Thiên tài Isaac Newton từng viết: Nếu tôi nhìn được xa hơn những người khác thì đó là vì tôi đứng trên vai của những người khổng lồ. Đây cũng là điều lý giải vì sao người thành công nhìn thấy được nhiều điều hơn đa số mọi người không phải vì họ giỏi hơn bất kỳ ai khác - mà đơn giản chỉ là họ được dạy bởi những người giỏi nhất.
Với các startup, những người thầy, mentor cũng có vai trò quan trọng không kém. Trong một cuộc giao lưu cách đây không lâu, shark Nguyễn Mạnh Dũng từng chia sẻ rất tâm huyết về vai trò của các mentor với startup. Sau đây là những chia sẻ từ nhà đầu tư nổi tiếng trong giới startup công nghệ tại Việt Nam:
"Mỗi một người cuối cùng cuối đời đúc kết 1 quyển sách. Trong quyển sách đó bạn đọc rồi cũng chỉ tổng kết được mấy dòng thôi. Cho nên câu chuyện mentor nhiều khi giống câu chuyện ngoài giá trị đầu tư ra thì những gì nhà đầu tư mang lại cho mình. Tất cả nhà đầu tư bỏ tiền ra cho mình đều là nhà đầu tư hết. Nên ngày mai khi bạn đầu tư vào một ai đấy thì bạn đã trở thành nhà đầu tư rồi. Việc đấy có khi khá đơn giản.
Thông thường người ta sẽ hỏi nhà đầu tư của anh là ai, những người bạn thân của bạn là ai thì các nhà đầu tư, đối tác tiếp theo người ta sẽ hỏi. Đấy là lý do người ta sẽ hỏi cơ cấu cổ đông hiện nay là ai để biế ai đang đứng sau, ai đã hỗ trợ, đang tin tưởng bạn. Đó là giá trị không hề đơn giản. Đấy là nhân viên sẽ biết công ty đã nhận sự đầu tư từ quỹ đầu tư lớn, cá nhân lớn này thì ít nhất nhà sáng lập qua được vòng nào đó. Thì lúc đó niềm tin trở nên sắt đá. Và với niềm tin của nhân viên xung quanh mình khối đoàn kết trở nên chặt chẽ hơn. Đó là giá trị vô hình mà không phải ai cũng nhận ra.
Cái thứ 2 ví dụ từ bản thân tôi cũng trải qua hơn 10 năm đầu tư, cũng đầu tư rất nhiều, số lượng công ty cũng khoảng 40 công ty gồm cả Nhật, Thái, Việt Nam... nhưng số lượng tôi gặp gấp 100 lần tức là khoảng 4000 công ty. Và mỗi một founder sẽ có một ý kiến, ý tưởng khác nhau. Thì sau quá trình 10 năm gặp gỡ 4.000 founder như thế thì khả năng lượng thông tin tôi có nhiều hơn các bạn. Các góc nhìn của tôi sẽ đa chiều hơn các bạn.
Và có nhiều công ty khi mentor thì họ nói với tôi "em muốn thử cách khác". Tôi nói OK em cứ thử đi, sau 6 tháng quay lại nói với tôi "anh nói đúng". Tôi nói "Câu nói của anh được đúc rút 10 năm chứ không phải chỉ 1 ngày. Và đấy là cái khác biệt giữa anh và em".
Mentor là gì, họ giống như cái GPS của mình. Ngày xưa mình không có smartphone, không có GPS các bạn cũng đi được nhưng mất thời gian mày mò hơn thì thời đại này nó trở nên tốt hơn. Các bạn trở nên dễ dàng tiếp cận một cái GPS để cho mình đi đến đích nhanh hơn để tránh cho mình những cái lãng phí không đáng có. Đấy là những giá trị mà nhà đầu tư mang đến. Đó là những giá trị mà các bạn nên coi trọng hơn tiền.
Câu chuyện là khi xây dựng một doanh nghiệp người ta mang đến cho mình số tiền là mang đến cho mình niềm tin bởi người ta có thể mất tiền. Nhưng bạn nhận tiền nhưng không làm tròn bổn phận của mình trong khoản đầu tư đấy thì các bạn mất nhiều hơn những gì đã mất. Đấy là điều tôi thường nói với các startup là khi có người đầu tư, tin tưởng mình thì cơ hội đến chỉ 1 lần, mình phải trân trọng, chiến đấu đến khi thất bại thì cũng không phải nguyên nhân từ mình. Đấy là giá trị lớn lao vô cùng."