Lượng tiêu thụ mì ăn liền của thế giới lên mức kỷ lục
Vị cà chua cay, hải sản, vị gà teriyaki, vị thịt nướng Hàn Quốc, cà ri phô mai.... đều là những hương vị ưa thích với đa số người có "bữa sáng kiểu Mỹ" nhưng được phục vụ trong nồi cùng với vắt mì sấy khô.
Khi Momofuku Ando phát minh ra mì ramen insutanto trong kho ở sân sau nhà tại Osaka (Nhật Bản) cách đây 65 năm, ông không thể ngờ món ăn đơn giản, tiện lợi, giàu tinh bột này sẽ trở thành thực phẩm phổ biến trên toàn cầu.
Ông Ando qua đời năm 2007 ở tuổi 96 và đã có khoảng thời gian dài trước đó chứng kiến công ty do ông thành lập - Nissin Foods đột phá thành công khi xâm nhập vào thị trường quốc tế với các phiên bản phục vụ theo yêu cầu tôn giáo, kết hợp khẩu vị địa phương.
Theo nhu cầu toàn cầu đối với mì ramen thông thường thấy được qua sự lan rộng của các chuỗi cửa hàng nổi tiếng Nhật Bản trên đường phố New York và London, cũng như hàng dài khách du lịch bên ngoài các cửa hàng ở Tokyo, những thùng mì đóng gói sẵn hiện đang dẫn đầu về loại mì ramen thứ hai bùng nổ.
Trong năm 2022, người tiêu dùng ở hơn 50 quốc gia, vùng lãnh thổ đã tiêu thụ số lượng kỷ lục 121,2 tỷ khẩu phần mì ăn liền, theo Hiệp hội Mỳ ăn liền Thế giới có trụ sở tại Osaka, Nhật Bản.
Một số quốc gia, vùng lãnh thổ có truyền thống sử dụng mỳ ăn liền vẫn chiếm vị trí cao trong bảng xếp hạng tiêu thụ như thường lệ, dẫn đầu là Trung Quốc, Hong Kong và Indonesia. Việt Nam và Nhật Bản xếp thứ tư và thứ năm.
Vị trí thứ 3 đã thuộc về Ấn Độ, dấu hiệu cho thấy mỳ ăn liền ngày càng phổ biến ở các quốc gia và vùng lãnh thổ mà trước đó ít ai nghĩ tới là có truyền thống tiêu thụ loại thực phẩm này.
Nhu cầu mỳ ăn liền tại Mexico tăng vọt 17,2% vào năm 2021, và tiếp tục duy trì mức tăng trưởng hai con số vào năm ngoái, ở mức 11%.
Mỹ cũng đang theo đuổi khẩu vị lành mạnh đối với mì ramen thông thường để đón nhận loại mì ăn liền, một phần để giảm bớt áp lực lên tài chính hộ gia đình do cuộc khủng hoảng chi phí sinh hoạt.
Theo Nikkei Asia dẫn lời đại diện của Nissin Foods, "Người tiêu dùng trung lưu trước đây không ăn mì ăn liền giờ lại kết hợp chúng vào cuộc sống hàng ngày của họ".
Nissin và đối thủ Toyo Suisan mới đây đã thông báo về việc xây dựng cơ sở sản xuất tại Mỹ và Mexico vào năm 2025 để đáp ứng nhu cầu tăng vọt. Toyo Suisan cho biết: "Số người tiêu dùng thường xuyên ăn mì ăn liền đang tăng và chúng tôi sẽ đa dạng thêm về hương vị".
Nissin cho biết sẽ chi 228 triệu USD để mở rộng hiện diện tại Mỹ, bao gồm một nhà máy mới ở Nam Carolina để bổ trợ các nhà máy hiện có ở California và Pennsylvania.
Michael Price, chủ tịch Nissin Foods tại Mỹ, cho biết trong một tuyên bố: "Nissin Foods đã chứng kiến doanh số bán hàng tăng trưởng bền vững qua từng năm, đặc biệt là trong 5 năm qua, nhờ nhu cầu chưa từng có đối với các sản phẩm của chúng tôi".
Theo triết lý của tập đoàn Nissin được ông Ando truyền lại: Hòa bình sẽ đến với thế giới khi có đủ lương thực. Hòa bình đã tỏ ra khó nắm bắt, nhưng nhiều người trên thế giới đang chú ý đến phát minh của ông.
Câu chuyện ra đời của "món ăn toàn cầu" đích thực
Kết quả của khoảnh khắc eureka của ông Ando lần đầu tiên xuất hiện trên thị trường vào tháng 8/1958 với tên gọi Chikin (gà) Ramen và được bán trong gói giấy bóng kính.
