Theo một thông cáo từ Tập đoàn Vanguard, John Bogle ra đi vào ngày thứ Tư (16/1) tại thị trấn Bryn Mawr, bang Pennsylvania. Nguyên nhân cụ thể của cái chết không được công bố.
Ông có tiền sử bệnh tim mạch. Năm 31 tuổi, ông bị đột quỵ lần đầu tiên và bị thêm vài lần nữa những năm sau đó. Năm 65 tuổi, ông trải qua một ca phẫu thuật ghép tim.
Nhà đầu tư huyền thoại Jon Bogle (hay còn gọi là Jack Bogle). Ảnh: CNBC.
Phong cách đầu tư đơn giản mà hiệu quả
Bogle nổi tiếng với phong cách đầu tư mua và nắm giữ, ông cũng giành nhiều thời gian và tâm huyết để truyền bá tư tưởng đầu tư này và được coi là một trong những nhà đầu tư vĩ đại nhất trên thế giới.
Quĩ chỉ số do ông lập ra và quản lí thụ động đem lại cho nhà đầu tư lợi suất cao hơn với chi phí thấp hơn các quĩ được quản lí theo kiểu chủ động.
Các quĩ chỉ số, quĩ thụ động thường mô phỏng biến động của một chỉ số chứng khoán nhất định, giá trị tài sản ròng của quĩ lên xuống cùng với chỉ số. Các nhà quản lí quĩ chỉ số không cần phân tích từng cổ phiếu, từng khoản đầu tư mà chỉ cần giao dịch để bám sát biến động chỉ số tham chiếu, do vậy chi phí quản lí quĩ theo kiểu thụ động này rất thấp.
Ngược lại, các quĩ chủ động thường giành nhiều thời gian, công sức để phân tích từng cổ phiếu, từng khoản đầu tư cũng như thời gian đầu tư phù hợp. Các quĩ này vì thế mà có phí rất cao. Tuy nhiên theo nghiên cứu và thống kê của Bogle trong các giai đoạn 1982 – 1992 và 1995-2005, tỉ suất lợi nhuận mà các quĩ chủ động mang lại lại thấp hơn so với các quĩ quản lí kiểu thụ động đơn giản.
Ban đầu, Bogle hay bị chế nhạo vì phong cách đầu tư quá đơn giản, đến mức "con nít cũng làm được". Tuy đơn giản mà hiệu quả, thời gian đã chứng minh sự sáng suốt của John Bogle.
Một đời giản dị
Năm 1975, ông lập ra Vanguard – quĩ đầu tư tương hỗ lớn nhất đồng thời là quĩ đầu tư chỉ số đầu tiên trên thế giới. Ông giữ chức Chủ tịch và CEO của Vanguard đến năm 1996. Hiện nay, Vanguard quản lí khối tài sản khoảng 5.100 tỉ USD của hơn 20 triệu nhà đầu tư đến từ 170 quốc gia trên khắp thế giới.
Con số 5.100 tỉ USD lớn gấp nhiều lần tổng tài sản của các tập đoàn lớn như hãng bán lẻ Amazon (khoảng 145 tỉ USD), ngân hàng JP Morgan Chase (khoảng 2.600 tỉ USD), của “con cưng” của Warren Buffett - Berkshire Hathaway (khoảng 740 tỉ USD) …
Tuy sáng lập và làm lãnh đạo một đế chế đầu tư khổng lồ, tài sản cá nhân của Bogle chỉ ở mức khá khiêm tốn là 80 triệu USD, tức là ông còn lâu mới trở thành tỉ phú như Jeff Bezos, Jamie Dimon hay Warren Buffett ...
Bogle viết tổng cộng 13 cuốn sách về đầu tư, gần đây nhất là cuốn “Stay the Course: The Story of Vanguard and the Index Revolution” vào năm 2018, tạm dịch là “Mãi mãi một con đường: Câu chuyện về Vanguard và cuộc Cách mạng Chỉ số”. Những người thần tượng Bogle đã xây dựng một website dựa theo các lời khuyên đầu tư chí lí của ông: bogleheads.org.
Người hùng của Warren Buffett
Trong bức thư gửi cổ đông của Berkshire Hathaway tháng 3/2017, nhà đầu tư huyền thoại – tỉ phú Warren Buffett đã viết: “Nếu cần dựng một pho tượng để tôn vinh người đã giúp đỡ nhiều nhất cho các nhà đầu tư Mỹ, người đó chỉ có thể là John ‘Jack’ Bogle.
Warren Buffett nói thêm: “Trong những năm đầu sự nghiệp, Bogle thường xuyên bị cảnh ngành quản lí quĩ chế nhạo. Tuy nhiên ngày nay, ông chắc hẳn rất thỏa mãn khi biết rằng mình đã giúp hàng triệu nhà đầu tư thu được lợi suất từ khoản tiết kiệm cao hơn rất nhiều so với các phương án đầu tư khác. Đối với tôi cũng như hàng triệu nhà đầu tư, Bogle là một người hùng”.
Chính Warren Buffett - người được coi là thiên tài chọn cổ phiếu - cũng đồng tình ủng hộ phong cách đầu tư thụ động của John Bogle và lợi nhuận mà nó mang lại trong dài hạn.
Năm 2008 Warren Buffett đặt cược 1 triệu USD rằng đầu tư vào quĩ chỉ số mô phỏng S&P 500 sẽ mang lại thành quả cao hơn là đầu tư vào 5 quỹ đầu cơ (hedge fund) do công ty quản lý tài sản Protégé Partners lựa chọn.
Năm quĩ đầu cơ này có khởi đầu rất thành công khi đánh bại chỉ số S&P 500 trong năm 2008. Tuy nhiên chỉ số S&P 500 đã giành chiến thắng tất cả các năm sau đó. Đúng 10 năm sau ngày đánh cược, chỉ số S&P 500 mà Warren Buffett lựa chọn đã tăng 125,8% trong khi 5 quỹ đầu cơ kia chỉ đạt tỉ suất lợi nhuận trung bình là 36%.