Tối 15/8 (theo giờ Việt Nam), cổ phiếu VFS của VinFast chính thức khai trương giao dịch cổ phiếu trên sàn chứng khoán Nasdaq của Mỹ. Việc đưa VinFast lên Nasdaq được cho là một khoảnh khắc lịch sử, đánh dấu bước tiến lớn trên con đường hiện thực hoá giấc mơ toàn cầu của hãng xe điện này.
VinFast niêm yết trên sàn Nasdaq
Vậy nhưng nhiều người tự hỏi, sàn chứng khoán Nasdaq là gì và để có thể niêm yết trên sàn chứng khoán Mỹ cần những điều kiện nào?
Sàn chứng khoán Nasdaq là gì?
Nasdaq (tên đầy đủ là National Association of Securities Dealers Automated Quotation System) được thành lập bởi Hiệp hội quốc gia các thương nhân chứng khoán (NASD) vào năm 1971. Hiện, sàn Nasdaq do công ty Nasdaq Stock Market điều hành.
Ban đầu, Nasdaq chỉ là hệ thống báo giá chứng khoán và chưa có khả năng kết nối giữa người mua và người bán. Ở thời điểm đó, nhiệm vụ chính của Nasdaq là điều chỉnh chênh lệch giá mua cổ phiếu - có lợi cho các nhà đầu tư nhưng không được lòng các nhà môi giới.
Một thời gian sau, Nasdaq đã thực hiện việc giao dịch mua và bán giữa các bên tham gia thị trường và chính thức trở thành một sàn giao dịch chứng khoán. Sau đó, Nasdaq thành lập hệ thống giao dịch điện tử để các nhà đầu tư có thể thực hiện lệnh trực tuyến.
Đến thời điểm hiện tại, Nasdaq là sàn giao dịch chứng khoán lớn thứ 2 tại Mỹ, sau sàn giao dịch New York (NYSE) xét theo vốn hóa thị trường.
Tính đến tháng 7 năm 2023, có hơn 3.300 công ty được niêm yết trên sàn giao dịch Nasdaq, quản lý hơn 90 thị trường. Sàn giao dịch này có khối lượng giao dịch "khủng" với khoảng 1,8 tỷ giao dịch mỗi ngày, đóng vai trò quan trọng trong thị trường chứng khoán Mỹ.
Những chỉ số phổ biến trên sàn Nasdaq
Chỉ số Nasdaq là một trong những khái niệm được nhắc tới nhiều với người hoạt động trong lĩnh vực kinh tế - tài chính. Chỉ số này được xây dựng dựa trên giá cổ phiếu của các công ty được niêm yết trên Nasdaq.
Trên sàn Nasdaq, các chỉ số chính là Nasdaq Composite (đo lường biến động của toàn bộ các cổ phiếu) và Nasdaq 100 (top 100 công ty phi tài chính lớn nhất được niêm yết trên sàn).
Các lĩnh vực giao dịch chính trên sàn Nasdaq bao gồm công nghệ, tài chính, công nghiệp, dầu khí, tiện ích, vật liệu cơ bản, viễn thông, dịch vụ tiêu dùng, hàng tiêu dùng và chăm sóc sức khỏe. Nổi bật là nhóm cổ phiếu công nghệ cao. Đây cũng là sàn giao dịch chứng khoán quy tụ nhiều cổ phiếu của tập đoàn công nghệ hàng đầu thế giới niêm yết như Apple, Microsoft, Alphabet, Tesla, Amazon...
Phương thức hoạt động của sàn Nasdaq
Về phương thức hoạt động, ban đầu, Nasdaq chỉ thực hiện nhiệm vụ thu thập thông tin, báo giá để nhà giao dịch thực hiện mua - bán chứng khoán trên các sàn giao dịch khác nhau. Sau này, Nasdaq tập trung nhiều hơn vào cổ phiếu không được niêm yết trên sàn chứng khoán New York. Các cổ phiếu này gọi là cổ phiếu OTC.
Công nghệ phát triển, Nasdaq tạo ra hệ thống giao dịch tự động, thực hiện nhiệm vụ khớp lệnh giữa người mua và người bán, cung cấp dữ liệu, báo cáo tóm tắt các sàn giao dịch chứng khoán khác.