Sợi mì được nấu chín, sau đó được "tưới" bằng súp gà, nêm gia vị và chiên giòn trong dầu cọ để sợi mì mất nước. Mặc dù ban đầu chúng có giá cao hơn loại tươi nhưng chúng có thể được nấu chỉ trong ba phút và ăn tại nhà.
Sau một năm thành công trong việc đo lường phản ứng của người tiêu dùng ở khu vực Osaka, Chikin Ramen đã được tung ra thị trường những người yêu thích mì trên toàn quốc.
"Nhiều thập kỷ sau, chúng đã trở thành một "món ăn toàn cầu" đích thực", ông Ichiro Yamato - một chuyên gia về mì ăn liền cho biết.
Theo ông Yamato, người ăn mì ăn liền mỗi ngày một lần, nói với trên tờ Guardian: "Nếu bạn nhìn vào lịch sử thời hậu chiến, rõ ràng là khi lực lượng lao động mở rộng, mức tiêu thụ mì ăn liền cũng tăng lên". "Điều đó đã xảy ra ở Nhật Bản trong thời kỳ kinh tế sau chiến tranh, khi lực lượng lao động tăng lên và thế hệ bùng nổ dân số bắt đầu ăn mì ăn liền và cho con cái họ ăn".
Trong khi rất ít thực phẩm ở Nhật Bản thoát khỏi tình trạng tăng giá trong cuộc khủng hoảng giá sinh hoạt - giá mì ăn liền đã tăng 20% trong hai năm qua, thì mì dạng cốc và gói vẫn được coi là nguồn cung cấp thực phẩm rẻ tiền, dù không rõ ràng về mặt dinh dưỡng.
Theo Hiệp hội Công nghiệp Thực phẩm Ăn liền Nhật Bản, người Nhật chỉ ăn dưới 6 tỷ khẩu phần mì ăn liền vào năm 2022, tiếp tục xu hướng bắt đầu từ sự xuất hiện của Cup Noodle - loại mì ngắn đựng trong cốc xốp - vào năm 1971 và sau đó là sự phổ biến của mì ăn liền.
Theo Yamato, khoảng 1.000 phiên bản mới được chào bán trước người tiêu dùng Nhật Bản mỗi năm, nhưng chỉ một số ít tồn tại được tại thị trường đông đúc và khốc liệt.
Gần đây, các nhóm học sinh và khách du lịch đã tìm hiểu về sự phát triển của mì ramen ăn liền tại Bảo tàng Mì ly ở ngoại ô Osaka của Ikeda, nơi khai sinh ra món ăn này.
Những dãy gói hàng kéo dài hơn sáu thập kỷ tô điểm cho các bức tường và trần nhà, trong khi 900.000 du khách hàng năm của bảo tàng có thể tạo ra các phiên bản riêng của món Cup Noodle đặc trưng của Nissin, hơn 50 tỷ chiếc đã được bán trên toàn thế giới kể từ khi ra mắt vào đầu những năm 1970.
Yamato, 55 tuổi, người đã ăn 25.000 suất mì ăn liền từ khi còn là học sinh, cho biết trong khi các nhà sản xuất tiếp tục mở rộng ra nước ngoài thì Nhật Bản sẽ vẫn là một cơ sở sinh lời.
"Chúng tôi đang chứng kiến một động thái hướng tới bao bì mang phong cách cổ điển khiến mọi người cảm thấy hoài cổ", ông cho biết, đồng thời lưu ý rằng các thiết kế có ký tự kanji tiếng Nhật đã chứng tỏ được sự thành công.
"Trên toàn thế giới, mì ăn liền chỉ có thể phát triển lớn mạnh hơn, dẫn đầu là Ấn Độ và các nước ở châu Phi, châu Á với dân số trẻ, ngày càng tăng. Người sành ăn cho biết ông đã phát triển sở thích của một loại mì ăn liền mới dày hơn, loại mì này ông ăn kèm với rau tươi ở trên. Tuy nhiên, loại đồ ăn sáng kiểu Mỹ khó có thể "trở về" Nhật Bản từ Mỹ, nơi nó đã được bán vào đầu năm nay.
Yamato, người đã thử món pha chế này trong chuyến thăm Mỹ gần đây, cho biết: "Đó là hỗn hợp của siro cây thích, bánh pancake, xúc xích và trứng". "Tôi phải nói rằng, chúng không thực sự dành cho tôi".