Quảng Ninh: Nhà máy xử lý rác thuê thêm 10 hecta để đổ thải?

Nhất quyết chọn vị trí gây tranh cãi để xây nhà máy

Ý nghĩa của việc xây dựng nhà máy xử lý rác thải trên địa bàn TX.Đông Triều là điều bức thiết và phù hợp với tốc độ phát triển của địa phương là điều không phải bàn cãi. Tuy nhiên, việc chọn vị trí xây dựng nhà máy xử lý rác thải phải qua nghiên cứu, đánh giá tác động môi trường, qua nhiều sở, ngành của tỉnh Quảng Ninh khảo sát cho ý kiến. Thế nhưng cuối cùng nhà máy lại nằm trên vỉa than có trữ lượng lớn khiến dư luận không thể không hoài nghi.

Liên hệ với Sở Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) tỉnh Quảng Ninh, đơn vị đã từng có ý kiến phản đối dự án nhà máy xử lý rác xây dựng trên địa bàn thôn Trung Lương (xã Tràng Lương, TX.Đông Triều) để hỏi về lý do dự án vẫn được xây dựng tại đây. Sở này đã trả lời phóng viên Doanhnhan.vn như sau: “Ngày 2/7/2014, Sở TN&MT có văn bản số 1929/TNMT-KHTC gửi Sở Xây dựng để tham gia ý kiến về việc phê duyệt nhiệm vụ lập quy hoạch chi tiết xây dựng Nhà máy xử lý rác thải tại xã Tràng Lương; tại văn bản này Sở Tài nguyên và Môi trường không đồng ý trình phê duyệt nhiệm vụ quy hoạch. Sở Xây dựng đã tổng hợp và báo cáo Ủy ban Nhân dân Tỉnh tại văn bản số 1046/SXD-QH ngày 4/7/2014.

Ngày 11/11/2014, UBND tỉnh có văn bản số 6374/UBND-QH1 về việc xây dựng Nhà máy xử lý rác thải tại Thôn Trung Lương, trong đó có giao cho UBND TX.Đông Triều xem xét quyết định lựa chọn địa điểm đầu tư, phê duyệt nhiệm vụ quy hoạch, quy hoạch chi tiết xây dựng... Chủ tịch UBND TX.Đông Triều phải chịu trách nhiệm về các quyết định phê duyệt của mình”.

Phóng viên có hỏi Sở TN&MT Quảng Ninh đánh giá thế nào về việc trong quá trình san gạt nhà máy đã thấy xuất lộ than? Ngay từ đầu vị trí lựa chọn xây dựng Nhà máy nhiều đơn vị đã biết dự án nằm trên vỉa than 24 phân bố tài nguyên than khu vực mỏ Hồng Thái nên khả năng cao là sẽ xuất hiện than nhưng tại sao vẫn chọn vị trí này?

Trả lời câu hỏi này, Sở TN&MT cho rằng, “việc lựa chọn địa điểm thực hiện dự án Nhà máy xử lý rác thải tại Thôn Trung Lương, xã Tràng Lương là do UBND TX.Đông Triều quyết định và UBND TX.Đông Triều chịu trách nhiệm về quyết định này (theo nội dung văn bản số 6374/UBND-QH1ngày 11/11/2014 của UBND tỉnh)”.

Thi công 2 giai đoạn cùng lúc còn xin mở rộng diện tích?

Trao đổi với ông Tạ Văn Mai (Chủ tịch UBND xã Tràng Lương), ông Mai cho biết, lượng than thu hồi tại dự án nhà máy xử lý rác theo báo cáo đã được tập kết tại mặt bằng dự án. Khối lượng than mà Công ty TNHH Viễn Đông trong quá trình thực hiện dự án nhà máy rác tập kết được khoảng 4.700 tấn. Địa phương đã bố trí chốt trạm quản lý, bảo vệ chặt chẽ, không có hoạt động vận chuyển than ra ngoài khu vực.

Ông Mai cũng cho biết, tổ giám sát hoạt động xây dựng nhà máy rác do ông làm tổ trưởng cũng đã yêu cầu Công ty TNHH Viễn Đông không vận chuyển, tập kết than, thi công vào khu vực có than trong dự án. Tuy nhiên, ngày 3/4/2017, phóng viên đã đến khu vực xây dựng nhà máy rác tại thôn Trung Lương quan sát thì thấy vẫn có hiện tượng xe tải tập kết than trong dự án và báo lại ông Mai.

Sau khi phản ánh, Chủ tịch UBND xã Tràng Lương cùng Phó trưởng Phòng TN&MT TX.Đông Triều đã lên dự án kiểm tra và xác nhận Công ty TNHH Viễn Đông có tập kết than, đồng thời ông Mai cho biết đã lập biên bản và yêu cầu dừng hoạt động này.

Bên cạnh đó xe tải đổ đất, đá thải thẳng xuống bên dưới chân đồi khu vực dự án mà không theo tầng lớp. Ông Mai giải thích rằng sau này chủ đầu tư sẽ tiến hành cắm cọc, quây lại sau đó sẽ san phân tầng theo quy định.

