Báo Pháp luật Việt Nam vừa có bài phản ánh về việc UBND tỉnh Quảng Bình có thể khiến Chính phủ bị nhà đầu tư nước ngoài khởi kiện vì những việc làm không đúng pháp luật, kéo dài thủ tục hành chính về thay đổi giấy phép đầu tư của Cty TNHH Kaolin Quảng Bình-Bohemia (Cty QBBK) đến hơn 4 tháng.
Công ty QBBK (Nguồn: Baophapluat.vn) Ngày 1/3/2017, dưới sự chủ trì của Phó Chủ tịch thường trực Nguyễn Xuân Quang, UBND tỉnh Quảng Bình đã có cuộc họp với đại diện Ngân hàng Xuất khẩu Cộng hòa Séc (CEB) chủ nợ của Cty TRADE B.G.M về vấn đề thay đổi giấy phép đầu tư từ Cty TRADE B.G.M (đã bị tuyên bố phá sản) sang người đại diện quản lý tài sản là ông Josef Cupka để Cty QBBK có chủ thực sự.
Cuộc họp có sự tham dự đầy đủ của các cơ quan tham mưu cho UBND tỉnh Quảng Bình về pháp luật và đầu tư như Tòa án, VKS, Sở Kế hoạch và Đầu tư, Sở Tư pháp. Vấn đề được đại diện Ngân hàng CEB nêu ra và mong muốn được UBND tỉnh Quảng Bình giải quyết là việc thực hiện bản án của tòa án Cộng hòa Séc và Việt Nam, ghi nhận ông Josef Cupka là đại diện nhà đầu tư nước ngoài tại Cty QBBK theo đúng quy định của pháp luật Việt Nam.
Tuy nhiên, theo Luật sư Lưu Tiến Dũng (đại diện của ông Josef Cupka) tham dự cuộc họp, UBND tỉnh Quảng Bình đã không giải thích hợp lý về lý do chậm trễ thực hiện các thủ tục hành chính đang gây bất bình cho nhà đầu tư cũng như một cam kết rõ ràng trong việc giải quyết yêu cầu của nhà đầu tư. Thậm chí, UBND tỉnh Quảng Bình còn gây ra sự thất vọng lớn hơn khi tại cuộc họp này, thêm một lý do không hợp lý nữa được UBND tỉnh Quảng Bình “bổ sung” có thể làm cho tiến trình cấp phép đầu tư cho chủ sở hữu mới của Cty QBBK kéo dài vô thời hạn.
Theo đó, UBND tỉnh Quảng Bình cho biết vừa nhận được văn bản của ông Martin Adamec, Chủ tịch HĐTV Cty QBBK (trên danh nghĩa) gửi UBND tỉnh Quảng Bình 28/2/2017, trước cuộc họp một ngày. Nội dung văn bản của ông Martin Adamec cho biết, một tòa án của Cộng hòa Séc đang giải quyết việc đòi nợ của chủ nợ của Cty TRADE B.G.M. Cũng tại văn bản này, ông Martin Adamec khẳng định, chỉ có Tập đoàn BGM là chủ nợ của Công ty TRADE B.G.M, Ngân hàng CEB không có quyền đối với các khoản nợ của doanh nghiệp đã phá sản và gửi kèm một bản án bằng tiếng Séc làm “bằng chứng”.
Với lý do mới này thì thấy, những người quản lý của Cty QBBK hiện nay đang thể hiện quyết tâm không bàn giao tài sản cho người được tòa án chỉ định theo các bản án của tòa án thành phố Prague và tòa án Việt Nam. Và, điều đáng nói là UBND tỉnh Quảng Bình lại sẵn sàng sẽ xem xét đơn này với bằng chứng kèm theo là một văn bản bằng tiếng nước ngoài không được hợp pháp hóa lãnh sự (không có giá trị thi hành ở Việt Nam).
Theo Luật sư Lưu Tiến Dũng, trước đây khi ông nộp đơn đề nghị thay đổi giấy phép đầu tư cùng bản án của Tòa án Prague đã có công chứng, hợp pháp hóa lãnh sự của Đại sứ quán Việt Nam thì UBND tỉnh Quảng Bình đã yêu cầu phải làm thủ tục công nhận và cho thi hành bản án đó mới xem xét yêu cầu sửa đổi giấy chứng nhận đầu tư. Nhưng, khi ông Martin Adamec gửi đơn kèm theo một văn bản tiếng nước ngoài, chưa biết nội dung là gì thì ngay lập tức được UBND tỉnh Quảng Bình xem xét. Như vậy, cách đối xử rất khác nhau này cho thấy, Quảng Bình vẫn đang coi trọng “người quen cũ” thay vì phải làm đúng pháp luật.
Cũng cần nhắc lại, bản án tuyên bố phá sản Cty TRADE B.G.M đã được công nhận tại Việt Nam bằng bản án phúc thẩm của Tòa án cấp cao tại Đà Nẵng và hiện nay, ông Josef Cupka là đại diện hợp pháp của nguồn vốn tại Cty QBBK. Quyết định của tòa án Việt Nam cho thi hành quyết định tuyên bố phá sản doanh nghiệp của tòa án nước ngoài đã chỉ định người quản lý tài sản của Cty QBBK, ghi nhận quyền của ông Josef Cupka với tư các là người quản lý vốn tại Cty QBBK. Theo bản án đã có hiệu lực của tòa án thì các cơ quan nhà nước có nghĩa vụ phải đảm bảo các quyền này một cách tự động, không phải thông qua thi hành án. Do đó, việc chậm thay đổi giấy phép đầu tư đối cho doanh nghiệp là một việc làm trái pháp luật và coi thường các bản án đã có hiệu lực.
Việc giải thích, hướng dẫn áp dụng pháp luật đã được các cơ quan tham mưu của UBND tỉnh Quảng Bình nêu rất rõ và Bộ Tư pháp cũng khẳng định, theo quy định của pháp luật và các bản án đã có hiệu lực thì ông Josef Cupka hiện là chủ đầu tư duy nhất tại Cty QBBK nên ông Josef Cupka có quyền điều chỉnh giấy chứng nhận đầu tư theo quy định của pháp luật về doanh nghiệp và đầu tư. Thậm chí, Bộ Tư pháp còn khuyến cáo về nguy cơ nhà đầu tư nước ngoài khởi kiện Chính phủ nếu UBND tỉnh Quảng Bình yêu cầu các bên liên quan không thực hiện đúng pháp luật.
Việc UBND tỉnh Quảng Bình cân nhắc và xem xét sự việc thận trọng là cần thiết trong một giới hạn cho phép của pháp luật. Nhưng việc đưa ra không hợp lý, xem xét các tài liệu không có giá trị mà không thực hiện các bản án đã có hiệu lực pháp luật thì rõ ràng không phải là sự thận trọng. Đây là lý do nhà đầu tư thực sự lo lắng khiến họ tìm đến các nhà ngoại giao để đề nghị can thiệp hay sử dụng hạ sách là khởi kiện Chính phủ.
Báo Pháp luật Việt Nam sẽ tiếp tục thông tin.