Người mua nhà vẫn lo “méo mặt”
Thời gian qua, lãi suất cho vay ở nhiều ngân hàng đã giảm, các ngân hàng đã tung hàng loạt ưu đãi để “kích cầu”. Với thông tin tích cực, lãi suất vay giảm trong khi giá nhà đã về vùng hấp dẫn khiến nhiều người có nhu cầu mua nhà khấp khởi vui mừng. Chị Nguyễn Hà (Mê Linh, Hà Nội) đang tìm hiểu mua căn hộ chung cư tại quận Cầu Giấy (Hà Nội) với giá gần 5 tỷ đồng để tiện cho con cái học hành.
Chị Hà kể, chị đã tìm hiểu 8 ngân hàng thì thấy mức lãi suất 5%/năm là ưu đãi nhất. Nhưng khi đến ngân hàng hỏi thủ tục vay, chị Hà thất vọng vì mức lãi suất này chỉ áp dụng cho 6 tháng vay đầu tiên, sau khi hết thời hạn ưu đãi, lãi suất cho vay sẽ cố định là 12%/năm.
Tại một ngân hàng khác có mức lãi suất vay mua nhà chỉ 4,99%/năm cũng có điều kiện tương tự. Mức lãi suất này vô cùng hấp dẫn, tuy nhiên chỉ cố định trong 3 tháng đầu, áp dụng với các khoản vay có thời hạn hơn 24 tháng. Từ tháng thứ 4, lãi suất cho vay sẽ được thả nổi theo thị trường.
“Từ đầu tháng 3, dồn dập những thông tin lãi suất hạ nhiệt được tung ra, nhưng cả 8 ngân hàng mà tôi tìm hiểu, lãi suất vẫn neo ở mức 12-13,5% (sau ưu đãi), mức giảm này rất nhỏ giọt và không đáng là bao”, chị Hà chia sẻ.
Đối với những khách hàng đã vay mua nhà trước đó những tưởng sẽ “thở phào” vì lãi suất hạ nhưng cũng không được như kỳ vọng. Anh Ngọc Hùng (Phú Thọ) mua căn hộ trị giá 4 tỷ đồng tại Gia Lâm (Hà Nội) từ cuối năm 2021. Với khoản vay gần 1 tỷ đồng trong 5 năm để mua căn hộ, anh Hùng vừa được ngân hàng thông báo, lãi suất vay đã được điều chỉnh từ 10%/năm cuối tháng 8/2022 lên 13,5%/năm (cộng thêm biên độ 3,5%/năm). Với mức lãi suất này, mỗi tháng gia đình anh Hùng phải trả tiền lãi hơn 10 triệu đồng.
Thời gian gần đây, nhiều ngân hàng đã thông báo giảm lãi suất cho vay với lĩnh vực bất động sản. Có thể kể đến như: Ngân hàng VietinBank công bố gói vay 10.000 tỷ đồng dành cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ mới hoạt động trong 6 tháng đầu năm 2023, lãi suất cho vay từ 7%/năm, áp dụng cho kỳ hạn vay 6 tháng.
Ngân hàng BIDV tung ra gói tín dụng 100.000 tỷ đồng dành cho các khách hàng vay phục vụ nhu cầu đời sống và sản xuất kinh doanh, bao gồm cả vay mua nhà ở với lãi suất từ 10,3%/năm trong 12 tháng đầu tiên kể từ thời điểm giải ngân lần đầu; hay từ 10,9%/năm trong 18 tháng đầu tiên kể từ thời điểm giải ngân lần đầu.
Dù lãi suất cho vay bất động sản đã hạ nhiệt, nhưng theo các chuyên gia, mức giảm này vẫn chưa đáng kể.
Kỳ vọng mức giảm sâu hơn
TS. Nguyễn Văn Đính, Phó Chủ tịch Hiệp hội bất động sản Việt Nam chia sẻ, việc giảm lãi suất đã có đóng góp cho ngành bất động sản nhưng chưa nhiều và chưa đủ. Ông Đính cho rằng thực tế hiện nay, thị trường chưa cảm nhận được nhiều lắm về việc giảm lãi suất cho các gói vay, các gói cũ vẫn chưa điều chỉnh.
