Khi nhiễm Covid-19, virus tấn công phổi, khiến cơ thể khó nhận oxy và bơm vào máu. Một chiếc máy thở tạo nên khác biệt giữa sự sống và cái chết, thế nhưng thế giới lại không có đủ máy thở cho tất cả. Theo tính toán, các bệnh viện trên thế giới cần sử dụng khoảng 800.000 máy thở.
Sự thiếu hụt về thiết bị y tế càng trở nên nghiêm trọng tại các đất nước đang phát triển. Ví dụ Nam Sudan chỉ có 4 máy thở với 12 triệu dân.
Đất nước giàu nhất thế giới cũng đang trải qua trường hợp tương tự. Sau khi một số bệnh viện tại thành phố New York đã phải chịu sự tấn công của dịch bệnh và phải dùng một máy thở để phục vụ hai bệnh nhân cùng một lúc, Tổng thống Donald Trump buộc các nhà sản xuất ô tô và một số công ty khác của Mỹ phải lên kế hoạch sản xuất máy thở. Ford Motor Co. và General Electric Co. đã hợp tác để cung cấp 50.000 máy thở vào ngày 13/7 với những hợp đồng với chính phủ có trị giá lên tới 336 triệu USD.
Còn tại Việt Nam, ông Vượng tin rằng Tập đoàn Vingroup có thể chế tạo máy thở nhanh và tiết kiệm hơn rất nhiều. Sử dụng nguồn thiết kế mở từ công ty thiết bị Medtronic PLC, Vingroup đã hoàn thành bản mẫu và xin giấy phép vào giữa tháng 4. Trong lúc tập đoàn đang chờ được cấp phép, các máy thở đã bắt đầu được đưa ra khỏi dây chuyền lắp ráp. Máy thở của Vingroup có giá khoảng 7.000 USD tại Việt Nam, thấp hơn 30% so với mẫu của Medtronic. Công ty cũng cho biết có thể sản xuất tới 55.000 máy/tháng ngay khi chính phủ phê duyệt và có kế hoạch xuất khẩu ở bất cứ nơi nào có nhu cầu.
Vingroup cho biết họ sẽ quyên góp vài nghìn máy thở cho Ukraine và Nga, nơi ông Vượng từng có thời gian dài gắn bó.
"Trong thời gian này, chúng tôi sẽ tập trung vào việc sản xuất nhiều máy thở và làm việc đó thật tốt. Chúng tôi muốn hợp tác với chính phủ Việt Nam để giải quyết một phần của vấn đề đại dịch", tỷ phú Phạm Nhật Vượng chia sẻ.
Dù Vingroup điều hành một số bệnh viện và phòng khám, nhưng việc trở thành một nhà sản xuất thiết bị y tế có lẽ chưa có trong kế hoạch trước đây. Tuy nhiên, ông Vượng, người đầu tiên làm giàu bằng cách bán mỳ gói ở Ukraine, đã quyết định làm máy thở. Ông luôn được biết đến là người có khát vọng nâng tầm Việt Nam. Do đó, khi Việt Nam thúc đẩy các nhà sản xuất trong nước tạo ra những sản phẩm có giá trị cao, thì Vingroup bắt đầu sản xuất ô tô và điện thoại thông minh.
Vào tháng 12, ông tuyên bố rằng VinFast, công ty ô tô của tập đoàn, sẽ phát triển xe điện và xuất khẩu sang Mỹ vào năm 2021. Ông cam kết tài sản trị giá 2 tỷ USD của mình sẽ thành hiện thực.
Liệu người Mỹ có cân nhắc mua ô tô của Việt Nam hay không vẫn là một câu hỏi mở. Tuy nhiên, máy thở là một sản phẩm mà thế giới không thể từ chối khi toàn cầu đang bị tấn công bởi đại dịch.
"Bài học mà chúng tôi rút ra được từ một cuộc khủng hoảng, đó là sẽ luôn có rất nhiều cơ hội. Chúng ta phải đưa ra những lựa chọn đúng đắn và hành động một cách nhanh chóng", ông Vượng chia sẻ.
Trong hai thập kỷ qua, Việt Nam đã trở thành một trong những nền kinh tế phát triển nhanh nhất thế giới. Thu nhập trung bình hàng năm đã tăng hơn 6 lần. Thậm chí trước đại dịch, ông Vượng đã xây dựng hệ sinh thái Vingroup bao trùm hàng chục lĩnh vực kinh doanh, đáp ứng đủ mọi nhu cầu của người Việt.
Điều mà ông Vượng và các nhà lãnh đạo hàng đầu Việt Nam khao khát là sự công nhận của quốc tế, đặc biệt là Mỹ, nền kinh tế lớn nhất thế giới. Ông Vượng thừa nhận nhiều người Mỹ vẫn coi Việt Nam là một quốc gia "lạc hậu, thiếu những sản phẩm công nghệ cao và hiện đại". Việc ra mắt toàn cầu của sản phẩm Vingroup, dù là một chiếc xe hơi hay máy thở, có thể sẽ thay đổi cách thế giới nhìn nhận về Việt Nam.
