hiện nhiệm vụ có ý nghĩa to lớn hơn, đó là làm sao để khu vực kinh tế tư nhân phát huy mạnh mẽ, nhất là khi hiện nay kinh tế tư nhân đã được Đảng, Nhà nước khẳng định là một trong những động lực quan trọng nhất của nền kinh tế.

Tuy nhiên, chúng ta cũng phải thừa nhận thực tế là hiện nay khu vực doanh nghiệp tư nhân của Việt Nam đang gặp khó khăn, không chỉ về mặt thể chế, mà còn nhiều khó khăn chưa từng có.

Đề xuất đầu tiên là câu chuyện làm thể chế cho khu vực tư nhân, thúc đẩy kinh tế thị trường phát triển. Tôi cho rằng tăng số lượng Đại biểu Quốc hội là doanh nghiệp tư nhân Việt Nam để tham gia vào quá trình xây dựng Luật nhiều hơn. 

Điều này cũng liên quan đến đề xuất cần có nhiều nhà khoa học tích cực tham gia vào thiết kế luật, thể chế, chiến lược cho nền kinh tế, đặc biệt là nền kinh tế công nghệ cao, nền kinh tế số. 

Không ai hiểu những đòi hỏi của nền kinh tế công nghệ cao, nền kinh tế thị trường hiện đại hơn các doanh nghiệp tư nhân và các nhà khoa học.

Thứ hai, chúng tôi thấy Nghị quyết 68-NQ/TW đã thể hiện sự đổi mới chưa từng thấy trong quá trình làm cải cách thể chế của Việt Nam và đây thực sự là một thành công. Với thể chế này, chúng ta làm tốt quá trình hành động thì không gì là không thể đạt được. 

Tôi đề nghị chương trình triển khai Nghị quyết số 68 nên ráo riết thực hiện để đạt mục tiêu tăng trưởng 8% trong năm nay. 

Chúng ta thấy rằng, trong bối cảnh tiềm ẩn nhiều nguy cơ như hiện nay, việc cởi trói cho doanh nghiệp, cởi trói cho các dự án để đạt tăng trưởng 8% và duy trì tốc độ tăng trưởng cao trong các năm sau đó sẽ tạo điều kiện để chúng ta đạt mục tiêu đã đề ra.

Thứ ba, Nghị quyết 68 đã mang tới những chuyển biến rất cụ thể, trực tiếp và mang tính đột phá. Nhưng còn môi trường chung để bảo đảm cho doanh nghiệp tư nhân phát triển thì quan trọng nhất là môi trường kinh doanh tự do, bình đẳng, có sự tham gia của nhiều chủ thể chuyên nghiệp. 

Đặc biệt là thị trường chất xám, thị trường trí tuệ vô cùng quan trọng đối với khu vực kinh tế tư nhân và quyết định việc các doanh nghiệp tư nhân có bứt phá được hay không. 

Tôi cho rằng phải tập trung vào xử lý những vấn đề của thị trường đất đai, thị trường tài chính, thị trường bất động sản để doanh nghiệp tư nhân Việt Nam tiếp cận được các nguồn lực này một cách thuận lợi và hiệu quả.

Cuối cùng, tôi đề nghị các cấp, các ngành đặc biệt quan tâm đến khu vực doanh nghiệp liên quan đến đổi mới sáng tạo, công nghệ cao, bởi đây là mặt trận cạnh tranh mang tính quyết định của quốc gia với thế giới. 

Nếu chúng ta chậm trễ trong việc tạo ra môi trường thể chế cho khu vực đổi mới sáng tạo, chúng ta sẽ bỏ lỡ cơ hội. Đặc biệt, trong thời đại hiện nay, nếu không có hệ thống pháp luật về sở hữu trí tuệ thực sự tốt, thì sau này sẽ trở nên rườm rà, kém hiệu quả trong khi tới đây, nguồn lực quan trọng nhất để phát triển nền kinh tế chính là trí tuệ, sáng tạo. 

Cho nên, tôi đề nghị Chính phủ cùng Quốc hội có chương trình để tiến tới xây dựng hệ thống thể chế cho nền kinh tế tương lai thật kịp thời, không phải chỉ dừng lại ở cơ chế thử nghiệm (sandbox) mà phải có hệ thống thể chế tốt. 

Nếu không, chúng ta lại lặp lại tình trạng hệ thống thể chế chồng chéo, mâu thuẫn và lạc hậu khiến chúng ta khó có thể cạnh tranh được với thế giới trong tương lai.

Tôi rất mong Toạ đàm của Chính phủ ngày hôm nay sẽ là động lực để doanh nghiệp Việt Nam chuyển mình, đứng dậy và vươn lên cạnh tranh sòng phẳng với thế giới, có những tập đoàn lớn làm nòng cốt cho các chuỗi giá trị sản xuất của Việt Nam.