Thị trường gặp khó
Bộ Xây dựng đánh giá, trong 6 tháng đầu năm 2023, tình hình thị trường bất động sản tiếp tục trạng thái trầm lắng. Mặc dù một số ngân hàng thương mại đã giảm lãi suất cho vay nhưng hoạt động tại thị trường bất động sản vẫn chưa sôi động trở lại.
Theo đó, thị trường bất động sản vẫn đang đối diện tình trạng thiếu trầm trọng nguồn cung ở tất cả phân khúc sản phẩm và cơ cấu hàng hóa không phù hợp, nhất là nguồn cung nhà ở xã hội và nhà ở thương mại giá rẻ. Bên cạnh đó, giao dịch trầm lắng, doanh nghiệp không tiếp cận được các nguồn vốn, dừng triển khai các dự án bất động sản, cắt giảm lao động, giãn tiến độ, dừng triển khai thực hiện dự án, hợp đồng… diễn ra phổ biến, số lượng doanh nghiệp giải thể, phá sản có xu hướng tăng lên.
Theo số liệu thống kê từ Tổng cục Thống kê trong 5 tháng đầu năm 2023 số lượng doanh nghiệp BĐS thành lập mới giảm 61,4% so với cùng kỳ năm 2022, trong khi số doanh nghiệp giải thể lại tăng 30,4%.
Riêng trong năm 2022, nguồn cung sản phẩm mới ra thị trường chỉ bằng 20% so với năm 2018 (thời điểm chưa xảy ra dịch Covid-19) và từ đầu năm đến nay nguồn cung tiếp tục giảm sút mạnh, chỉ bằng 50% so với cùng kỳ năm 2022.
Số liệu khác từ Hội môi giới BĐS Việt Nam (VARS) cũng chỉ ra rằng, nguồn cung giảm sút kéo theo mất doanh thu của cộng đồng doanh nghiệp BĐS. Cụ thể, đến thời điểm này 90% doanh nghiệp được VARS khảo sát đều ghi nhận giảm doanh thu.
Trong đó, doanh nghiệp quy mô dưới 100 nhân viên giảm từ 20 - 50%, doanh nghiệp quy mô trên 100 nhân viên giảm 70 – 80%. Đáng chú ý, hơn 40% doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ BĐS trong khảo sát buộc phải giảm lương nhân sự từ 10 - 20%.
Theo ông Nguyễn Văn Đính, Chủ tịch VARS chia sẻ: “Thị trường BĐS suy yếu mạnh từ đầu năm 2022, tình trạng này vẫn tiếp tục duy trì đến tận thời điểm này và chưa thấy dấu hiệu dừng lại. Qua khảo sát tình hình sức khỏe của doanh nghiệp BĐS, chúng tôi thấy rằng nếu không có giải pháp nào mang tính đột phá thì tới 23% số doanh nghiệp đang còn hoạt động có thể duy trì đến hết quý III/2023 và 43% còn trụ được đến hết năm 2023”.
“Nhen nhóm” tín hiệu khởi sắc
Các chuyên gia đều chung nhận định, thời gian qua thị trường BĐS gặp nhiều khó khăn do 2 nút thắt lớn nhất đó là vốn và pháp lý. Nhưng đến thời điểm này, những vướng mắc đang dần được tháo gỡ.
Về pháp lý, Chính phủ ban hành Nghị định 08/2023, sửa đổi một số quy định trong Nghị định 65/2022/NĐ-CP theo hướng mở hơn, có lộ trình phù hợp hơn đối với việc phát hành, gia hạn trái phiếu; nghị quyết 33/2023/NQ-CP ban hành một số giải pháp tháo gỡ và thúc đẩy thị trường BĐS phát triển an toàn, lành mạnh, bền vững...
Đặc biệt, Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh BĐS, Luật Đất đai và Luật Tổ chức tín dụng cũng đã được Quốc hội thảo luận nghiêm túc về các nội dung sửa đổi, bổ sung, dự kiến đến tháng 10/2023 này sẽ đồng loạt được thông qua, đây là một “cú hích” lớn trong việc tháo gỡ điểm nghẽn pháp lý.
Về nguồn vốn, Ngân hàng Nhà nước đã thống nhất với 4 ngân hàng thương mại bố trí gói tài chính 120.000 tỷ đồng cho vay ưu đãi đối với nhà ở xã hội, nhà ở công nhân. Tuy gói tài chính này được đánh giá mức lãi suất chưa thực sự phù hợp với người mua nhà, nhưng lại được xem là vị cứu tinh đối với doanh nghiệp đầu tư.
Một diễn biến khác cũng đang được thị trường BĐS hết sức quan tâm, đó là lãi suất huy động của hệ thống ngân hàng tiếp tục giảm. Khảo sát thực tế cho thấy, so đầu năm 2022, lãi suất cho vay bất động sản giảm nhiệt đáng kể, trung bình từ 1-3%.
Đơn cử như Ngân hàng Vietcombank tung ra gói vay mua bất động sản với lãi suất năm đầu tiên là 8,5/năm. Mức lãi suất cho vay mua bất động sản của Ngân hàng Tecombank trong năm đầu tiên chỉ khoảng 9%/năm. Mức lãi suất năm đầu tiên của Ngân hàng ACB dao động ở mức 8%/năm. Tại, Ngân hàng Wooribank, mức lãi suất cho vay năm đầu tiên giảm còn 8%/năm đầu tiên. Ước tính lãi suất sau thả nổi chỉ khoảng 8,8-9%/năm.
Lãi suất hạ nhiệt là một trong những động lực quan trọng khiến các nhà đầu tư có thêm niềm tin vào thị trường cũng như mạnh tay sử dụng đòn bẩy tài chính. Trong khi đó, thị trường cũng có chuyển biến đầy tích cực.
Ông Nguyễn Anh Quê, Chủ tịch G6 Group nhận định, thị trường đã bắt đầu ấm trở lại. Ông Quê dự báo, lãi suất tiền gửi sẽ còn thấp, lãi suất cho vay bất động sản cũng hạ. Từ tháng 10/2023 sẽ có một lượng tiền lớn rút ra khỏi ngân hàng để mua bất động sản, đầu tư chứng khoán, sản xuất kinh doanh.
Như vậy, từ tháng 10/2023 bất động sản sẽ tan băng, ấm trở lại. Đồng thời lãi suất khi đó cũng sẽ thấp hơn hiện nay và có những gói vay cố định khoảng 7.5 - 8.5%/năm. Sang đến quý IV/2023 sẽ là thời điểm vàng để vay đầu tư bất động sản vì lãi suất thấp, giá thấp nhất và Nhà nước tìm mọi cách phục hồi thị trường bất động sản, phục hồi kinh tế.