Theo PVN, trong việc ký kết các hợp đồng có một khoản tiền gọi là “Participant Bonus” hoặc cũng có nơi dùng từ “Signature Bonus”. Nếu hiểu theo nghĩa đơn giản, chữ Bonus nghĩa là tiền thưởng (“tiền hoa hồng”) thì không đúng với bản chất của từ ngữ. Tìm kiếm Google với dòng chữ “hoa hồng chữ ký” hoặc “phí tham gia hợp đồng” sẽ cho ra rất nhiều kết quả và rất nhiều bài phân tích, giải thích về từ này.
“Thực chất, khoản tiền này là khoản tiền mà nhà thầu phải trả cho nước chủ nhà khi ký hợp đồng dầu khí. Có thể giải thích một cách nôm na rằng, khoản tiền này giống như tiền đi mua hồ sơ thầu, giá trị của khoản tiền này nhiều hay ít tùy thuộc vào giá trị tổng thể của gói hợp đồng. Có nghĩa, khi công ty dầu khí nước chủ nhà giao tài liệu cho ta thì ta phải trả tiền, khoản tiền này cũng như một loại tiền đặt cọc để buộc tham gia dự án. Đây là một thông lệ bình thường quốc tế”, đại diện PVN cho biết.
PVN cũng dẫn chứng về việc các nhà nhà đầu tư nước ngoài phải trả khoản tiền này cho Việt Nam. Ví dụ, BHP (Anh) đã phải trả quyền khai thác ở mỏ Đại Hùng 90 triệu USD, hoặc khi chúng ta liên doanh với phía Nga khai thác dầu ở mỏ Nhenhetxky cũng phải trả phí tham gia hợp đồng gần 100 triệu USD.
“Do cách hiểu và cách dịch có khác nhau nên mọi người dễ nghĩ đây là tiền “lại quả”. Việc thanh toán khoản phí này cũng theo luật dầu khí của từng nước mà không thể làm khác được. Trong dự án Junin 2, khoản tiền phí tham gia dự án này là 584 triệu đô và phải chuyển ngay 300 triệu đô theo quy định của Venezuela. Không thể nào có chuyện chúng ta chuyển tiền cho Venezuela rồi họ lại cắt xén, chia chác, lại quả với nhà đầu tư Việt Nam. Sự thật về chuyện “tiền hoa hồng” chỉ là vậy”, đại diện PVN khẳng định.
Tại Venezuela, ngoài Việt Nam, nhiều quốc gia khác cũng phải chi trả số tiền này. Như Liên Bang Nga cũng phải chi cho PDVSA 1 tỷ USD tiền phí tham gia hợp đồng. Trung Quốc cũng đã chi 1 tỷ USD cho cái gọi là “hoa hồng chữ ký”…
Về dự án Junin 2 ở Venezuela, Việt Nam có được là do tình cảm đặc biệt của Tổng thống Hugo Chavez và của nhân dân Venezuela dành cho Việt Nam. Một điều nữa, sau khi ký hợp tác liên doanh giữa PVEP và PVDSA, dự án này đã được Quốc hội Venezuela thông qua. Và một khi dự án được Quốc hội Venezuela thông qua, bất luận thời thế thay đổi ra sao, ai lên nắm quyền đều phải tôn trọng và thực hiện đúng những điều Quốc hội đã quy định.
Thậm chí Quốc hội Venezuela quyết định, nếu dự án chưa đạt hiệu quả kinh tế cao, bất luận lý do gì, Quốc hội sẽ kéo dài thời gian thực hiện dự án cho phía Việt Nam. Sau khi ông Hugo Chavez mất, Tổng thống Nicolás Maduro lên nắm quyền. Khi sang thăm hữu nghị chính thức Việt Nam, ông cũng đã chia sẻ với những khó khăn mà Tập đoàn Dầu khí Việt Nam đang gặp phải khi thực hiện dự án Junin 2. Và chính phủ Venezuela sẵn sàng cho Việt Nam lựa chọn một lô khác nếu Việt Nam thấy thuận lợi hơn, có hiệu quả kinh tế cao hơn.
Trước đó, cơ quan điều tra Bộ Công an đã yêu cầu PVN cung cấp hồ sơ, tài liệu liên quan đến dự án Junin 2 ở Venezuela.