Được biết, dự án đầu tư xây dựng nhà máy xử lý rác thải tại thôn Trung Lương, xã Tràng Lương chia làm 2 giai đoạn thực hiện. Giai đoạn 1 sẽ thi công trên khoảng 6,1 hecta đất đã thuê. Giai đoạn 2 thi công phần 9,13 hecta còn lại. Khi đi vào hoạt động, 4 dây chuyền với công suất 100 tấn/ngày, có thể nâng lên 200 tấn/ngày hoặc cao hơn. Tuy nhiên, không hiểu sao khi tiến hành xây dựng, công ty này lại nhận được quyết định thi công 2 giai đoạn cùng một lúc. Điều này đồng nghĩa với việc tất cả hơn 15 hecta mà dự án đã thuê sẽ được san gạt.

Theo nguồn tin riêng của Doanhnhan.vn, Công ty TNHH còn có văn bản đề xuất UBND TX.Đông Triều, UBND tỉnh Quảng Ninh cho thuê thêm 10 hecta để làm bãi đổ thải đất đá. Tuy nhiên đề nghị này chưa được cơ quan chức năng phê duyệt.

Một dự án đã được trình qua nhiều cơ quan ban ngành, nhiều cấp có thẩm quyền phê duyệt về thiết kế, đánh giá tác động môi trường... và đều được chấp thuận, nhưng bỗng nhiên công ty này lại xin thuê thêm 10 hecta đất để làm bãi đổ thải. Giả sử nếu chính quyền đồng ý cho Công ty TNHH Viễn Đông thuê thêm đất thì những đánh giá, phê duyệt về dự án, về tác động môi trường của dự án trước đó có phải đã làm hời hợt?

Còn nếu các cơ quan ban ngành đã nghiên cứu kỹ trước khi phê duyệt dự án thì việc chủ đầu tư thuê thêm đất để làm bãi đổ thải còn có mục đích nào khác? Bởi lẽ trong quy hoạch ban đầu của nhà máy xử lý rác thải này đã có đầy đủ các hạm mục bao gồm cả bãi đổ thải...

Tạm chưa bàn đến việc Công ty TNHH thuê thêm một diện tích lớn bằng 2/3 diện tích nhà máy hiện tại để đổ thải vì nó chỉ dừng lại ở thông tin và chưa được phê duyệt. Nhưng nhìn lại việc chọn vị trí dự án nằm trên đồi cao, nếu chủ đầu tư tính toán về kinh tế để không phải mất thêm phí vào việc san lấp mặt bằng, thuê đất tại sao không khảo sát, đề xuất địa phương một vị trí khác trong quỹ đất còn khá lớn ở TX.Đông Triều?

Không chỉ có một vấn đề

Về thôn Trung Lương, rất nhiều người dân đang lo lắng về dự án nhà máy rác đang được xây dựng. Có vẻ những người dân nơi quê nghèo này không quan tâm lắm đến việc người ta làm nhà máy xử lý rác thật hay chỉ dựa vào việc xây dựng nhà máy để lấy than. Nhưng họ thật sự quan tâm, lo lắng việc khi nhà máy đi vào hoạt động sẽ gây ô nhiễm, ảnh hưởng đến cuộc sống của họ.

Ông Bùi Thượng Táy (Trưởng thôn Trung Lương) cho biết, sau 2 lần UBND TX.Đông Triều lấy ý kiến người dân thông Trung Lương nhưng đều nhận được sự đồng thuận không cao từ phía người dân. Sau đó dự án vẫn được triển khai, bên trên đã quyết định thì người dân không biết làm thế nào.

Chưa biết khi đi vào hoạt động, dự án nhà máy xử lý rác có phát sinh những vấn đề về môi trường gì ảnh hưởng đến người dân hay không. Tuy nhiên hiện tại, nhiều người dân thôn Trung Lương cho biết, từ đầu năm 2017 đến nay, Công ty TNHH Viễn Đông hoạt động rầm rộ cả ngày lẫn đêm, tiếng động từ xe cộ, máy móc khiến người đân mất ăn mất ngủ.  

Cho đến nay, việc tận thu than tại nhà máy xử lý rác vẫn đang chờ cấp có thẩm quyền quyết định đơn vị nào sẽ là đơn vị được quyền khai thác tận thu. Và việc tận thu này sẽ diễn ra ở mức độ nào, trong thời gian bao lâu? Nếu kéo dài thì việc xử lý rác ở TX.Đông Triều sẽ thế nào? Rất nhiều câu hỏi xuất phát từ dự án tốn nhiều giấy mực này.

Trước đó, trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh không ít dự án xây dựng phát lộ than và được khai thác tận thu. Doanhnhan.vn đã đề nghị Sở TN&MT cho biết một số dự án được tận thu than trên địa bàn tỉnh trong khoảng thời gian 15 năm trở lại đây tuy nhiên chỉ nhận được câu trả lời chung chung: “Việc xuất hiện tài nguyên khoáng sản than trong quá trình thi công dự án công trình xây dựng phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh đã và đang được cả hệ thống chính trị của Tỉnh đặc biệt quan tâm chỉ đạo, quản lý, kiểm soát chặt chẽ đảm bảo an ninh, trật tự xã hội”.

Hy vọng rằng UBND tỉnh Quảng Ninh và các cấp có liên quan giám sát chặt chẽ, không để tồn tại những dự án xây dựng để tận thu tài nguyên một cách “đúng quy trình” tái diễn. Tránh dư luận hoài nghi về lợi ích nhóm vì có những biểu hiện khó hiểu khi thực hiện dự án này.

Doanhnhan.vn sẽ tiếp tục thông tin về sự việc này!