Hai chức năng chính của Nasdaq là tập hợp người mua - bán chứng khoán trên thị trường chứng khoán toàn cầu để giúp họ thực hiện giao dịch một cách dễ dàng. Bên cạnh đó, sàn Nasdaq còn thực hiện nhiệm vụ niêm yết công ty muốn phát hành cổ phiếu ra công chúng.
Cá nhân nhỏ lẻ có thể mở tài khoản giao dịch trên Nasdaq?
Theo Nasdaq, để mở tài khoản giao dịch chứng khoán trên sàn Nasdaq, nhà giao dịch cá nhân nhỏ lẻ phải thông qua một nhà môi giới chứng khoán quốc tế. Công ty môi giới cho phép nhà đầu tư mở tài khoản giao dịch và thực hiện mua - bán các loại chứng khoán niêm yết trên sàn Nasdaq.
Một lưu ý nhỏ đó là người mở tài khoản phải có số an sinh xã hội hợp lệ, địa chỉ cư trú hợp pháp tại Mỹ trong phạm vi 50 bang, quận Columbia hoặc Peru.
Tuỷ công ty môi giới trực tuyến, người mở tài khoản giao dịch sẽ phải chịu khoản phí 500 - 1.000 USD. Ngoài ra, nếu người chơi thu được bất cứ khoản lợi nhuận nào từ việc bán cổ phiếu đầu tư trước đó sẽ phải chịu thuế lãi vốn. Số tiền nợ tuỳ thuộc vào thời gian bạn sở hữu khoản đầu tư.
Điều kiện để doanh nghiệp có thể niêm yết trên Nasdaq
Theo trang Investopedia, để được niêm yết trên sàn giao dịch Nasdaq, nhà đầu tư cần phải đáp ứng các tiêu chí tài chính phân thành hạng mục đánh giá cụ thể như thu nhập, vốn chủ sở hữu, giá trị thị trường và tổng giá trị tài sản/tổng doanh thu.
Về thu nhập, công ty phải có tổng thu nhập trước thuế trong ba năm gần nhất hoặc 2 năm bất kỳ trong 3 năm gần nhất phải có 2,2 triệu USD, và không có năm nào trong 3 năm trước đó bị lỗ ròng. Vốn cổ đông phải đạt 15 triệu USD.
Bên cạnh đó, công ty phải có tổng dòng tiền tối thiểu ít nhất là 27,5 triệu USD trong 3 năm tài chính gần nhất, không có dòng tiền âm trong bất kỳ năm nào trong 3 năm đó.
Về đánh giá vốn chủ sở hữu, Nasdaq yêu cầu vốn chủ sở hữu doanh nghiệp niêm yết phải cao hơn vốn từ cổ đông sở ít nhất 30 triệu USD. Tổng giá trị thị trường ít nhất 75 triệu USD.
Đối với các công ty niêm yết sàn Nasdaq, doanh nghiệp phải duy trì mức giá cổ phiếu tối thiểu là 4 USD và tổng giá trị cổ phiếu còn tồn đọng tối thiểu là 1,1 triệu USD. Nếu doanh nghiệp không duy trì mức giá 4 USD trong 30 ngày liên tiếp, công ty có thể sẽ phải đối mặt với rủi ro bị hủy niêm yết.
Đối với các công ty nhỏ không thể đáp ứng được yêu cầu tài chính của Nasdaq, sẽ có sàn giao dịch dành riêng cho họ là Nasdaq Small Caps Market.
Trước VinFast, năm 2009, Cavico Corp (mã ck: CAVO) - một công ty xây dựng thành lập năm 2000, được chấp thuận niêm yết cổ phiếu tại sàn giao dịch chứng khoán Nasdaq. Đây chính là doanh nghiệp Việt đầu tiên niêm yết cổ phiếu tại Mỹ.
Cách Cavico lên sàn Nasdaq là thông qua sáp nhập vào một công ty Mỹ đã niêm yết sẵn tại sàn Pink Sheets. Tuy nhiên, đến năm 2011, Cavico bị hủy niêm yết bắt buộc, với lý do chậm nộp báo cáo tài chính năm 2010.
Năm 2017, "ông lớn" VNG ký bản ghi nhớ về dự kiến niêm yết trên sàn chứng khoán Nasdaq tại Mỹ. VNG tính toán niêm yết cổ phiếu tại Mỹ thông qua việc sáp nhập với một công ty mua lại có mục đích đặc biệt (SPAC), đồng thời làm việc với cố vấn tài chính cho một thoả thuận trong tương lai.