Bầu Thụy – một người nổi tiếng sở hữu loạt xe sang hay những thương vụ chuyển nhượng đình đám trên thị trường bóng đá, nhưng trên thương trường, đế chế kinh doanh gắn liền với tên tuổi của doanh nhân này vẫn còn là một ẩn số.
Tuy nhiên, những bước đi mới của Thaigroup và Thaiholdings – hai doanh nghiệp gắn liền với tên tuổi Bầu Thụy – đã gợi mở ra những thông tin “phía sau bức màn” và phần nào cho thấy toan tính của vị doanh nhân này để xây dựng diện mạo mới cho một trong những tập đoàn kinh tế kín tiếng.
Cuộc đảo vai trở thành thương vụ niêm yết “cửa sau”
“Cuộc đảo vai mẹ - con” giữa Thaigroup và Thaiholdings, hiểu đơn giản, là sự thay đổi về vai trò sở hữu giữa hai doanh nghiệp này. Theo phương án tăng vốn vừa được thông qua tại phiên họp bất thường ngày giữa tháng 8, Thaiholdings dự kiến chi gần 3.000 tỷ đồng để mua lại 81,6% cổ phần của Thaigroup với mức giá 15.000 đồng cho mỗi cổ phiếu. Nếu thực hiện thành công, Thaiholdings sẽ trở thành công ty mẹ của Thaigroup.
Thương vụ này đặc biệt ở chỗ vai trò mẹ - con đã bị đảo ngược. Bởi trước đó, cho tới cuối năm 2019, Thaigroup từng là công ty mẹ của Thaiholding. Ngoài ra, quy mô của hai công ty này cũng không đồng đều khi Thaiholdings trước khi tăng vốn chỉ được xem là “cá bé” nếu so với Thaigroup.
Trụ sở Thaiholdings tại Hà Nội.
Thaiholdings được thành lập năm 2011, tiền thân là Công ty Đầu tư Phát triển Kinh Thành. Ban đầu, công ty này có vốn điều lệ 389 tỷ đồng. Tuy nhiên, phần vốn thực góp khi đó chỉ gần 137 tỷ.
Nguyên nhân được công ty giải thích là do nhu cầu thực tế của công ty và thực tế khả năng thu xếp nguồn lực của các cổ đông. Phải tới đầu năm trước, các cổ đông của Thaiholdings mới góp đủ số vốn đã đăng ký.
Ngay sau đó, Thaiholdings cũng tăng vốn điều lệ lên mức 539 tỷ đồng nhằm bổ sung nguồn vốn kinh doanh. Cùng thời điểm, Thaigroup - công ty mẹ của Thaiholdings - cũng tiến hành thoái toàn bộ vốn. Bầu Thụy sau đó trở thành cổ đông nắm quyền chi phối tại Thaiholdings.
Cùng việc tăng vốn, năm 2019 cũng đánh dấu sự chuyển mình lớn của doanh nghiệp này. Doanh thu cả năm của Thaiholdings tăng vọt lên mức 780 tỷ, gấp 7 lần năm trước. Lợi nhuận sau thuế tăng gấp 6 lần, lên hơn 46 tỷ đồng.
Không chỉ tăng trưởng đột biến về kinh doanh, tổng tài sản của Thaiholdings cũng đã tăng gấp 4 lần trong năm 2019, đạt gần 830 tỷ đồng tại ngày 31/12. Trong đó, các khoản đầu tư tài chính dài hạn chiếm trên 70%, chủ yếu là các khoản đầu tư góp vốn vào đơn vị khác.
Dù vậy, nếu so với Thaiholdings, Thaigroup lại có vị thế khác.
Thaigroup – tập đoàn do Bầu Thụy đứng đầu – được giới thiệu là một trong các tập đoàn công nghiệp có tốc độ tăng trưởng nhanh trong những năm gần đây, tiền thân là Tập đoàn Xuân Thành được thành lập năm 1976.
Công ty có vốn điều lệ 2.500 tỷ đồng này kinh doanh trên nhiều lĩnh vực, trải dài từ cảng biển, xây dựng, taxi, bất động sản, bảo hiểm, xi măng, khoáng sản, thủy điện, vận tải…
Tuy nhiên, có một điểm mà Thaiholdings hơn Thaigroup là điều kiện để lên sàn chứng khoán. Đến cuối năm 2019, Thaigroup vẫn còn lỗ lũy kế 350 tỷ đồng. Thương vị “cá bé nuốt cá lớn”, vì thế, có thể coi như một cách "niêm yết cửa sau" cho Thaigroup thông qua Thaiholdings.