Ngoài ra, theo ông Đính, số lượng các đơn vị được hưởng giảm lãi suất chưa đáng kể, nhất là đối với những dự án có tính thiết yếu cho xã hội như nhà ở thương mại giá thấp, nhà ở xã hội.
Theo ông Đính, với mức lãi suất như hiện tại, các hoạt động sản xuất, đầu tư sẽ e dè, chưa thể sôi động và vẫn mang tính cầm chừng.
Còn Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP.HCM (HoREA) Lê Hoàng Châu, cho rằng lãi suất cao sẽ gây khó khăn cho thị trường bất động sản, doanh nghiệp và người vay mua nhà. Trong khi đó, người mua nhà ở chính là khâu đầu tiên giải quyết thanh khoản cho thị trường bất động sản, vì họ sẽ luân chuyển được dòng tiền cho chủ đầu tư và thị trường bất động sản. Khi có tiền, dự án được triển khai, người mua có sản phẩm mua thì dòng tiền này sẽ quay lại doanh nghiệp...
Trước áp lực lãi vay đối với người mua nhà, HoREA kiến nghị Chính phủ, các bộ, ngành hỗ trợ người mua căn nhà đầu tiên với mức giá không quá 2 tỷ đồng được vay lãi suất 4,7%/năm trong thời hạn 10-20 năm.
Ông Đinh Minh Tuấn, Giám đốc Batdongsan.com.vn khu vực miền Nam cũng đánh giá, hiện tại, nếu cộng thêm các khoản phí khác thì mức lãi suất thị trường đang rơi vào 14-15%/năm, khối ngân hàng đang có động thái hạ lãi suất tiết kiệm nên dự kiến, thời gian tới lãi suất vay có thể giảm xuống nhưng sẽ khó thấp hơn mức 10%/năm.
Như vậy, đối tượng vay mua nhà ở xã hội, nhà ở công nhân vẫn phải chấp nhận mức lãi suất thấp nhất cũng trên 9%/năm. Với mức lãi suất này, vẫn khá ít người có thu nhập thấp tiếp cận được nguồn vốn để mua nhà.
Ông Nguyễn Quốc Hùng, Tổng Thư ký Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam, dự báo lãi tiết kiệm hạ nhiệt có thể kéo theo lãi cho vay giảm. Tuy nhiên, mức giảm bao nhiêu thì còn phụ thuộc nhiều yếu tố.
Ở trong nước, áp lực lạm phát tăng khi giá xăng, giá điện và nhiều chi phí tiêu dùng khác vẫn tiếp tục đi lên. Vì vậy, để lãi suất cho vay mua nhà hạ nhiệt, giảm về mức trên dưới 10% có thể sẽ cần thêm thời gian, ít nhất là phải chờ sang nửa cuối năm 2023.
Đồng quan điểm, PGS.TS. Phạm Thế Anh, chuyên gia kinh tế - vĩ mô, giảng viên Trường đại học Kinh tế Quốc dân, nhận định lãi suất của Việt Nam đang ở mức đỉnh nhiều năm và sẽ trên đà đi xuống, song giảm nhanh hay chậm phụ thuộc quan điểm của nhà điều hành chính sách.
Với những người mua nhà có nhu cầu vay vốn trong năm 2023, chuyên gia khuyến cáo có thể quan sát thêm trong 2 quý đầu và nắm bắt cơ hội trong 2 quý cuối năm. Có thể từ tháng 5, khi Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) dừng tăng lãi suất, lãi suất cho vay trong nước cũng bắt đầu giảm.
Có thể thấy hầu hết dự báo đều kỳ vọng lãi suất có thể được điều chỉnh giảm mở ra cơ hội cho những người vay mua nhà. Tuy nhiên, trước những biến động vẫn đang hiện hữu, các chuyên gia khuyến cáo người mua nhà nên cân nhắc kỹ về tỷ trọng vốn vay.
Tỷ lệ an toàn của vay mua nhà là các khoản thanh toán không quá 40% thu nhập hàng tháng. Với nhà đầu tư, đây là thời điểm thích hợp cho cuộc đua đường dài, tuyệt đối không dùng đòn bẩy tài chính.