Shark Phú: "Muốn gọi vốn thành công, startup nên trung thực ở mọi thứ"

Tại Shark Tank Forum 2018, các Shark đã đưa ra nhiều lời khuyên cho startup về cách thức gọi vốn khi tạo nguồn lực để khởi nghiệp và kinh doanh.

Chia sẻ kinh nghiệm đứng ở vai trò là người kêu gọi vốn, Shark Thái Vân Linh - Founder & CEO Rita Phill đưa ra lời khuyên cho startup: “Công ty của Linh khi vừa mới bắt đầu khởi nghiệp còn quá bé nên không thể gọi vốn ở 1 tổ chức lớn, nên gọi vốn Crowdfunding để có thể tạo thương hiệu, tìm khách hàng để thử nghiệm sản phẩm trước. Khi làm Crowdfunding khách hàng mục tiêu của bạn là các nhà đầu tư, nếu nói chuyện với tất cả các nhà đầu tư thì nội dung chuẩn bị sẽ chung chung. Khả năng thu hút nhà đầu tư thấp. Do đó, hãy xác định nhà đầu tư mục tiêu. Nếu đang gọi vốn dù bất kể hệ thống nào hãy tìm hiểu chi tiết về nhà đầu tư”.

Với kinh nghiệm từng đi gọi vốn giúp startup, Shark Nguyễn Mạnh Dũng - Giám đốc Quỹ đầu tư Cyber Agent Việt Nam và Thái Lan cho hay: “Làm việc với nhà đầu tư không dễ. Càng lên cao nhà đầu tư đòi hỏi khắt khe. Đừng nghĩ gặp nhà đầu tư, ký hợp đồng là xong. Nhà đầu tư khi đầu tư họ sẽ nhìn vào danh sách đã đầu tư vào, bạn bè xung quanh. Việc xây dựng niềm tin khi nhìn vào mạng lưới bạn bè đó có yếu tố quyết định”.

Shark Louis Nguyễn - Chủ tịch, Tổng giám đốc công ty quản lý Quỹ đầu tư Saigon Asset Management (SAM) bổ sung thêm: “Ngoài yếu tố con người, phần đông các nhà đầu tư quỹ sẽ nhìn vào tài chính. Công ty khởi nghiệp sẽ nhìn vào dự toán để chứng mình khả năng của họ”.

Với trường hợp startup tờ giấy trắng, không có nhiều số liệu sẽ định giá thế nào, Shark Nguyễn Mạnh Dũng chia sẻ: “Về cơ bản, các quỹ sẽ nhìn vào con số nhưng với quỹ ở giai đoạn đầu, họ nhìn vào ý tưởng. Nhiều lúc đầu tư vào cty chưa có gì, bắt đầu từ ý tưởng sau đó kéo con người về cùng xây. Định giá giấc mơ, đầu tư vào con người. Doanh nghiệp dưới 1 triệu USD, tài chính không phải là điều các Quỹ đầu tư lưu tâm. Công thức làm sao để startup thành công chính là team của họ, đến một lúc nào đó nhà đầu tư mới dùng chỉ tiêu để định giá”.

Đồng quan điểm, Shark Nguyễn Xuân Phú - Chủ tịch tập đoàn Sunhouse bổ sung: “Đối với startup mới chưa dữ liệu, để gọi vốn đầu tư nhà đầu tư sẽ nhìn vào mức độ tin tưởng với ý tưởng và team của bạn. Còn startup đã định hình, thì xác định sản phẩm và số liệu kinh doanh. Đa phần các bạn hay thổi phồng về doanh số, lợi nhuận, chỉ thấy cái lợi trước mắt. Đây là sai lầm lớn. Các nhà đầu tư thì quá kinh nghiệm, sẽ gặp phải khó khăn trong quá trình Due Diligence (Thẩm định dự án). Cho nhà đầu tư thấy lợi một tí thì họ sẽ rút ngắn thời gian và quá trình thẩm định DD”.

Chia sẻ về số cổ phần muốn nắm giữ khi đầu tư, Shark Nguyễn Xuân Phú cho hay: “Lên Shark Tank, quan tâm con số nhiều nhất nhưng cũng giống Dũng, tôi đầu tư nhiều vào con người. Giai đoạn đầu 10 hay 90 % là như nhau vì mất là mất luôn, 2-3 năm thì con số quyết định tất cả, sản phẩm phải được người dùng tin cậy.

Giai đoạn đầu xác định bỏ số tiền nhỏ để họ phát triển thì không nắm giữ nhiều, nhưng khi doanh nghiệp hình thành đưa vào số tiền lớn thì mình cần quản trị rủi ro, sẽ đưa ra tỉ lệ làm sao để bảo vệ đồng tiền mình bỏ ra. Giai đoạn mới bỏ số tiền nhỏ, có mất thì thôi. Nhưng bỏ tiền vào doanh nghiệp lớn đã có nền tảng thì sẽ nắm giữ để đảm bảo”.

Tại buổi đàm thoại, Shark Phú cũng tiết lộ bí quyết gọi vốn của riêng mình, đó là xác định được giá trị của doanh nghiệp dựa trên hai giá trị vô hình và hữu hình. Vô hình là trước mắt và tương lai. Giá mắc nhất chính là vô hình tương lai.

Startup thường nhìn thấy lợi trước mắt nhưng nhà đầu tư thường nhìn vào giá trị vô hình tương lai của doanh nghiệp. “Nếu gọi vốn đầu tư vào công ty tôi, tôi sẽ dựa vào giá trị vô hình tương lai của công ty để xác định nó to nhất để thuyết phục nhà đầu tư. Là người gọi vốn tôi sẽ chịu thiệt các giá trị hữu hình để kiếm lợi ở cái mà họ không nhìn thấy” - Shark Phú nói.