Theo số liệu từ Hiệp hội Rau quả Việt Nam (Vinafruit), quả dứa đang là một trong những mặt hàng nông sản xuất khẩu có sức tăng trưởng ấn tượng. Tính đến hết tháng 5/2025, Liên bang Nga là thị trường nhập khẩu dứa lớn nhất của Việt Nam với kim ngạch đạt 9,4 triệu USD. Thị trường Mỹ đứng thứ hai với 7,2 triệu USD, chiếm 20,9% tổng giá trị xuất khẩu.
Ông Đặng Phúc Nguyên, Tổng Thư ký Vinafruit, nhận định không gian thị trường cho quả dứa trên toàn cầu còn rất lớn và xu hướng tiêu dùng đang tăng mạnh. Hiện nay, nhu cầu tại nhiều quốc gia vượt nguồn cung.
Báo cáo từ các tổ chức quốc tế cho thấy, quy mô thị trường dứa toàn cầu năm 2024 ước đạt 28,79 tỷ USD và dự kiến tăng trưởng lên 39,13 tỷ USD vào năm 2029. Hiện, Costa Rica, Indonesia và Philippines là ba quốc gia xuất khẩu dứa hàng đầu thế giới.
Về phía Việt Nam, theo Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, quả dứa đã được xuất khẩu tới hơn 100 quốc gia và vùng lãnh thổ. Diện tích trồng dứa cả nước hiện đạt khoảng 52.000 ha, cho sản lượng hơn 860.000 tấn/năm. Mục tiêu đến năm 2030 là phát triển vùng trồng lên 55.000 – 60.000 ha, sản lượng đạt 800.000 – 950.000 tấn. Các vùng sản xuất trọng điểm tập trung tại Ninh Bình, Thanh Hóa, Quảng Nam, Tiền Giang, và Kiên Giang.
Cần giải quyết các điểm nghẽn về sản xuất và thị trường
Dù có lợi thế về điều kiện tự nhiên và năng lực chế biến, ngành dứa Việt Nam vẫn còn nhiều hạn chế cần khắc phục. Các chuyên gia chỉ ra những vấn đề chính bao gồm: bộ giống còn đơn điệu, thiếu các giống chất lượng cao, kháng sâu bệnh; chuỗi liên kết sản xuất còn rời rạc; tỷ lệ chế biến sâu chưa cao và công tác xây dựng thương hiệu, xúc tiến thị trường còn yếu.
Tại tọa đàm "Kết nối sản xuất và tiêu thụ nông sản các tỉnh vùng Bắc Trung bộ" ngày 6/8 vừa qua, các chuyên gia và doanh nghiệp đã đưa ra nhiều giải pháp. Ông Đinh Cao Khuê, Chủ tịch HĐQT CTCP Thực phẩm Xuất khẩu Đồng Giao (DOVECO), cho biết dứa là cây trồng có hiệu quả kinh tế vượt trội và có thể canh tác quanh năm, không phụ thuộc mùa vụ. Đây là lợi thế lớn trong việc tổ chức sản xuất và xuất khẩu ổn định.
Để hiện thực hóa tiềm năng, ông Đặng Phúc Nguyên đề xuất ngành dứa cần có một chiến lược tổng thể, từ quy hoạch vùng nguyên liệu, cải tiến giống, ứng dụng kỹ thuật đến xây dựng hệ thống thủy lợi. Ông cũng kiến nghị về chính sách tín dụng ưu đãi cho nông dân, vì chi phí đầu tư ban đầu cho việc trồng dứa khá cao, khoảng 120 – 130 triệu đồng/ha.
Về định hướng thị trường, Thạc sĩ Ngô Quốc Tuấn từ Cục Trồng trọt cho rằng Việt Nam cần tận dụng tốt hơn thị trường EU thông qua Hiệp định EVFTA. Trong khi đó, ông Nguyễn Quý Dương, Phó Cục trưởng Cục Trồng trọt, nhấn mạnh sự cần thiết phải điều chỉnh quy hoạch sản xuất và đặc biệt chú trọng đến thị trường Trung Quốc với sức tiêu thụ lớn.
Nếu có sự đầu tư và quy hoạch bài bản, cây dứa được kỳ vọng sẽ trở thành một trong những nông sản chủ lực, mang lại giá trị kinh tế cao và bền vững cho nhiều địa phương.