"Chúng tôi muốn làm những điều mà mọi người cho là khó khăn, những điều mà các doanh nghiệp tư nhân Việt Nam khác chưa thành công. Đó là nhiệm vụ và trách nhiệm của chúng tôi để phát triển một thương hiệu Việt Nam có uy tín trên thế giới”, ông Vượng nói.
Máy thở có thể hiện thực hóa điều này. Nếu Vingroup có thể sản xuất ở quy mô lớn, máy thở sẽ giải quyết được tình trạng thiếu hụt trên toàn thế giới, dựa trên việc hợp tác với Medtronic vốn là một nhà sản xuất thiết bị y tế hàng đầu. Và nếu máy thở hoạt động như đúng dự tính, Vingroup sẽ chứng minh khả năng cung cấp một thiết bị cứu hộ phức tạp, đáng tin cậy. Đây sẽ là bước đệm lý tưởng cho một nhà sản xuất ô tô đầy tham vọng.
Công ty đã thiết lập dây chuyền lắp ráp máy thở đầu tiên trong vòng chưa đầy một tháng. Các kỹ sư của công ty ô tô VinFast sẽ phụ trách phần thiết kế, và đại diện của Medtronic đang tư vấn đào tạo cho các công nhân VinSmart, những người từng chế tạo điện thoại thông minh và TV để trực tiếp sản xuất.
"Có rất ít công ty trên thế giới làm được điều này. Khát vọng của Vingroup thật đáng kinh ngạc. Đó sẽ là lời tuyên bố đanh thép biến Việt Nam thành người chơi toàn cầu", Mark Mobius, người sáng lập Mobius Capital Partners LLP, người đã đầu tư vào Việt Nam trong thập kỷ qua khẳng định.
Ông Vượng cho biết kế hoạch mở rộng toàn cầu đang được thúc đẩy. Vingroup tuyển dụng vài trăm kỹ sư để mở trung tâm nghiên cứu VinFast tại Australia, nơi sẽ phát triển các mẫu xe tiếp theo của VinFast. Công ty cũng quan tâm đến việc mua lại một số tài sản của Holden, nhà sản xuất ôtô Australia sắp bị đóng cửa.
"Các lĩnh vực kinh doanh mà tập đoàn đang tiếp tục điều hành là những lĩnh vực có tiềm năng lớn nhất. Chúng tôi không thay đổi chiến lược kinh doanh của tập đoàn. Nếu suy thoái kinh tế toàn cầu xảy ra, chúng tôi có thể điều chỉnh một số kế hoạch ngắn hạn", ông Vượng khẳng định.
Và với những người nghi ngờ khát vọng ô tô điện, ông Vượng chỉ ra rằng, VinFast đã biến một đầm lầy thành một nhà máy ô tô hiện đại, hoàn thành với dây chuyền sản xuất robot hoàn toàn tự động, và bàn giao xe hơi cho người tiêu dùng trong 21 tháng. Đó thực sự là một kỳ tích mà ít người nghĩ Vingroup có thể làm được.
Hiện tại, nhà máy điện thoại sẽ tận dụng triển khai dựa trên nền tảng kim loại, nhựa và chất bán dẫn silicon tương tự để chế tạo máy thở. Khoảng 70% nguyên liệu có nguồn gốc tại địa phương. Có 85 công nhân đang sản xuất 160 máy thở ban đầu mỗi ngày trong thời điểm công ty chờ sự phê duyệt cuối cùng từ chính phủ để đẩy mạnh sản xuất.
Ông Nguyễn Minh Tuấn, Vụ trưởng Vụ Trang thiết bị và Công trình y tế, Bộ Y tế, cho biết: "Hai mô hình máy thở của Vingroup đã đáp ứng các tiêu chuẩn kỹ thuật ban đầu". Ông chia sẻ Vingroup cần chờ chứng nhận để sản xuất hàng loạt máy thở khi có kết quả các thử nghiệm lâm sàng, dự kiến công bố trong tháng này.
Ông Vượng cho biết giá hiện tại của máy thở thấp hơn chi phí sản xuất. Mục đích của việc sản xuất máy thở hoàn toàn là đóng góp cho xã hội vào thời điểm quan trọng này và mang tính tạm thời. Vingroup không có kế hoạch mở rộng sang phân khúc này.
"Tôi luôn nói với các đồng nghiệp của mình: đừng để cuộc sống của bạn trôi qua một cách vô nghĩa. Đừng để đến cuối cuộc đời, bạn không có gì đáng nhớ để kể lại. Sẽ thật buồn khi thấy rằng cuộc sống của bạn đã không tạo thêm bất kỳ giá trị nào", ông Vượng cho biết.