Hé lộ quy mô tài sản của Thaigroup
Vì Thaiholdings sẽ trở thành công ty mẹ của Thaigroup, nên cơ cấu tài sản cũng như hoạt động kinh doanh chính của Thaigroup đã phần nào đã hé lộ qua kế hoạch thâu tóm.
Theo đó, kinh doanh than nhập khẩu làm nguyên liệu đầu vào cho các nhà máy xi măng tại Hà Nam là một trong những nguồn thu chính của doanh nghiệp này. Việc kinh doanh than mang lại cho Thaigroup khoản doanh thu năm 2020 ước đạt 900 tỷ đồng lợi nhuận gộp ước đạt 120 tỷ đồng
Các tài sản chiến lược mà Thaigroup đang nắm giữ gồm có 52,43% cổ phần của Công ty cổ phần Du lịch Kim Liên cùng với 80,45% cổ phần của Công ty Tôn Đản Hà Nội – chủ sở hữu tòa nhà Thaiholdings Tower tại trung tâm Hà Nội và 98% cổ phần của CTCP Enclave Phú Quốc (đơn vị triển khai dự án Khu đô thị và phức hợp 352 ha tại Bãi Thơm, Phú Quốc).
Thực tế, quy mô tài sản của Thaigroup còn lớn hơn bởi một phần đã được chuyển bớt sang Thaiholdings. Tháng 3/2019, Thaiholdings đã chi ra gần 300 tỷ đồng, để mua 19,52% cổ phần của Công ty cổ phần Tôn Đản Hà Nội từ Thaigroup. Tới tháng 5/2019, Thaiholdings tiếp tục chi ra ra 365 tỷ đồng để mua lại 17,2% cổ phần của Công ty cổ phần Du lịch Kim Liên (Kim Liên Tourism) từ các cổ đông cá nhân.
Du lịch Kim Liên là đơn vị đơn vị triển khai dự án quy mô 3,5 ha tại số 5-7 Đào Duy Anh, Hà Nội. Năm 2015, Bầu Thụy đã gây bất ngờ khi trả giá tới 1.000 tỷ đồng để vượt qua một loạt doanh nghiệp lớn khác mua lại thành công 52% cổ phần của đơn vị này.
Thaigroup cũng sở hữu dự án Tổ hợp khu nghỉ dưỡng 5 sao Enclave Phú Quốc quy mô tại 350ha, tại Hòn Thơm, Phú Quốc. Dự án đã triển khai nhiều năm song hiện vẫn trong giai đoạn xin cấp phép. Trong báo bạch, Thaiholdings chia sẻ kế hoạch triển khai dự án với tổng mức đầu tư khoảng 9.800 tỷ đồng, trong đó đơn vị này sẽ đầu tư khoảng 40-80% tổng mức vốn đối ứng. Tuy nhiên, báo cáo tài chính năm 2019 cho thấy, dòng tiền của Thaiholding không mấy dồi dào. Các tài sản có tính thanh khoản cao như tiền, tương đương tiền chỉ trị giá hơn 10 tỷ đồng, một con số khá eo hẹp trong khối tài sản 850 tỷ đồng.
Bên cạnh những tài sản trên, Thaigroup còn nắm giữ một tài sản lớn khác dự kiến sẽ chuyển nhượng trong năm nay như Nhà máy xi măng Quảng Nam, 2,7 ha đất đô thị tại Khu đô thị Xuân Thành (Ninh Bình) trị giá hơn 1.000 tỷ đồng và 18,7 ha đất tại Cảng Ninh Phúc.
Theo thông tin trong bản cáo bạch, tổng giá trị chuyển nhượng nhà máy xi măng Quảng Nam vào khoảng 2.550 tỷ đồng và thu về khoản lãi gộp khoảng 850 tỷ đồng cùng với lãi gộp dự kiến từ chuyển nhượng Cảng Ninh Phúc vào khoảng 120 tỷ đồng.
Năm 2020, Thaigroup dự kiến doanh thu thuần đạt khoảng 2.100 tỷ đồng, doanh thu từ việc chuyển nhượng tài sản khoảng 2.800 tỷ đồng. Lợi nhuận sau thuế khoảng 800 tỷ đồng.