Đối với 2 công ty trồng đàn hương ở một vùng hẻo lánh nằm ở phía Bắc nước Úc, 15 năm kiên nhẫn chờ đợi sắp giúp họ thu về khoản tiền khổng lồ.
Cụ thể, loại gỗ thơm cùng tinh dầu của đàn hương vốn nổi tiếng sử dụng làm nước hoa, mỹ phẩm và cả thuốc men. Điều đáng nói là, sau hơn 1 thập kỷ được trồng, chăm sóc, những cây đàn hương của 2 công ty này sắp được thu hoạch đúng thời điểm giá bán tăng lên chóng mặt do sự sụt giảm nguồn cung từ nhà sản xuất lớn nhất thế giới là Ấn Độ, mà nhu cầu từ Trung Quốc lại đang tăng mạnh.
1kg dầu đàn hương Ấn Độ hiện được bán với giá 3.000 USD tức là gấp 5 lần so với bạc, và mức giá này thậm chí đang tăng lên nữa, ít nhất là từ 20 - 25% mỗi năm theo Hiệp hội Xuất khẩu và Kinh doanh Sản phẩm Đàn hương Nam Ấn Độ. Điều này khiến những cây đàn hương trưởng thành tại nông trường của 2 công ty Úc gồm TFS và KKR hiện trị giá khoảng 1.500 USD mỗi cây.
CEO của TFS là Frank Wilson nói trong một bài phỏng vấn với tờ Bloomberg từ Perth rằng: “Nguồn cung cầu đàn hương trên thế giới đang bị mất cân đối. Chính vì vậy, chúng tôi có thể quyết định giá”.
Trên thực tế, theo tính toán của TFS, nhu cầu đàn hương trên toàn thế giới có thể sẽ tăng gấp 5 lần lên mức 20.000 tấn gỗ 1 năm trong vòng 1 thập kỷ tới cho tới năm 2025. Trong đó, Trung Quốc sẽ chiếm một nửa lượng tiêu thụ này và chủ yếu được sử dụng làm các loại thuốc truyền thống, hàng thủ công và nước hoa. Điều này diễn ra trong bối cảnh nguồn cung đàn hương hợp pháp tại Ấn Độ đang bị hạn chế bởi sự ngăn cấm của chính phủ cả việc trồng cũng như xuất khẩu.
“Đây sẽ là mảng kinh doanh khổng lồ”, Remi Clero – CEO của Santanol nói. Santanol hiện bán dầu đàn hương với mức dưới 3.000 USD một kg – mức giá “phù hợp với xu hướng trong tương lai”, Clero khẳng định.
Từ trước tới nay, Ấn Độ vốn luôn dẫn đầu về nguồn cung đàn hương số lượng bán ra từ các đợt đấu giá của Chính phủ đã lao dốc vài năm gần đây, do khai thác quá mức và buôn lậu, theo các báo cáo tại một hội thảo của Tổ chức Nông lương Liên hợp quốc (FAO) năm 2011. Ngoài ra, quốc gia này xem đàn hương là tài sản quốc gia chính vì thế rất khó để những nhà đầu tư tư nhân có thể giành thị phần.
Nông trường đàn hương của Santanol tại Kununnurra - nằm ở biên giới phía tây Úc và phía bắc Territory, cách Perth khoảng 3.000 km được dự đoán có thể giúp bù đắp cho sự thiếu hụt nguồn cung nghiêm trọng này.
Vườn ươm đàn hương của Santanol tại Ấn Độ
Doanh thu bán đàn hương trái phép từ những khu rừng tự nhiên ở Ấn Độ ước tính áp đảo hoạt động trồng trọt chính thức vốn chủ yếu nằm dưới sự kiểm soát của chính phủ. Nguồn cung từ Ấn Độ luôn bấp bênh, giảm xuống chỉ còn 250 tấn năm ngoái, từ gần 4.000 tấn năm 1970 và hơn 1.300 tấn năm 2002, theo số liệu của Chính phủ nước này. Chính sự biến động này đã khiến ý tưởng trồng đàn hương trở nên hấp dẫn.
“Để tạo ra được một loại nước hoa luôn cần có công thức với liều lượng ổn đinh. Chính vì vậy, các nhà sản xuất luôn phải thoả thuận với những công ty như của chúng tôi để có nguồn cung đảm bảo trong 10 năm hoặc hơn”, Clero chia sẻ.
Trong bối cảnh nhu cầu tăng mạnh, bản thân Ấn Độ cũng không chịu “khoanh tay đứng nhìn”. Chính quyền bang Karnataka - một trong những khu vực trồng đàn hương lớn nhất cả nước đang hỗ trợ canh tác loại cây này. Khoảng 470 nông dân đã tham gia vào dự án trồng đàn hương trên diện tích 2.000 mẫu. Điều này sẽ tạo ra áp lực về giá trong tương lai đối với cả dầu và gỗ đàn hương. Một cây đàn hương 15 năm tuổi thường cho ra được 500 ml dầu.
“Úc sẽ chiếm thị phần đàn hương của Ấn Độ trong khoảng 10 năm nữa bởi đặc thù loại cây này cần tới hơn 1 thập kỷ mới có thể thu hoạch”.
Riêng TFS đang lên kế hoạch tăng sản lượng thêm 30 lần lên mức 10.000 tấn gỗ đàn hương mỗi năm từ 30.000 mẫu đất trồng của họ ở phu vực Tây Úc, Bắc Territory và Queenland. “Đây là vùng đất rất tuyệt đẹp, nhiều đồi núi, lượng mưa cao và đất đai màu mỡ. Như một ốc đảo trong sa mạc vậy", Wilson nhận xét.
Sau đợt thu hoạch đầu tiên vào năm 2014, công ty hiện có 5,4 triệu cây đang phát triển ở nhiều giai đoạn khác nhau. TFS sử dụng gần như tất cả bộ phận của cây từ tinh dầu, gỗ vụn, bột gỗ và nhựa cây.
Santanol quản lý 2.200 hecta đàn hương tại Kununurra. Họ dã thu hoạch được những cây đàn hương đầu tiên vào năm 2014 và bán được hàng tấn dầu mỗi năm.
Nhu cầu đối với đàn hương sẽ tăng mạnh từ mảng dược phẩm và TFS đang lên kế hoạch phát triển những sản phẩm da liễu trị mụn chứng cá và vẩy nển.
“Chẳng có ngành kinh doanh nào trên thế giới với điều kiện kinh tế tốt mà không có cạnh tranh. Trồng đàn hương cũng không phải ngoại lệ. Tuy nhiên, vẫn tồn tại nhiều rào cản như phải mất rất nhiều thời gian mới thu hoạch được, khó sinh trưởng và chỉ một số điều kiện địa lý là có thể trồng trọt", Wilson cho biết.
Ông dự đoán doanh thu từ trồng đàn hương sẽ tăng hơn 10 lần lên mức 1,5 tỷ USD vào năm 2025. TFS được thành lập năm 1997, IPO vào năm 2004. Kể từ đó, cổ phiếu của họ đã tăng 7 lần. Khách hàng của công ty gồm nhiều tên tuổi lớn như hãng mỹ phẩm Estee Lauder Cos. “Chúng tôi cần nhiều khách hàng hơn để tiêu thụ sản phẩm nhưng nói thật là việc này cũng không khó tìm”.